f

Անկախ

Պատերազմն ադրբեջանցի զինվորների աչքերով․ մաս 1


Բարձունքը, որ պետք է գրավեինք, Մարտակերտ-Թարթառ ճանապարհը փակող իսկական կողպեք էր։ Մի քանի անհաջող փորձերից հետո մեզնից ոչ ոք արդեն չէր հավատում, որ այդ անմատչելի բերդը գրավել ընդհանրապես հնարավոր է։ Հայերի պաշտպանությունը շատ ամուր էր․ բետոնե բունկերում տեղակայված կրակակետից նրանք թույլ չէին տալիս մեզ ու տեխնիկային մոտենալ։ Անգամ անօդաչուների հարվածներից հետո իրավիճակը մեզ համար մնում էր անհուսալի։ Հենակետի հետևի գյուղում հայերը առնվազն 3-4 հրետանային մարտկոց ունեին, որտեղից մեր տանկերն ու հետևակի մեքենաները խոցվում էին հենց գրոհի մեկնարկին։ Միակ հույսներս մնացել էր ՏՈՍ-ը։ Սարսափելի, վայրենի զենք է, աղոթում էինք, որ կրակային դիրք դուրս բերելիս չխփեն։ Երբ ՏՈՍ-ն ու հրետանին սկսեցին բառի ուղիղ իմաստով վարել հայկական բարձունքը մեր հետախուզական երկու ջոկատներ՝ մոտ 40 հոգի, առաջ շարժվեցին։ Ծուխը ցրվելուն պես բարձունքի վրա գտնվող հենակետից նորից սկսեցին կրակել։ Ասել, որ հայերն աննկարագրելի դիմադրություն էին ցույց տալիս, նշանակում է ոչինչ չասել։ Օգնության շտապող ավտոշարասյուն երևաց, մեր անօդաչուների և հրետանու հարվածից հետո, մեքենաներից զինվորներ դուրս թափվեցին ու սկսեցին վազել։ Հայերի փախուստի տեսարանը մեր զինվորներին ոգևորեց գրոհի։ Տարածությունը մեր միջև շատ մոտ էր, ու երբ մնացել էր ընդամենը 15-20 մետր, հայերը շրջվեցին ու, պառկելով գետնին, սկսեցին կրակել։ Գրոհը դադարեց։ Մերոնք սկսեցին իրենց խփել մինոմյոտներով, իրենք մեզ։ Մեր բախտից էր երևի, որ եղանակն ամպամած էր, ու մութը ավելի շուտ վրա հասավ։ Լուսանալուն պես հրետանային ռմբակոծությունը վերսկսվեց, արկերի անձրև էր իսկական, կրակում էին տարբեր տրամաչափի բոլոր տեսակի հրետանային միջոցներից։ Ներքևում գտնվող մեր ուժերը չէին կարողանում օգնության հասնել, մենք էլ չէինք կարողանում տեղից շարժվել։ Մեր միակ առավելությունը այն էր, անօդաչուներից փոխանցվող լուսանկարներից տեսնում էինք թշնամու տեղակայումը և զորաշարժը, ինչի արդյունքում մեզ հաջողվում էր թույլ չտալ հայերի օգնական ուժերին մոտենալ բարձունքին։

Միայն հոկտեմբերի 15-ին երեկոյան յոթին կարողացանք հաղթահարել նրանց դիմադրությունը։ Երբ մտանք բունկեր, մեր ու իրենց զինվորների դիակներ էին՝ կարծես գրկախառնված, ակնհայտ էր, որ դաժան ձեռնամարտ է եղել, կենդանի ոչ մեկ չկար, բացի մեկ վիրավորից։ Այդ մարտում մեր 40 հոգանոց երկու ջոկատներից զոհվեցին 10, վիրավորվեցին 39 մարդ։ Ամբողջ մարտի ընթացքում մեր մոբից ոչ մեկ կռվի մեջ չմտավ, եղան նաև փախչողներ ու թաքնվողներ։ Հաջիևի ջոկատի Բաքվից զորակոչված 15-20 տղաները ցած էին նետել զենքերը, թաքնվել, որ որ մարտի մեջ չմտնեն։

