Բնապահպանների և լրագրողների ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆՆ եմ հրավիրում վերջին շրջանում ադրբեջանցի զինծառայողների կողմից Արցախի Քաշաթաղի անտառտնտեսության տարածքներում ծառահատումների վրա։

Ինֆորմացիան այսպիսին է․

Սյունիքի մարզից դեռևս լուրերի մակարդակով ստացվում են ահազանգեր, որ ադրբեջանցիները տեղացիներին առաջարկում են վառելափայտ էժան գներով - 3-5 հազ դրամ 1 խորանարդ մետրը։ Համեմատականի համար նշեմ, որ Հայաստանի տարածքում նույն քանակի վառելափայտը 20-30 հազ դրամ արժի։ Զուգահեռ լուրեր կան, որ ադրբեջանցի զինծառայողները փորձում են հայերին առաջարկել բենզին 1 լիտրը 150-250 դրամով։ Այս լուրերի հետ կապված երկու ենթադրություն կարելի է անել, հաշվի առնելով նաև Ռուսաստանի պաշտպանության նախարարության տարածած հաղորդագրությունը, թե Տեղ գյուղից երկու ադրբեջանցի զինծառայող են վերադարձրել Ադրբեջանին, իսկ Վանք գյուղի մոտակայքից 16 ադրբեջանցի, որոնք հիվանդ էին։ Այդ լուրը պատճենով նկարների մեջ տեսեք։

Նշված հաղորդագրության մանրամասները թույլ են տալիս առնվազն ենթադրել, որ ադրբեջանական զինծառայողները, հայտնվելով իրենց երկրի սահմաններից հեռու, բարդ լեռնային և կլիմայական պայմաններում, խնդիրներ ունեն պարենի և կեցության հետ կապված։ Այսինքն՝ հավանական է, նրանք ծառերը կտրում են ու բենզին են առաջարկում, որ հայերից մթերք գնեն։ Սակայն կարելի է նաև ենթադրել, որ ադրբեջանցիները այդպիսով, միգուցե, տրամադրություններ են շոշափում հայերի, հատկապես՝ սահմանային գյուղերի բնակիչների հետ հարաբերություններ հաստատելու և հետագայում այդ կապերը իրենց նպատակներին ծառայացնելու համար։ Այս վերջին տարբերակը քիչ հավանական է, սյունեցիների բնավորությունն իմանալով և հաշվի առնելով նրանց հայրենասիրության բարձր գիտակցությունը։

Սակայն ինձ որպես լրագրող և "Էկո-մեդիա" լրագրողական ցանցի համահիմնադիր մտահոգել է այն փաստը, որ ադրբեջանցի զինվորականները ակնհայտ սկսել են Քաշաթաղի անտառնտեսության ծառահատումները։ Այս տարածքները կարևոր բնապահպանական մաս են կազմել շարունակելով Զանգեզուր կենսոլորտային համալիրի պահպանվող գոտիները։ Պետք է նշել այդ վայրերը նաև մի շարք վերացող և պահպանությանը ենթակա կենդանիների բնական արեալի մեջ են։ Սա Հայկական մուֆլոնի, Բեզոարյան այծի և Առաջավորասիական ընձառյուծի տունն է։ Ստացվում է որ մենք տարիներով պահել-պահպանել ենք, ստեղծել էկոլոգիական միջանցքներ և հարևանությամբ կազմել ահռելի մեծ պահպանվող գոտի՝ Զանգեզուրի կենսոլորտային համալիրը, որ կարմիրգրքյան այդ կենդանիները կարողանան նորմալ տեղաշարժվել, իսկ այդ միգրացիայի ճանապարհները Ադրբեջանը պատերազմի ժամանակ վերացնում էր ջերմային, կամ ֆոսֆոռային ռումբեր նետելով անտառների վրա, հիմա էլ հազվադեպ տեսակի կաղնիների և ասեղնատերևների սպան է կազմակերպո՞ւմ։ Այստեղ նկարներում քարտեզի այն մասերն են, որտեղ արձանագրվել են թշնամու կողմից ծառահատման դեպքեր։ Սկզբում իրենք կտրում էին, իրենց տեղակայման վրանների կողքին, իբր տաքանալու համար, իսկ հիմա ըստ ականատեսների անցել են ավելի լայն ծառահատումների։ Անվտանգության նկատառումներից ելնելով չեմ տեղադրի տեսագրությունը, որը ինձ տրամադրվել է։ Տեսագրության մեջ փաստ է, որ կտրում են ծառերը։ Տարածքների՝ Շուռնուխի, Եղվարդի, Կապանի օդանավակայանի հարակից հատվածներում, ադրբեջանցիների լեզվով ասած Ղազանչիի և այլ վայրերում էն դրանք արձանագրվել։

տես քարտեզներում

ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարություն Ministry of Environment of Armenia

Զանգեզուր Կենսոլորտային Համալիր

կարող է արձանագրե՞ք այս ահազանգը և ներկայացնեք միջազգային ատյաններին։