Արցախում վիճակն օրեցօր ծանրանում է, մարդիկ էլ հոգնել են միայն ճառեր լսելուց։ Կոնկրետ, թիրախային գործողություններ են պետք, որոնք կհանգեցնեն Լաչինի միջանցքում ապօրինաբար տեղադրված ադրբեջանական անցակետի ապամոնտաժմանը։ Այդ մասին «Փաստինֆո» -ին ասում է քաղաքագետ Արա Պողոսյանը, ով այսօրվանից մեկնարկելիք շարժման նախաձեռնողներից մեկն է։
«Արցախը հիմա նույն վիճակում է, ինչ 1988-ին էր․ տոտալ շրջափակված է արդեն 5 ամիս։ Միանշանակ, անցակետը ապամոնտաժելու համար միջազգային դերակատարների կողմից ճնշումներ են պետք, իսկ դրան մեծապես կնպաստի հասարակական լայն զանգվածների ճնշումը։
Այսօր՝ ժամը 18-ին, Ազատության հրապարակ ենք հրավիրում բոլոր նրանց, ում համար Արցախի փրկությունը առաջնային տեղում է։ Հարթակից ճառեր չեն հնչելու։ Իհարկե, թեզիսային կետերը, որոնք մշակել ենք միասին՝ նախաձեռնող խմբի անդամներով, հնչելու են, քանի որ դրանք են ընկած մեր մշակած ռազմավարության հիմքում։ Ի դեպ, կոնկրետացրել ենք կարճաժամկետ, միջնաժամկետ և երկարաժամկետ կտրվածքով լուծվելիք խնդիրները։ Ինչպես նշեցի, առաջնահերթ պետք է հասնենք նրան, որ անցակետն ապամոնտաժվի։ Հաջողությունն ինչպես այս հարցում, այնպես էլ դրված մյուս նպատակներում, մեծապես կախված է լինելու հասարակության մասնակցությունից՝ նրանից, թե որքանով մեզ կվստահի ու կաջակցի ժողովուրդը»,-ասում է Պողոսյանը։
Նախաձեռնող խմբի մեջ, Պողոսյանի խոսքով, բացառապես երկրի, ազգային շահերով առաջնորդվող, երբևէ քաղաքական որևէ պաշտոն չզբաղեցրած, պատերազմների մասնակցած ու կորուստներ ունեցած, երկրի ճակատագրով մտահոգ մարդիկ են։
«Իհարկե, մենք որևէ պարագայում բաժանումներ չենք դնելու՝ սև-սպիտակ, նախկին-ներկա․ դա բացառվում է։ Հակառակը՝ ուզում ենք միավորել հասարակությանը, ըստ այդմ՝ բոլոր նրանք, ովքեր անկեղծ մտահոգ են, ցանկանում են գործնականում օգնել Արցախի ապաշրջափակմանը, կարող են ներկա գտնվել հանրահավաքին ու իրենց աջակցությունը հայտնել, բայց հարթակից ելույթ ունենալու են բացառապես այն մարդիկ, ովքեր քաղաքական որևէ խմբի շահեր չեն սպասարկում, չեն ասոցացվում այս կամ այն անհատի հետ և այլն»,-նշում է Արա Պողոսյանը։
Մեր զրուցակցի խոսքով՝ մշակվել է թե՛ շարժման ռազմավարությունը, թե տեսլականը, բայց շարժման համար անուն չի ընտրվել, որպեսզի հասարակությունն ինքը որոշի անունը, այսինքն՝ հասարակական պահանջը ծնի անունը։
«Նախկինում տարբեր ուժեր նախաձեռնել են շարժումներ, որոնք ունեցել են անուններ, բայց ձախողվել են տարբեր պատճառներով։ Այսինքն՝ անուն դնելով չի պայմանավորված հաջողությունը, այլ հստակ ռազմավարությամբ, հասարակական աջակցությամբ ու վստահությամբ, ինչպես նաև, իհարկե, ազնիվ մղումներով։ Ասեմ նաև, որ նախաձեռնող խմբից ոչ մեկը իշխանության գալու նկրտում չունի․ մենք ուղղակի փորձելու ենք հասարակության աջակցությամբ հերթով լուծել խնդիրները, որոնք բազմաթիվ են»,-մանրամասնում է Պողոսյանը։
Արա Պողոսյանը լիահույս է, որ հանրային դիվանագիտության գործիքների միջոցով հնարավոր կլինի միջազգային դերակատարներին ստիպել չանտեսել Արցախում ստեղծված իրավիճակը և գործուն քայլեր ձեռնարկել ադրբեջանական անցակետն ապամոնտաժելու ուղղությամբ։
Մեր զրուցակիցը հիշում է՝ Ազատության հրապարակում 35 տարի առաջ հայրենիքի վտանգված հատվածի՝ Արցախի փրկության համար հավաքված մարդկանց միավորում էր նպատակը։ Մղումներն ազնիվ էին, վիճակն՝ օրհասական։ Այսօր Արցախը կրկին կանգնած է գոյաբանական խնդրի առաջ, բայց դա գիտակցող ու կոնկերտ գործողությունների անհրաժեշտություն տեսնող մարդկանց միավորելու, նրանց պահանջը լսելի դարձնելու խնդիր կա ու հենց դա է, որ, նախ և առաջ, փորձում են անել։
Պատահական չի նաև այն, որ հենց այսօր՝ մայիսի 8-ից է մեկնարկում շարժումը։ Պողոսյանն ասում է՝ 1992թ․ այս օրը սկսվեց Շուշիի ազատագրման օպերացիան ու անհնարին թվացողը հնարավոր դարձավ։ 2020թ․-ից հետո օրը կորցրել էր նշանակությունը, բայց այն պետք է վերագտնել։ Հասարակության մասնակցային ձևից կախված՝ պարզ կդառնա՝ արժանի՞ ենք, արդյոք, պետություն ու պետականություն ունենալու, թե՞ ոչ․․․