Ցանկացած քաղաքական պայքար հիմնվում է պրոպագանդայի վրա: Պորպագանդան կարող է լինել սև, կարող է լինել սպիտակ, բայց առանց դրա չկա քաղաքական կյանք, ու պետություն էլ չկա: Մեր 30 տարվա քաղաքական կյանքը վկա, երբ 2018-ին մի խումբ արկածախնդիրներ, որոնք, լինենք անկեղծ, իրենցից առանձնապես ոչինչ չներկայացնելով վերցրեցին իշխանությունը, որովհետև այդ ժամանակվա գործող իշխանությունը չուներ պրոպագանդա, այսինքն չուներ կապ հասարակության հետ:
Հիմա անդրադառնանք օրվա խնդրին, որոնք են պրոպագանդայի հիմնական հնարաքները:
1. Սեւ-Սպիտակ
Ցանկացած նորմալ համալսարանի 2-րդ կուրսի ուսանողը գիտի, որ ցանկացած պայքարի ժամանակ պետք է լինի Սև-Սպիտակի բաժանում, այսինքն հակառակորդին պետք է ներկայացնել որպես Սեւ ուժ, իսկ իրենք ներկայանան որպես Սպիտակ, ինչը 2018-ին քայլողներին հաջողվեց, իսկ Երևանի ավագանու ընտրությունների ժամանակ հենց դրա վրա էլ կառուցեցին ընտրությունները:
Հիմիկվա ընդդիմությանը չի հաջողվում գործող իշխանությունը ներկայացնել որպես միակ Սեւ։ Քայլածները գործող ընդդիմությանը ներկայացնում են որպես Սեւ' թալանչիներ, Ընդդիմությունը իշխանությանին նույնպես Սեւ՝ դավաճաններ: Այսինքն, բաժանումն Սեւի ու Սեւի միջև է։
Նախկին սպիտակները հաջողությամբ վերածվել են սեւի, իսկ սեւերը մնացել են սեւ։ Սպիտակի տեղը մնացել է դատարկ ու դրա համար հանրության մեծ մասը մնում է պասիվ:
2. Պատերազմ, թե Խաղաղություն
Քայլածների պրոպագանդայի մյուս ձիուկը, որի վրա հեծնել են, դա իրենց Խաղաղությանը ընդդիմության Պատերազմի այլընտրանքն է' ՛՛Պարտությունը Խաղաղություն է՛՛, ՛՛Չպարտվելու ձգտումը' Պատերազմ՛՛։ Այս բանաձևը Օրուելին պետք է հուշել, որ ավելացնի իր հայտնի ՛՛1984՛՛ գրքում: Սա գործող իշխանության պրոպագանդայի մյուս հնարքն է, ինչը մարդկանց ուղեղների վրա ունի ազդեցություն: 90-ական թվականներին նման մի պետական գործիչ կար, ով ասում էր, որ մեզ բանակ պետք չի, ՛՛մեր ուժը մեր թուլության մեջ է՛՛: Հիմա վերադարձել ենք այդ կարգախոսին:
3. Բացատրության փոխարեն Հարձակում, հասկացությունների փոխատեղում
Գործող վարչապետը ոչ մի մեղադրանքի, ըստ էության, չի պատասխանում, ցանկացած մեղադրանք ժամանակ սկսում է հարձակվել ՛՛նախկինների՛՛ վրա, հասկացություններն ու դեպքերը այլափոխելով ու խեղաթյուրելով: Դա պրոպագանդայի հայտնի հնարքներից է, ինչն իրեն լավ հաջողվում է: Եթե նախկինները վատն են, ապա դա իր պարտության ու սխալների արդարացում չէ: Ամեն մեկն իր արածի համար է պատասխանատու, սակայն հանրությունը նման պարզ փաստերով չի դատում:
Այս ցուցակը կարելի է երկար շարունակել, բայց դա չի իմ նպատակը, ուղղակի ցանկանում էի ասել, որ ցանկացած քաղաքական պայքար ենթադրում է կաբինետային աշխատանք՝ ստրատեգիայի, տակտիկայի ու մեթոդաբանության մշակում, այսինքն փաստաթղթերի հետ աշխատանք ու մի քանի լավ դերասան-կատարող առաջին պլանում:
Մոռացա ասեմ, կարգախոսների մշակումը հատուկ մասնագիտություն է, գործի կեսից ավելին: