Տասնամյակներ առաջ եմ գրել, որ վատ մարդը, սրիկան, տականքը, հանցագործը կարող է նշանավոր մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս, անգամ խոշոր գիտնական լինել, բայց երբեք չի կարող մեծ բանաստեղծ, գրող ու արվեստագետ լինել։
Այսօր էլ մնում եմ նույն կարծիքին։ Սպանեն էլ, չեմ հավատա, որ մարդասպանը, հանցագործը միաժամանակ կարող է մեծ գրող ու արվեստագետ լինել։
Քանի որ շատերի համար պարզ է, թե ինչու հիշեցի դա, մի այլ բան էլ ասեմ։ Հատկապես խորհրդային ժամանակներում տարածված այսպիսի խոսք կար. «Անփոխսրինելի մարդիկ չկան»։ Բացարձակ տխմարություն է։ Անփոխարինելի մարդիկ միշտ եղել են, կան և լինելու են։ Միջակություններն ու ոչնչություններն են մոգոնել այդ հիմարությունը, որպեսզի մեծերին ու մեծություններին իջեցնելով, հասարակ դարձնելով, իրենց հավասարեցնեն այն մարդկանց, որոնց կոշիկի քուղը չարժեն։
Նույնը «Մահացածի հետևից կամ միայն լավը, կամ` ոչինչ» տխմարությունն է։ Սա էլ հնարել են սրիկաները, որպեսզի իրենց մահից հետո իրենց էլ չհայհոյեն, ինչպես հայհոյում են ոտքերը տնկած իրենց կոլեգաներին։
Ո՞նց կարելի է ինչ-որ լավ բան հնարել ննջեցյալի մասին, որի ձեռքերը թաթախված են անմեղ մարդկանց արյունով, ովքեր տականք ու հրեշ են եղել կենդանի ժամանակ։ Կամ ինչո՞ւ լռել, թաքցնել, որ ննջեցյալը վիժվածք ու շանորդի է։
Իսկ ոչ մերձավորի կողմից մարդասպանի, հրեշի մահը ողբալը, կարծում եմ, մազոխիզմի նշան է։