«Պատմության ամենահակահայկական բանաձևը ԱՄՆ կոնգրեսում»․ իր ֆեյսբուքյան էջում նման վերտառությամբ գրառում այսօր կատարեց քաղաքագետ Սուրեն Սարգսյանը՝ տեղեկացնելով, որ Կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատի իրավական հանձնաժողովը բանաձև է ներառել 2021 թ․ Ազգային պաշտպանության հաստատման վերաբերյալ օրենքում՝ այսպիսի խայտառակ ձեւակերպմամբ.
«...պետքարտուղարը, պաշտպանության քարտուղարի հետ համատեղ, համապատասխան կոնգրեսական հանձնաժողովներին է ներկայացնում զեկույց, Ուկրաինայում, Վրաստանում, Մոլդովայում և Ադրբեջանում ներքին տեղահանվածների կարգավիճակի վերաբերյալ: Զեկույցը պետք է պարունակի հետևյալի գնահատումը.
(1) Ուկրաինայի, Վրաստանի, Մոլդովայի և Ադրբեջանի այն քաղաքացիների թիվը, որոնք 1991 թվականից ի վեր օտարերկրյա ուժերի կողմից բռնի տեղահնվել են այդ երկրների ապօրինի գրավյալ տարածքներից:
(2) Ուկրաինայի, Վրաստանի, Մոլդովայի և Ադրբեջանի` օտարերկրյա զորքերի կողմից ապօրինի գրավյալ շրջաններում սպանված քաղաքացիների թիվը, 1991 թվականից ի վեր:
Թեմայի վերաբերյալ քաղաքագետն Անկախ-ին հավելյալ պարզաբանումներ է ներկայացրել։
-Պարոն Սարգսյան, ի՞նչ է այս բանաձևը ենթադրում պրակտիկ դաշտում։
-Եթե այս բանաձևն ընդունվի նաև Սենատում, ապա սա իսկապես շատ լուրջ է, որովհետև մենք գործ ունենք մի բանաձևի հետ, որը կարող է դառնալ և՛ քաղաքական և թե՛ իրավական առումով նախադեպ։ Իսկ այդ ճանապարհին մենք լուրջ պրոբլեմներ ենք ունենալու։ Այդ բանաձևում այնպիսի ձևակերպումներ են տեղ գտել, որոնք իսկապես խնդրահարույց են։ Բացի այդ, բանաձևում հավասարության նշան է դրված մյուս հակամարտությունների հետ, ինչը մեզ համար նույնպես լավ չէ։
-Ո՞վ է կանգնած այս բանաձևի հետևում։ Դուք նաև չբացառեցիք, որ բանաձևի տեքստն անգամ կարող է ադրբեջանցիների կողմից մշակված լինել։ Ինչու՞ եք այդպես կարծում։
-Բնականաբար այս բանաձևի հետում կանգնած են ադրբեջանական լոբբիստական փողերը։ Ինչ վերաբերում է տեքստին, ապա եթե հետևենք Ադրբեջանի կողմից նման թեմաների վերաբերյալ ներկայացվող բառերին, խոսքերին, ձևակերպումների կիրառությանը, ապա լրիվ նույն ձևակերպումներն են, ինչն էլ վկայում է, որ միգուցե հենց Ադրբեջանն էլ այս տեքստն ուղարկել է Սենատ։
-Ի՞նչ կարող էին անել մեր լոբբիստները, որ չեն արել և ի՞նչ կարող են անել Սենատի կողմից ընդունելը կանխելու համար։
-Ես կարծում եմ, որ այստեղ այդքան մեր լոբբիստների խնդիրը չի։ Նույն Սենատում մենք ունենք նաև պրոհայկական բանաձևեր, որոնք դեռևս քննարկումների, լսումների փուլում են, և շատ հնարավոր է, որ ընդունվեն։ Խոսքը վերաբերում է Արցախին օգնության տրամադրմանը, Ադրբեջանին օգնություն չտրամադրելուն և այլն։ Ինչ վերաբերում է այս բանաձևին, ապա այստեղ մենք գործ ունենք մի իրավիճակի հետ, երբ ադրբեջանցիներն ու թուրքերն աշխատել են համատեղ, հետևաբար մեր կողմից պետք է հակընդդեմ աշխատանք տարվի։ Այստեղ խոսքը մեր իշխանությունների մասին է։ Ամենակարևորը խորհրդարանական դիվանագիտությունն է։ Եթե իշխանությունն իր բոլոր ջանքերը ներդնի, կարծում եմ՝ հնարավորություն կա Սենատի կողմից ընդունումը կանխելու։
-Արդյո՞ք սա վաղուց նախապատրաստված գործընթաց էր և արդյո՞ք վերջին զարգացումները (հայ-ադրբեջանական սահմանագոտու լարվածություն, միջազգային կառույցների կողմից հայտարարություններ և այլն) նպաստել են, որպեսզի այս ամենը զարգանա հենց հիմա։
-Չեմ բացառում, որ նպաստած լինեն, նամանավանդ, որ այդ զարգացումների վերաբերյալ քննարկումն ԱՄՆ-ում կար։ Ամեն դեպքում բանաձևը շրջանառության մեջ շատ ավելի վաղ էր դրվել։ Մեծ հաշվով վերջին իրադարձությունների հետ կապ ունի, մյուս կողմից էլ՝ չունի։
