Գրականագետ, լեզվաբան, մատենագետ, հասարակական-քաղաքական գործիչ. այսօր Երևանի համար 153 դպրոցում նշում էին Ռաֆայել Իշխանյանի 100-ամյակը: Դպրոցը պատվով կրում է հենց Իշխանյանի անունը: Թե ուսուցչական կազմը, թե աշակերտները փաստում են, որ դպրոցում ամեն օր է թևածում իշխանյանական շունչը:
Ռաֆայել Իշխանյանի անվան դպրոցում նրա ծննդյան առթիվ փոքրիկ միջոցառում էր կազմակերպվել, որին ներկա էին նաև գիտնականի դուստրը՝ Վարդուհի Իշխանյանը, և որդին՝ Ավետիք Իշխանյանը:
Միջոցառման ընթացքում դպրոցի ավարտական դասարանի աշակերտները ներկայացրին ոչ միայն Ռաֆայել Իշխանյանի կյանքի ու գործունեության հետ կապված փաստեր ու դրվագներ, այլև ասմունքեցին հայ նշանավոր գրողների գործերից հատվածներ. չէ՞ որ Իշխանյանը ամեն վայրկյան ապրում էր այդ գործերով, ջանք չէր խնայում, որ իր ուսանողներն ու աշակերտներն անգիր սովորեն ոչ միայն բանաստեղծությունները, այլև հայ հեղինակների արձակ ստեղծագործությունները, ապրեն և դաստիարակվեն հայկական մտածելակերպով:
Դպրոցի տնօրեն Անուշ Սարգսյանն իր խոսքում նշեց, որ 100-ամյակի կապակցությամբ դպրոցում իշխանյանական օրեր են և բազմաթիվ միջոցառումներ են կազմակերպվել: Իշխանյանի դուստրն ու որդին իրենց երախտագիտությունը հայտնեցին դպրոցի ուսուցչական և աշակերտական անձնակազմին գեղեցիկ միջոցառման համար:
Ավետիք Իշխանյանն իր խոսքում հիշեց, որ հայրը երբեք իր կարծիքն ու տեսակետները չէր պարտադրում ոչ ոքի, ընդհակառակը, փորձում էր թե իր երեխաների, թե ուսանողների ու աշակերտների մոտ զարգացնել ինքնուրույն մտածելակերպ:
«Հայրս վառվում էր իր երկրի ու լեզվի համար, ու ես իր օրինակով հասկացա, որ պետք է վառվենք, որ երկիրը պահենք ու հզորացնենք, պետք է վառվենք, որ լեզուն պահենք, սիրենք մեր հողը, երկիրը, Արցախը»,-իր խոսքում նշեց Վարդուհի Իշխանյանը:
Աշակերտներն էլ իրենց հերթին խոստացան, որ ապրելու են Իշխանյանի պատգամներով ու ամեն ինչ անելու են, որ մի օր վերադառնա Ռաֆայել Իշխանյանի և իրենց երազած հայրենիքը:
