Ըստ Լավրովի պլանի 5 շրջաններից դուրս են գալիս Արցախի ուժերը, երկու շրջան՝ Քելբաջար եւ Լաչինի, մնում են այնքան ժամանակ, քանի դեռ ազատ կամարտահայտությամբ ԼՂ կարգավիճակի հարցը որոշված չէ: Այս մասին, այսօր՝ մարտի 7-ին, ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի մոտեցումները մեկ ժողովածուի շրջանակներում ներկայացնող՝ «Բանակցային առաջնագծում» գրքի շնորհանդեսի ժամանակ նշեց արցախյան առաջին պատերազմի ժամանակ Հայաստանի նախագահի հատուկ հանձնարարարություններով դեսպան Դավիթ Շահնազարյանը:
«Դա, ըստ էության, կամ նշանակում է հավերժ, կամ Ադրբեջանը պետք է համաձայնի անցկացնել հանրաքվե: Հայկական կողմի դիրքորոշումն է, որ որեւէ ժամկետ հանրաքվեի վրա չպետք է լինի: Բոլորն էլ գիտեին, որ այդ հանրաքվեն չի լինելու եւ այդ կարգավիճակը պահպանվելու է, միջազգային խաղաղապահի ուժերը կանգնելու էին այնտեղ: Դա նշանակում էր, որ Լաչինի, Քելբաջարի շրջանները եւ ԼՂ-ն տարանջատվում էին Ադրբեջանից անվտանգության մեխանիզմներով:
2018-ից հետո նախագահ Սարգսյանը փակագծեր է բացել, որ պետք է երեք փաստաթղթեր լինեն՝ Հայաստան-Ադրբեջան փաստաթուղթ, դրանից հետո եռանախագահող երկրների հայտարարությունը, եւ դրանից հետո ՄԱԿ-ի ԱԽ որոշումը: Սա է եղել այս իշխանության ստացած ժառանգությունը»,- ասաց Շահնազարյանը՝ հիշեցնելով, որ այն տարածքները, որտեղից ԼՂ ուժերը դուրս էին գալու, դրանք բոլորը պետք է լինեին ապառազմականացված:
Շահնազարյանի խոսքով՝ իր ներկայացրածն այժմ երազանք է թվում ներկայի հետ համեմատած, սակայն իրականում սա եղել է շատ մոտ իրականությանը:
«Հիշեցնեմ, որ հենց 2014-15 թվականներից Թուրքիան եւ Ադրբեջանը քաղաքական արշավանքներ սկսեցին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի դեմ ամենաբարձր մակարդակով: 2018 թվականի եթե չեմ սխալվում փետրվարի Մյունխենյան ելույթին նախագահ Սարգսյանն ասաց «Աշխարհաքաղաքական մրցակցության ժամանակ չտուժելը արդեն մեծ շահ է», այո հաջողվում էր, եւ ինչ կարելի է ասել մկի ղեկավարի մասին եւ վայ այդ պետությանը, եթե ղեկավարն ասում է՝ մենք աշխարհաքաղաքականությամբ չենք զբաղվում»,- ասաց նա:
Նա նաեւ մի դրվագ հիշեցրեց 44-օրյա պատերազմի ժամանակ իր եւ նախագահ Սերժ Սարգսյանի խոսակցությունից:
«Երեւի հոկտեմբերի 21-22-ն էր, ես հարցրեցի՝ երբ կհամաձայնի այս ղեկավարությունը կանգնեցնել պատերազմը, պատասխանը ձեզ շատ կզարմացնի, նախագահն ասաց՝ «Ես վստահ եմ, մինչեւ Շուշին չհնաձնի, դա չի լինելու»»,-ասաց նա:
Շահնազարյանն ասաց, որ Հայաստանը միշտ բանակցել մեծ արժանապատվությամբ, թշնամին ատել է մեզ, բայց նաեւ հարգել է:
«Այս աղետը որի մեջ մենք գտնվում ենք, սկսել է 2018 թվականի ապրիլին, գիտենք հեղինակներին, խմբին, բայց չգիտենք՝ այս շարունակականությունը երբ է հասնելու եւ հենցղ այս աղետի պարագայում էլ շատ կարեւոր է նման ժողովածու ունենալը: Մենք անընդհատ ստորանում ենք, Արցախի շրջափակման պայմաններում հսկայական օգնություն են հատկացնում Թուրքիային, այն էլ ցուցադրաբար, այս ստորացումը ավելի ծանր է, քան պատերազմի կորուստը, կարելի է պարտվել, բայց արժանապատվութունը պետք է պահել»,- ասաց նա:
Նրա խոսքով՝ այս շարունակական աղետի պայմաններում ինչքան էլ փորձեն Արցախի իշխանություններին, որ նրանք համաձայնեն լինել Ադրբեջանի կազմում, ընդ որում չբացառելով նման հայտարարությունը Արցախի իշխանություններից, ինքը չի կարծում, որ Արցախի հարցը լուծվելու է:
«Դա չի նշանակում, որ Լեռնային Ղարաաղի հարցը փակված է, եւ այդ մտածելակերպը, որ դրանով Արցախի հարցը կփակվի, իսկ ես հիմքեր ունեմ մտածելու, որ Արցախի իշխանությունները կարող են հայտարարել, որ համաձայն են լինել Ադրբեջանի կազմում, սխալվում են այդպես մտածելով թե Անկարայում, թե դիմացի շենքում, թե Մոսկվայում: Առանց Արցախի հարցի բացառվում է, որ այս տարածաշրջանում լինի կայունություն »,-եզրափակեց նա:
