Արամո Եգանյանը Քառօրյա պատերազմի մասնակից է
Ծնվել է Երևանում: Սովորել է ՌԴ Բառնաուլի, այնուհետև`Արցախի Ճարտարի միջնակարգ դպրոցներում։ 2013 թվականին ավարտել է ՀՀ ՊՆ մարշալ Արմենակ Խանփերյանցի անվան ռազմական ավիացիոն ինստիտուտի ՀՕՊ բաժինը, իսկ 2018 թվականին ` կարմիր դիպլոմով իրավագիտության բաժնի մագիստրատուրան։ Ամուսնացած է, ունի մեկ դուստր և մեկ որդի:
Նա ռուսերեն լեզվով հրատարակված` «Քայլելով կյանքի ճանապարհով» բանաստեղծական ժողովածուի հեղինակն է:
2009 թվականից մայոր Եգանյանը ծառայում է Զինված ուժերում, 2013 թվականից մինչև այսօր` Արցախի Պաշտպանության բանակում: Վերապատրաստման դասընթացների է մասնակցել ՌԴ ռազմական ակադեմիայում:
Ապրիլյան քառօրյա պատերազմի մասնակից է: Այդ ժամանակ նա մարտական հերթապահության էր Վարանդայի դիրքերում: Թշնամու առաջին հարվածներից անմիջապես հետո Արամոն և նրա զինակից ընկերները հակառակորդի օդուժի դեմ վարել են մարտական գործողություններ:
Ապրիլի 4-ին Հադրութի շրջանի Ակնաղբյուր (Աղբուլաղ) գյուղի դիմացի բարձունքներից մեկի մարտական դիրքում էին։ Նույն օրն այդ շրջանում հակառակորդը փորձել է կիրառել անօդաչու թռչող սարք: Ավագ լեյտենանտ Եգանյանը քսաներեք տարեկան էր: Երիտասարդ սպան իր հաշվարկի հետ միասին մարտական մեքենայով խոցել է հակառակորդի հետախուզական անօդաչու թռչող սարքը: Րոպեներ անց հակառակորդն արդեն նրանց անմիջական ուղղությամբ փորձում է կիրառել հարվածային անօդաչու թռչող սարք, որը խոցվել է տղաների կողմից:
Հակառակորդի երկու անօդաչու թռչող սարք խոցելու համար Արամո Եգանյանը պարգևատրվել է Արցախի Հանրապետության «Արիության համար» մեդալով։
Մայոր Եգանյանը` 44-օրյա պատերազմի կենդանի հերոս
Արցախյան 44-օրյա պատերազմի առաջին օրերին մայոր Եգանյանը Մարտունու Վազգենաշեն գյուղի մոտակա դիրքերում էր: Հաջորդ օրը մարտական մեքենան նրա հաշվարկով տեղափոխվել է Հադրութի շրջան: Այնտեղ մարտական դիրքերից հակաօդային մարտ են վարել մինչև քաղաքի շրջափակման մեջ հայտնվելը։ Հադրութում ընթացող մարտերի ժամանակ նրանց հաջողվել է խոցել հակառակորդի տասնինն օդային նշանակետ (երկու ինքնաթիռ և տասնյոթ անօդաչու թռչող սարք)։
Մայոր Եգանյանը պատմում է, որ հակառակորդի ինտենսիվ հրետանային հարվածների պատճառով երկու օր չեն կարողացել մարտական մեքենան դուրս բերել Հադրութից: Հոկտեմբերի 11-ին նրանց հաջողվել է մարտական մեքենան անվնաս դուրս բերել Հադրութից և շարունակել մարտական գործողությունները մերձակա հատվածներում: Ցավոք, հոկտեմբերի 14-ին Հադրութն արդեն վերջնականապես ադրբեջանցիների վերահսկողության տակ էր անցել:
Հադրութից հետո հակաօդային մարտ են վարել Շուշիի մերձակայքում, որից հետո` Բերձոր-Գորիս հատվածում:
Հոկտեմբերի 24-ին Մարտունու շրջանի Ճարտար քաղաքում էին: Երկու օր հակաօդային մարտ վարելով Ճարտարի դիմացի մարտական դիրքերից մեկում` հակառակորդի հարվածային «Բայրաքթար» տեսակի անօդաչու թռչող սարքի երրորդ հարվածից ոչնչացվել է նրանց մարտական մեքենան։ Մարդկային կորուստներ չեն ունենում:
