«Անկախը» զրուցել է Սիսական ջոկատի ազատամարտիկ,նկարիչ, ՀՅԴ անդամ Աշոտ Ավագյանի հետ:
-Սեպտեմբերյան պատերազմից հետո ադրբեջանցիները որքա՞ն են առաջ եկել:
-Ընդամենը մեկ շաբաթում ճանապարհ են գցել՝ խրամուղին, ու այնքան խորն են արել, որ նույնիսկ գիշերը մեքենաների անցնելու դեպքում լույսերը չեն երևում: Մարդիկ նորմալ աշխատել են՝ մեր պես չեն:
-Ռազմավարական տեսանկյունից որքանո՞վ է դա վտանգավոր Սիսիանի ու շրջակա բնակավայրերի համար:
-Ամբողջ Սիսիանի շրջանը, Ծղուկ գավառը՝ այսպես ասեմ,ափի մեջ է, այսինքն Զանգերից կամ Գորայքից մինչև Հարժիս, որը Գորիսի շրջանում է, ամբողջ տարածքն իրենց ափի մեջ է, երևում է բաց աչքով:
-Այսինքն ցանկացած պահի կարող են ճանապարհը փակել, հաղորդակցությունը դադարեցնե՞լ:
-Ճանապարհից, այսինքն Ստեփանակերտ կամ Կապան ,Երևան ճանապարհից ընդամենը մի յոթ կիլոմետր են հեռու, այն էլ բարձր դիրքում են նստած, այո, երբ ուզեն՝ կարող են: Չհաշված, որ այդ բոլոր գյուղերը, քաղաքը կարող են ռմբակոծել և պատկերացնում եմ, որ Նախիջևանի կողմից էլ եթե ուզենան ռմբակոծեն՝ երկու կողմից մենք կռմբակոծվենք:
-Պաշտպանվելու հնարավորություն կուենա՞նք:
-Պաշտպանվելն այսպես է, ինչպես սեպտեմբերյանի ժամանակ եղավ՝ պաշտպանվեցին, ու կարծեմ լավ էլ պաշտպանվում էին, լավ էլ աշխատում էին, բայց ուժներս այդքան կհերիքի՞ երկու կողմի վրա աշխատել՝ այդ չեմ կարող ասել:
-Փաշինյանը հայտարարեց, որ ՀԱՊԿ-ի զորավարժություններին չի մասնակցելու: Այս իրավիճակում որանքո՞վ էր տրամաբանական նման հայտարարությամբ հանդես գալը:
-Այդ հրաժարվելը նշանակում է էշություն՝ առաջինը: Երկրորդը, այսինքն մարդիկ, որ գային՝ այդ զինամթերքը թողնելու էին աստեղ՝ սա երկու, երրորդը՝ ուզածդ զորավարժություն նաև ցույց է տալիս հարևանիդ, որ տես, հանգիստ մնա, որ դաշնակից ունեմ:
-Ի՞նչ եք կարծում, Փաշինյանն այս ամենը գիտակցաբա՞ր է անում, թե ոնց ստացվի տրամաբանությամբ:
-Ինձ թվում է ինքը հստակ գիտակցում է, ինձ այդպես է թվում, բայց իր գործողություններից դա է զգացվում, որ նա լավ գիտակցում է: Իսկ ինչ վերաբերում է խաղաղությանը, ապա մենք՝ հայերս, մեկընդմիշտ, պետք է հասկանանք, որ խաղաղություն ասվածը այդ երկու պատերազմների միջև ընկած ժամանակաշրջանն է, որի ընթացքում պատրաստվում ես հաջորդ պատերազմին: Մոռացեք խաղաղության մասին:
-Մոտակա ժամանակներում սեպտեմբերյան պատերազմից ավելի մեծ ծավալով ռազմական գործողություններ սպասվո՞ւմ են: Չէ որ Բերձորի միջանցքի փակումը, Զանգեզուրի միջանցքի պահանջները, այդ ամենը մի հանգուցալուծում պիտի ստանա՞ն և ինչպե՞ս է դա լինելու:
-Ես այդպես չեմ կարող ասել, բայց այդ ամբողջը տանում է էսկալացիայի, իմ հասկանալով այդ տրամաբանությամբ է գնում իրադարձությունների զարգացումը: Հատկապես որ մարտական ընկերներն ասւոմ են, որ կուտակումներ կան, թե Նախիջևանի, թե այս հակառակ կողմից և այլն, և այլն, դժվար է տանը նստել ու այդ մասին միայն խոսակցություններով հասկանալ ինչն ինչոց է: Բայց, որ ինքը պատրաստվում է ինչ-որ բան տալու, որը խոստացել է և այդ տալը կռվով է տալու, որպեսզի ասի, բա տեսնում եք և զոհեր կլինեն՝ կարծում եմ վստահաբար դա լինելու է:
-նույն սցենարով, ինչ Արցախյան քառասունչորսօրյա պատերազմո՞ւմ, ինչպես շատերն են ասուոմ:
-Այո, զոհերով, միգուցե սեպտեմբերին, որ այդքան զոհ ունեցանք դեռ այն ժամանակ պիտի տար, բայց երևի ինչ-որ անհամաձայնություններ եղան: Նման բան կա, զոհ ես տալիս՝ հետո ասում են, դե ինչ անեմ, բայց որ ինչ-որ բան պատրաստվում է տալ՝ միանաշանակ:
-Ի վերջո, արցախցիների հարցը ի՞նչ է լինելու: Հնարավոր է, արդբեջանցիները բացեն միջանցքն ու փաստի առաջ կանգնեցնեն, ասեն կամ մնում եք որպես Ադրբեջանի քաղաքացի կամ պետք է հեռանաք:
-Եթե բացեցին ու նման բան լինի՝ իհարկե հայաթափվելու, նաև այստեղի իշխանություններն են հասկանում, որ հանկարծ մի հարյուր հազար հոգի գա Հայաստան իրենց վիճակն ի՞նչ է լինելու՝ դա մեկ: Եթե դա լինի, Արցախը կհայաթափվի իմ կարծիքով, շատ քիչ մարդ կմնա, որ համակերպվի նրանց հետ ապրելուն: Բայց այստեղ ուրիշ խնդիր կա, այստեղ պետք է կրկնել 1991 թվականի մայիսի 18-ը: Իրենք մեզ պիտի խփեն, բայց այս կառավարությունն այսօրվա դրությամբ դա չի անի, բայց նրանց պետք է ստիպել, որ այս կողմից էլ պատասխան լինի:
-Հայաստանի ու Արցախի վերջը լա՞վ է լինելու, թե վատ, որովհետև բոլորը ասում են՝ անդառնալիության կետը վաղուց անցել ենք:
-Ես հավատում եմ, այո և այդ պարտվողական, ընկճվողական տրամադրություններին չեմ հավատում, որովհետև ես գիտեմ, եթե կռվեցիր, ուրեմն մի բանի կհասնես, չէ՝ այո, այդ Ձեր ասածը կլինի: