COVID 19-ի թեստավորումը պետք է լինի անվճար և հասանելի լինի բոլորին՝ թե պատվաստված, թե չպատվաստված ուսուցիչներին, կարծում է «Հայաստանի ուսուցիչների միություն» նախաձեռնության համակարգող Շողակաթ Բաբայանը։
Արդեն հայտարարվել է, որ սեպտեմբերին հանրակրթական և մասնագիտական ուսումնական հաստատություններում դասապրոցեսը կիրականացվի առկա սկզբունքով՝ պահպանելով հակահամաճարակային կանոնները։ Հոկտեմբերի մեկից, սակայն, այն ուսուցիչները կամ դասախոսները, որոնք չեն ներկայացնի տեղեկանք պատվաստված լինելու մասին, ստիպված կլինեն ամսական երկու անգամ իրենց միջոցներով պատվաստվել և արդյունքը ներկայացնել ուսումնական հաստատության ղեկավարությանը։ Ավելին, այդ ուսումնական հաստատությունները, որտեղ անձնակազմի առնվազն 70 տոկոսը պատվաստված չէ, չեն կարողանա առկա ձևաչափով ուսուցում կազմակերպել՝ անցնելով հեռավարին։
Շողակաթ Բաբայանի կարծիքով՝ ուսուցիչների կամավոր-պարտադիր պատվաստման պահանջն անտրամաբանական է և որևէ կերպ չի կանխելու վիրուսի տարածումը։
«Պատվաստումն ընդամենը մեկ երաշխիք է տալիս, այն է՝ պատվաստված անձը վարակվելու դեպքում հիվանդությունը համեմատաբար թեթև կտանի։ Բայց պատվաստված անձը կարող է և հիվանդանալ և վիրուսի տարածող լինել։ Այսինքն այս պարագայում պատվաստումն իր մեջ որևէ սոցիալական պատասխանատվություն չի ներառում։ Պատվաստված անձն ընդամենը ինքն իրեն է ապահովագրում»,- ասում է նա։
Բաբայանը նաև շեշտում է՝ ենթադրենք ուսուցիչները պատվաստվեցին, բայց չէ որ աշակերտները ևս կարող են հիվանդանալ և վիրուսի տարածող լինել։ Իսկ, ինչպես հայտնի է, դպրոցում աշակերտների թիվը մի քանի անգամ գերազանցում է ուսուցիչների թվին։
Բաբայանը վստահ է՝ պարտադրված պատվաստումներով կրթական հաստատություններում նոր կորոնավիրուսի տարածումը կանխել հնարավոր չէ, մանավանդ որ մեծ արագությամբ ի հայտ են գալիս վիրուսի նոր տեսակներ, որոնց վրա պատվաստանյութերի ազդեցությունը չի տարածվում։
«Փոխարենը, բաց է մնում հարցը, թե համավարակային ալիքի աճի պարագայում ինչպես է կազմակերպվելու ուսումնական պրոցեսը»,- ասում է նա։
Բաբայանի կարծիքով՝ սխալ է նաև թեստավորումն ու պատվաստումը համահավասարեցնելը, քանի որ դրանք տարբեր բաներ են։
«Քանի որ և պատվաստված, և չպատվաստված անձը կարող է հիվանդալ և վիրուսի տարածող լինել, ապա թեստավորումը պետք է պարտադիր լինի բոլորի համար»,- ասում է նա՝ հավելելով, որ անգամ եթե այդ երկուսը նույն հարթության վրա են դրվում, ապա վճարն էլ երկուսի պարագայում նույնը պետք է լինի։ «Եթե պատվաստումն անվճար է, ապա թեստավորումը ևս պետք է անվճար լինի»,- ասում է նա։ Միայն այդ պարագայում է, որ ուսուցիչներն իսկապես ընտրության հնարավորություն կունենան, ոչ թե պարտադրված կլինեն պատվաստվել։
«Չնայած պաշտոնապես հայտարարվում է, որ ուսուցիչներին պատվաստումը չի պարտադրվում, սակայն իրենք շատ լավ գիտեն, որ միջինում 70-80 հազար դրամ աշխատավարձ ստացող մանկավարժը չի կարող ամեն ամիս 30 հազար դրամ հատկացնել թեստավորմանը»,- ասում է նա՝ նշելով, որ նման ճնշումների միջոցով փորձ է արվում առաջ տանել կամավոր-պարտադիրը։
Բաբայանը նաև նշում է՝ ահազանգեր ունեն, որ բժշկական հաստատություններում ամեն կերպ խուսափում են պատվաստման հակացուցումների մասին ինֆորմացիա տալուց։ «Մարդիկ համացանցից, օտարալեզու աղբյուրներից են դուրս բերում հնարավոր հակացուցումների մասին տեղեկություններ։ Սակայն բժիշկները, կարծես նման ցուցում ունենալով, հերքում են հնարավոր հակացուցումների մասին տեղեկությունները և ոչ էլ տեղեկանք են տալիս առողջական խնդիրներով պայմանավորված հնարավոր հակացուցումների մասին»,- ասում է նա։
Նման ահազանգեր ստացել է նաև «Անկախը»։ Մեզ դիմած ուսուցիչներից մեկն, օրինակ, նշում էր, որ իրենց տարածքային պոլիկլինիկայում միայն «Աստրա զենեկա» պատվաստանյութն է առկա, որը հայտնի է տրոմբոէմբոլիաներ առաջացնելու վտանգով։ «Ինքս տրոմբ ունեմ, սրտի խնդիր ունեմ, բայց մեր պոլիկլինիկայում ասում են, որ դրանք հակացուցում չեն և հանգիստ կարող եմ «Աստրա զենեկայով» պատվաստվել»,- ահազանգում էր «Անկախ» դիմած ուսուցիչներից մեկը։
Բաբայանը շեշտում է՝ գիտական, բժշկական փորձերին մասնակցությունն օրենքով կամավոր բնույթ է կրում։ «Հիմա սա ինչ-որ առումով բժշկական փորձ է, որին ուսուցիչների մի մասը պատրաստ է կամավոր մասնակցել, բայց մի մասն էլ չի ուզում մասնակցել»,- ասում է նա։
«Հայաստանի ուսուցիչների միություն» նախաձեռնությունը այս և մի շարք այլ հարցեր ու մտահոգություններ պարունակող նամակ է հղել ԿԳՄՍ և Առողջապահության նախարարություններ, ՀՀ վարչապետին և Մարդու իրավունքների պաշտպանին։ Չնայած հարցում-նամակի մուտքագրումից անցել է 10 օր, պաշտոնական արձագանք դեռևս չունեն։ Բաբայանն ասում է, որ իրենք վճռական են տրամադրված և պայքարելու են, մինչև հասնեն նրան, որ պատվաստումն իսկապես կամավոր լինի, իսկ անվճար թեստավորումն էլ պարտադիր լինի բոլոր դասավանդողների համար։