Հոկտեմբերի 15-16-ի ծանրագույն մարտերում մենք 57 զոհ ենք տվել Լևոնարխի տարածքում գտնվող այս մեկ բարձունքի հայկական հենակետը գրավելիս։ Պատերազմի ավարտից հետո մարդիկ սոցիալական ցանցերում մինչև հիմա քննարկում են, թե ինչու հյուսիսային ուղղությունում կարողացանք ազատագրել հողերի մեր ընդամենը 7 տոկոսը՝ չնկատելով, որ հարձակման հիմնական հարավային թևում էլ, որտեղ կնետրոնացված էին մեր հիմնական ուժերը, մինչև Շուշին վերցնելն ու զինադադարի կնքումը, ազատագրված էին 20 տոկսից քիչ ավելին։ Պատերազմի վերջում մեր ջոկատը կռվում էր Ջաբրայիլում, որտեղ նոյեմբերի 6-ի դրությամբ 18 գյուղ դեռ ազատագրված չէր։ Պաշտպանության նախարարության զեկույցներով, հարգարժան նախագահի ելույթներով ու հեռուստատեսությամբ, լրատվամիջոցներով քարոզչությամբ պատերազմն ամենևին այն պատերազմը չէ, որով անցնում է զինվորը։ Իսկ զինվորն անցնում է դժոխքով։

Վարդան Բալյան ՖԲ Գրառում 44-օրյա պատերազմ Ադրբեջան Հայաստան Արցախ խմբագրի ընտրանի

Ինչպես են Կիրանցը հանձնում Ադրբեջանին․Գառնիկ Դանիելյան
ԱԺ-ն շարունակում է իր հերթական նիստերը. Այսօր դատախազը կներկայացնի 2023-ի գործունեության հաղորդումը (ուղիղ)
Կիրանցեցիները ոստիկանների պահանջով հանել են ճանապարհին տեղադրված վրանները
Հրդեհ Զովունի գյուղում․ տուժածներ չկան
Ամրոցի դարպասները բաց են, և սա ֆիլմ չէ. Վահե Հովհաննիսյան
Զինված ավազակային հարձակում՝ Երևանում․ թալանել են բնակչուհուն և դիմել փախուստի․ դեպքի վայրում գտել են մարտական ատրճանակ
Մայիսի 3-ին փոխանակման կետերում դոլարը էժանացել է, ռուբլին և եվրոն՝ թանկացել
Կեսգիշերին Երևան-Գյումրի ճանապարհին «Volkswagen»-ը դուրս է եկել երթևեկելի հատվածից և շրջվել. կա վիրավոր
«Հրապարակ». Իրավունք ունե՞ն արդյոք ոստիկանները մի ողջ գյուղ փակել
«Ժողովուրդ».ՔՊ-ական պաշտոնյաները արդեն աստղաբաշխական գումարներ են ստանում օտարերկրյա ֆիրմաներից
Քաղբանտարկյալներ Նարեկ Սամսոնյանի և Վազգեն Սաղաթելյանի վերաբերյալ քրեական վարույթով նախաքննությունն ավարտվել է
Քյոխը առաջին անգամ փակագծեր է բացում 44-օրյա պատերազմի ընթացքի մասին
«Հրապարակ». Հայրենիքի հանձնմանն անձամբ հետեւել է ռազմական ոստիկանության պետ Աշոտ Զաքարյանը
«Ժողովուրդ». 210 մլն դոլարի պայմանագիր. Սարյանի «ՀայՓոստ»-ի փոխարեն` «Համաշխարհային առեւտրի կենտրոն Երեւան»
«Հրապարակ». 70-ամյա փարպեցին եւս մասնակցում է բողոքի ակցիաներին
Հոսանքազրկում Երևանում և մի շարք մարզերում
Գետը վարարել է. Փրկարարները 4 քաղաքացու գետանցման միջոցով տեղափոխել են գետի մյուս ափ (տեսանյութ)
«Ժողովուրդ». Կարեն Անդրեասյանի խնդրահարույց եւ աչառու պաշտոնավարումը
«Ժողովուրդ». ԲԴԽ-ում Նաիրա Հովսեփյանի ազատման հարցը անցել է խիստ էմոցիոնալ. ԲԴԽ անդամներին հաջողվել է համոզել նրան
«Հրապարակ». Ճանապարհից երեւում են նշաձողերը
«Ժողովուրդ». Նախարարը կարգապահական վարույթ է հարուցել՝ Ռոբերտ Քոչարյանի գործով դատավոր Աննա Դանիբեկյանի նկատմամբ
«Հրապարակ». ՔՊ-ն գլխավոր դատախազի հաշվետվությունը վերածելու է ընդդիմության դատաստանի
Ադրբեջանի նախագահին առընթեր Սոցիալական հետազոտությունների կենտրոնն ապրիլի 18-ին հրապարակել է հարցումներ, որոնք վերաբերում են Հայաստանի Հանրապետությանը
«Ժողովուրդ». Ռոբերտ Քոչարյանը «Հայաստան»-ի պատգամավորներին հորդորել է ակտիվ լինել թե՛ ԱԺ-ում, թե՛ փողոցային պայքարում
Պայքարը մտնում է վճռական փուլ․ Սուրեն Պետրոսյան
Ավելին
Ավելին