Խոսք ընթերցողի
Վերջերս ուղեղս ծանրանում էր հատկապես քաղաքային բնակավայրերում թափառող շների ու կատուների հետ կապված հիմնախնդիրների, կենդանասերների և պաշտոնատար անձնանց հաճախ հակասական կարծիքների և գուցե հիմնախնդիրը ամբողջապես լուծելու անհնարինության շուրջ։
․․․ Եվ ահա ,Հայաստանե հրատարակչության տնօրեն, իմ վաղեմի բարեկամ Վահագն Սարգսյանը առաջարկում է կարդալ լոռվա ձորի բարեկամներ Բախչինյանների հանրաճանաչ ընտանիքի հարս Աշխեն Բախչինյանի ՛՛՛Երախիկները, կենդանիկները և ես՛՛ (Երևան, ,Հայաստանե հրատ, 2023թ) փոքրածավալ, բայց ուսանելի շատ մտքերով ծանրաբեռնված գիրքը։ Հեղինակն իր ամառային արձակուրդն է հիշում ու չարաճճի նապաստակի լեգենդը, ձոն հղում կենդանասեր հարևանուհուն, իսկ վերջաբանի փոխարեն ներկայացնում իր դպրոցական տարիների ամառները։
Գրքում զետեղված 12 մանրապատումներից մեկը վերնագրված է ՛՛Մեկը, որի մասին չգրել չի լինի՛՛։ Այդ մեկը ոչ ավել, ոչ պակաս Բրեյվիկ (անգլերենից թարգմանաբար՝ քաջ) անունով շնիկն է, որ բարեկամացել է ոչ միայն Արեգի, այլ նրա բոլոր հարազատների հետ ու նրանց ուղեկցում է փողոցում, նաև մշակույթի օջախներում։
Ընթերցողը կիմանա, որ Բրեյվիկն էլ մայրիկ ունի և հաճախ է այցելում նրան ու արժանանում նրա հյուրասիրությանը, ինչը դժբախտաբար մարդիկ շատ դեպքում մոռանում են։ Գրում էի այս տողերը և հիշեցի, որ մի պատկառելի անձ ոչ միայն իմ ներկայությամբ դժգոհում էր, որ մորը ծերանոցում լավ չեն պահում և հանդիմանում իշխանություններին ծերանոցի համար փաստաթղթերը պատրաստելիս ձգձգումների համար։ Իսկ ով է առաջին հերթին պարտավոր խնամել նրա մորը ․․․
- Ես չգիտեմ ո՛վ է ում ուսուցիչը, և ո՛վ է ում վարժեցնում,- գրում է Աշխեն Բախչինյանը և ավելացնում,- գնալով համոզվում եմ, որ աշխարհը սխալ են ընկալում՝ կարծելով թե կարող են որևէ գազանների, երկոտանիների թե չորքոտանիների որևէ բան սովորեցնել։ Գոնե ես դադարել եմ մտածել այդ ուղությամբ, սկսել եմ սովորել նրանցից, բնությունից, սովորել ամեն հնարավոր բան։ Ուսանելի է այս եզրահանգումը այս գրքի պարզ, շիտակ և պատկերավոր շարադրանքի գլխավոր ընկալման ընդհանրացումն է, սիրո և բարության արտացոլումը։
Գրքի շապիկին Կարինե Դավթյանի համակարգչային մակետում մի կարևոր բացահայտում կա՝ բնաշխարհը ներկայացվում է գրեթե ողջ էությամբ, բայց չկան թափառող կենդանիները։ Նրանք տերերի մոտ են, իրենց բներում։ Ընթերցողին շատ բան են հուշում Թագուհի Վարդանյանի խոսուն գծանկարները։ Գրքի դարձերեսն էլ հուշում է, որ այն կարելի է որակել, որպես հոբելյանական ինքնանվեր հեղինակին և արժանի նվեր ընթերցող հանրությանը, հատկապես մանուկներին։ Բախչինյանական մանրապատումներից ճառագող բարությունն ու սերը շարունակությունն են ճանաչված բանաստեղծ, մանկագիր Յուրի Սահակյանի բանաստեղծական հարուստ գանձարանի, ում ընտանիքում էլ ծնվել ու հասակ է առել Աշխեն Բախչինյանը։ Ստացած տպավորություններից գոտեպնդված և հեղինակից դասեր առած սկսել եմ փնտրել նրա թարգմանությամբ լույս տեսած գրքերը, արդեն համոզված, որ դրանք ևս բարձրարժեք գործեր են։
Վաղարշակ Ղորխմազյան
