Հայաստանյան խոշոր ընկերություններից «Սպայկան», ինչպես գիտենք, զբաղվում է ոչ միայն գյուղմթերքի արտահանմամբ, այլեւ ունի մեծ ջերմոցային տնտեսություն, որտեղ աշխատում են Արարատյան դաշտի շատ համայնքների եւ անգամ Երեւանի Նորագավիթ թաղամասի, Շենգավիթ համայնքի շատ բնակիչներ:
Մարդիկ ապահովված են աշխատանքով եւ, ընդհանուր առմամբ, դժգոհ չեն իրենց աշխատավարձից ու աշխատանքային պայմաններից. հայաստանյան պայմաններում, կարելի է ասել, դրանք բավարար են: Սակայն ընկերության աշխատակիցներից շատերը մի հարցի հետ կապված՝ վիրավորված ու նեղսրտած են իրենց տնօրինությունից: Աշխատանքի ավարտին, երբ ջերմոցների աշխատակիցները տուն են գնում, մուտքի մոտ հատուկ «տեխզննման» են ենթարկվում, որպեսզի հանկարծ ջերմոցի լոլիկ, վարունգ կամ պղպեղ իրենց հետ դուրս չհանեն: Սա բնական երեւույթ է. սեփականատերը չի ուզում, որ իրենից գողանան: Սրանից աշխատակիցները դժգոհ չեն, բայց շատ վիրավորվում ու նեղսրտում են, երբ տեսնում են, թե ինչպես են իրենց արտադրանքը բարձում կցորդներին՝ լաֆետներին, ու տանում թափում աղբանոցում:
Դրանք այն լոլիկը, վարունգը, պղպեղն են, որոնք չեն կարող արտահանվել, շուկայում էլ բարձր գնով չեն վաճառվի: Ուստի դրանք իրացնելու ամենաարդյունավետ ձեւն ընկերության սեփականատերերը համարում են աղբանոցը լցնելը: «Հրապարակի» զրուցակիցն ասում է․ «Ճիշտ է, այդ բերքը շուկայում շատ թանկ գնով չի վաճառվի: Բայց մենք՝ այդտեղ աշխատող բանվոր-բանվորուհիներս, այն խավն ենք, որ շուկա ենք գնում, թանկ ապրանք չենք գնում, այլ գնում ենք մեր գրպանին համապատասխան ապրանք, որ մատչելի լինի: Դե, ձմռանն ո՞վ է ամեն օր վարունգ-պոմիդոր ուտում, ուտում ենք առիթից առիթ, տոնից տոն: Մենք մեծ սիրով կվերցնենք այդ ապրանքը եւ կտանենք մեր տուն, մեր երեխաները կուտեն, տոներին էլ թանկուկրակ փող չէինք տա դրանք առնելու համար: Նորմալ, պիտանի ապրանք է, կարող է վրան մի փոքր սեւ կետ լինի, եւ դրա համար շուկայում իրենց ուզած գինը չտան: Բայց մարդիկ փոխանակ իրենց աշխատողներին բաժանեն, մեր աճեցրած բերքն է, մեր տանջանքի արդյունքը, տանում լցնում են աղբանոց: Եվ այդ աղբանոցն էլ ընկերության տարածքում է: Այնպես են անում, որ քաղաքի աղբամաններից հաց հայթայթող մուրացկաններն էլ դրանք չուտեն: Լավ, եթե մեզ չեն բաժանում, թող ավելի կարիքավոր ընտանիքներին բաժանեն: Այնքան օգտագործելու տեղ կա: Բայց իրենք գերադասում են թափել, բերքը դարձնել աղբ, քան տալ, որ մարդիկ ուտեն, մարդկանց լավություն անեն:
Աստված ամեն ինչ տեսնում է, ինչքան մեր աչքի առաջ մեր աշխատանքը տանեն լցնեն աղբանոցը, այնքան շատ թափելու արտադրանք կստանան: Աշխատողը սիրով ու սրտացավ չի լինի բերքի վրա: Իսկ եթե աշխատողն իմանա, որ դրանից իր երեխան էլ կարող է ուտել, սրտացավ կմոտենա բերքի ամեն մի հատիկին: Կյանքի օրենքն է»: Զրուցակիցս պատմեց, որ անցած Նոր տարուն այդ թափոն բերքից յուրաքանչուր աշխատողին միայն մի քանի հատ են տվել: Այս Նոր տարուն մի քանի արտադրամասի են միայն տվել: «Սպայկա» ընկերության զարգացման գծով տնօրեն Կարեն Բաղդասարյանը «Հրապարակ»-ի խնդրանքին՝ մեկնաբանել այս հարցը, փոխանցեց, որ «հրաժարվում է մեկնաբանել անմեկնաբանելին»։
ՀԳ․ Արարատյան դաշտի գյուղատնտեսները, որպես չգրված օրենք, բացի օրավարձից, օրվա վերջում կամ մեծ բերքահավաքին սեփական բերքից բաժին են տալիս իրենց համար դաշտում աշխատող կանանց, բանվորներին: Հայաստանյան խոշոր ընկերություններից մեկը, որի անունը չենք հրապարակում, իր աշխատողներին պարբերաբար, հիմնականում՝ երեք ամիսը մեկ, տարբեր նախատոնական օրերին տալիս է իր արտադրած շոկոլադներից ու քաղցրավենիքներից, որպեսզի աշխատողի աչքը չմնա իրենց արտադրանքի վրա, իրենց գործերն էլ «աջ» գնան: Հայկական ասացվածք էլ կա՝ հացը տուր հացթուխին, մեկն էլ ավել տուր։ «Սպայկան» ճիշտ կանի, որ նույնպես որդեգրի այս քաղաքականությունը, որպեսզի աղբանոցի բերք քիչ ստանա…
