150 տարի առաջ
Շռայլ ու առատաձեռն, բազում կրթօջախներ և հոգևոր կառույցներ հիմնած հայորդին՝ Հովհաննես Լազարյանը 1815թ հիմնադրել է Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանը։ Լազարյան տոհմի տարեգրության էջերում իրենց լուսավոր հետագիծն են թողել նաև Հովակիմ, Եղիազար, Խաչատուր Լազարյանները։
Խաչատուրի և Եղիազարի մահվամբ ընդհատվել է Լազարյանների արական ճյուղը։ Ուղիղ 150 տարի առաջ՝ 1873թ կայսերական հատուկ հրամանագրով Լազարյանների ազգանունը փոխանցվել է Խաչատուրի դուստր Եղիսաբեթի ամուսնուն՝ իշխան Սիմեոն Դավթի Աբասմելիքին և Աբասմելիքները անվանվել են Աբասմելիք-Լազարյաններ։
Սակայն Սիմեոնի որդու մահով մարել է նաև Աբասմելիք-Լազարյանների շառավիղը՝ վերջակետելով փառահեղ տոհմի շուրջ երկդարյա ընթացքի պատմությունը։
Հայկականը՝ “Տարվա կառույց”
ԱՄՆ-ի Տեխաս նահանգի Դալլասի քաղաքի Սուրբ-Սարգիս հայկական եկեղեցին հաղթող է ճանաչվել ԱՄՆ-ի 2022թ տարվա կառույց անվանակարգում։ Ճարտարապետ Դեյվիդ Հոթսոնի կողմից նախագծված եկեղեցին կարծես շաղկապում է ավանդականն ու ներկան, նման է 7-րդ դարի Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցուն։
Եկեղեցում առաջին պատարագը եղել է 2022թ Ապրիլի 24-ին, իսկ օծումը՝ դրա նախօրյակին։
Բախչինյանը կոչում է “չեմբերջիա” գիտություն
Աշխարհահռչակ կոմպոզիտոր Արամ Խաչատրյանը ժամանակին ղեկավարել է ԽՍՀՄ կոմպոզիտորների միությունը։ Այդ պաշտոնում նրա տեղակալը եղել է հայազգի երգահան Նիկողայոս Չեմբերջին (1903-1948)։ Բոլորովին վերջերս լոռեցի գրականագետ, թարգմանիչ Ֆելիքս Բախչինյանը թարգմանել և հայ ընթերցողի դատին է հանձնել վերջինիս նվիրված ռուս հայտնի երաժշտագետ Գեորգի Պոլյանովսկու “Նիկողայոս Կարապետի Չեմբերջի” մենագրությունը և կոմպոզիտորի դստեր՝ Վալենտինա Չեմբերջիի “Տանը երաժշտությունն էր ապրում” գրքից “Հայրս” գլուխը։ Նոր հրատարակված մի ուրիշ գրքում էլ գրական դիմանկարների անփոխարինելի վարպետ Ֆ. Բախչինյանը հանրայնացրել է հայ անվանի բարերար Գաբրիել Չեմբերջյանի կյանքն ու գործունեությունը։
Պատրաստեց տպագրության
Վաղարշակ Ղորխմազյանը