Հոկտեմբերի 26-ից մինչև նոյեմբերի 9-ն արդեն այլ մարտական մեքենայով զբաղեցրել են տարբեր դիրքեր Մարտունու շրջանում։ Այդ ընթացքում նրանց հաջողվել է խոցել ևս տասնմեկ անօդաչու թռչող սարք: Մարտական մեքենայի աշխատանքների ժամանակ հակառակորդի հետախուզական անօդաչու թռչող սարքը տեղորոշում է նրանց գտնվելու վայրը, երկու անօդաչու թռչող սարքի և ինքնաթիռի ռումբի կիրառման արդյունքում ոչնչացվում է նրանց մյուս մարտական մեքենան, վիրավորվում է սպաներից մեկը, ցավոք` ունենում են մարդկային կորուստ: Զոհված քաղաքացին փորձել է օգնություն ցուցաբերել հակառակորդի առաջին հարվածից առաջացած հրդեհը մարելու ժամանակ:
Արամո Եգանյանն իր հաշվարկով խոցել է երեսուն օդային նշանակետ (երկու ինքնաթիռ և քսանութ անօդաչու թռչող սարք), որի համար պարգևատրվել է Արցախի Հանրապետության «Մարտական ծառայություն» մեդալով և «Մարտական խաչ 1-ին աստիճանի» շքանշանով։
Հենց այդ գիշերը հայտարարում են, որ պատերազմն ավարտվել է: Սակայն Արամոն չէր պատկերացնում` ի՞նչ գնով…
Պատերազմի բովով և ցավի միջով անցած խիզախ սպայի խոսքով` պատերազմում կրած պարտությունը թե ռազմական, թե քաղաքական բնագավառներում պարբերաբար տեղի ունեցած թերացումների ամբողջական հետևանք է: Արամո Եգանյանը հակաօդային պաշտպանության մասնագետ է և լավ տիրապետում է իր գործին: Մինչև վերջին վայրկյանն էլ հաղթելու հավատով էր կռվել, կարծում էր`ընթացքում դեռ կարող են շատ բաներ շտկել, սակայն իրականությունը ցույց տվեց հակառակը:
«Դավաճանությունը, հակահայկական քարոզչությունն ու ապատեղեկատվության տարածումը բավական են պարտվողի կարգավիճակում հայտնվելու համար։ Բայց պարտությունն էլ պետք է ընդունել, ինչքան էլ դա ցավոտ լինի: Ընդունել` գիտակցելով պարտվելու պատճառներն ու ուսումնասիրելով հակառակորդի կողմից հաղթանակին հասնելու քայլերը: Հուսահատվել, զոհի կարգավիճակ ընդունել` կնշանակի մեր պետականության և ընդհանուր հայության վերջնական կործանումը։ Հիմա մեր ազգն ընկած է ու վիրավոր, բայց` ոչ մահացած: Պետք է ոտքի կանգնել, շտկել բոլոր սխալները, նոր մոտեցումներ սահմանել, հավատ ներշնչել ժողովրդի մոտ և համախմբել հայ ազգին ազգային գաղափարի շուրջ»,- հավելում է նա:
Հիմա արդեն հաղթանակած հայրենիքի և արժանապատիվ խաղաղության հասնելու հավատով է ապրում Արցախյան երկու պատերազմներով անցած քաջորդին: Ինչպես նա է ասում` հայը կարող է ոտքի կանգնել, պայքարել և հաղթանակներ կերտել:
Վերջում ուզում եմ մեջբերել մայոր Եգանյանի հեղինակային գրքից մի հատված.
Я горный воздух твой вдыхая, себя почувствовал в бою
И вдруг я вижу как солдаты, идут вперёд сквозь Кубатлу,
Увидел битвы с Аварайра, освобождение Шуши
Но крови тоже видел много - на что способны дикари,
Ребёнок, женщина все плачут, и Богу молятся, чтоб жить
Но как я вижу в Сумгаите, и Бог не смог их сохранить,
Потом промчался очень быстро, бой за Лачинский коридор
Я флаг Арцаха вижу чётко и результаты этих сор
И постепенно выдыхая, твой горный воздух из груди
Перед глазами исчезают, все эти сумрачные дни
Мы крепко связаны с тобою, нас разделить никак нельзя,
В моей крови՛ все твои годы, и в ней история твоя!
Հասմիկ Հակոբյան
