Արմավիրի մարզի մեկ տասնյակից ավելի գյուղերում, որոնք կեռաս են աճեցնում, բերքի արտահանման հետ կապված խնդիրներ են առաջացել: Գյուղացիները հինգ օր առաջ սկսված բերքահավաքը դադարեցրել են, որովհետեւ արտահանող ընկերությունները հրաժարվել են ապրանքը երկրից դուրս հանել:
Գետաշենցիների փոխանցմամբ՝ ֆուռերի վարորդներն իրենց ասել են՝ չեն կարող կեռասը Ռուսաստան տեղափոխել, քանի որ թուրքերի եւ ադրբեջանցիների վերահսկողության տակ գտնվող ռուսական շուկաներում թույլ չեն տալիս, որ հայկական միրգ մտնի:
Արտահանողների պատճառաբանությունը ոչ բոլորն են «հալած յուղի տեղ» ընդունել: Գետաշենցիներից ոմանք կարծում են՝ ֆուռատերերն արհեստական են նման խնդիր ստեղծել, որ գին գցեն: Ըստ նրանց՝ ամեն տարի նման խնդիր առաջանում է: Արտահանող ընկերությունները բերքահավաքի առաջին մի քանի օրը գյուղացու առաջարկած գնով ապրանքը գնում են, հետո ինչ-ինչ պատճառաբանությամբ հրաժարվում, որ գինն իջեցնեն:
«Սա հայի ձեռագիր է. ամեն տարի նույն պատմությունն է: Ուղղակի էս անգամ օգտվել են խառը վիճակից՝ թուրքերով են տալիս: Ռուսաստանում թուրքերը չեն կարա հայերի խաթրին կպնեն: Ես սա ասում եմ որպես ռուսական շուկայում առեւտուր արած մարդ»,- ասաց Արմեն Թադեւոսյանը:
Այլ կարծիքի է Գետաշենի համայնքապետարանի աշխատակազմի քարտուղար Եղիշե Ավետիսյանը: Պաշտոնյան վստահ է, որ արտահանողները չեն մանիպուլացնում: «Մարդիկ նենց հավեսով էին տանում բերքը. գոհ ու շնորհակալ եմ իրենցից: Ես անձամբ 1 տոննա 700-800 կիլո արդեն հանձնել եմ, փողից էլ գոհ եմ: Իրենք չեն կարող ստել: Բայց, որպեսզի ամեն տարի նման հարց չառաջանա, ճիշտ կլինի՝ Ռուսաստանից բացի կարողանանք նաեւ Եվրոպա արտահանել, բայց թե ինչ ճանապարհով՝ չգիտեմ»,- ասաց նա:
Գետաշենցիներն ամեն տարի 200-250 տոննա կեռաս են արտահանել: Այս տարի եւս ի վիճակի են այդքան դուրս հանել: Բայց բերքահավաքի ամենաթեժ պահին ստիպված՝ քաղը դադարեցրել են. հասունացած միրգը մնացել է ծառին, փչանում է:
«Հինգ օր հավաքել եմ, ամեն օր հանձնել ֆուռերին, 1 կգ-ն՝ 1000 դրամով, բայց այսօր առավոտյան ֆուռերի տերերն ասացին, որ էլ չեն ընդունելու: Շիվարել-մնացել ենք, բա էսքան միրգն ի՞նչ ենք անելու: Մեր հույսը ռուսական շուկան էր. ամեն տարի արտահանել ենք, բա հիմա էսքան ապրանքը ներսում վաճառել կլինի՞, էն էլ՝ ջրի գնով: Հիմա որ դուրս չտանեն, ներքին շուկան կհեղեղվի կեռասով, գինն էլ էնքան կիջնի, որ մեզ մենակ մեր չարչարանքը կմնա»,- ասաց Նորիկ ներկայացած տղամարդը:
Ոմանց կարծիքով էլ՝ խնդիրը քաղաքական է. մարդկանց նեղն են գցում, որ ստիպված համաձայնեն Ադրբեջանով երկաթգիծ կառուցելու կառավարության ձգտումներին: «Դեռ կումունիստների ժամանակ գնացքը Ջուլֆայում կոտրում էին. երկաթգիծը հայերիս համար ռիսկային էր: Հիմա ո՞նց կարա աշխատի, եթե մեր տարածքով գնացքը 45-50 կմ է անցնում, իրենց տարածքով՝ 270 կմ: Տենց մտածողներն ուղեղ ունե՞ն, չե՞ն հասկանում, որ էդ տարբերակը չի աշխատի: Ինչ հսկողություն ուզում է իրականացնեն, վտանգավոր է»:
Կեռասի արտահանումը դադարեցնելու իրական պատճառը պարզելու համար զրուցեցինք Վրաստանի քաղաքացի՝ ֆուռերից մեկի սեփականատիրոջ հետ: Ասաց՝ ինքն ընդամենը ապրանք տեղափոխող է, իսկ պատվերն այլ մարդկանցից է ստանում: Թե ինչու են դադարեցրել, չգիտի: Իրեն էլ դուր չի գալիս, որ պարապ նստել-սպասում է: