աշխարհում
ԱՄՆ Պետքարտուղարություն. Սեպտեմբերի 19-ին Լեռնային Ղարաբաղի վրա ադրբեջանական հարձակման հետևանքով 42 հայ է անհետ կորել
153
Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեն (ԿԽՄԿ) քննել է Ադրբեջանի հետ հակամարտության հետևանքով անհայտ կորածների դեպքերը և աշխատել կառավարության հետ՝ անհայտ կորածների համահավաք ցանկը կազմելու համար։ ԿԽՄԿ-ի տվյալներով, 1990-ականներից ի վեր հակամարտության պատճառով 4931 հայ և ադրբեջանցի է անհետ կորել, որոնցից 761-ը հայ։
ԱՄՆ-ը 1 միլիարդ դոլար կհատկացնի Գազայի հատվածին
157
Ապրիլի 24-ի երեկոյան Ջո Բայդենը ստորագրել է Ուկրաինային և ամերիկյան այլ դաշնակիցներին նոր օգնության մասին օրենքը։
Թբիլիսիում «օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի ընդունման դեմ բողոքող ցուցարարները փակել են գլխավոր փողոցը
157
Վրաստանի ՆԳՆ-ն ավելի վաղ բողոքի ցույցի մասնակիցներին կոչ էր արել ոչ բազմամարդ հանրահավաքների ու երթերի ժամանակ ճանապարհները չփակել։ Գերատեսչությունը զգուշացրել է, որ օրինախախտների նկատմամբ իրավական միջոցներ կձեռնարկվեն։
Իրանի նախագահը միջազգային դատարաններին հորդորել է պատժել Իսրայելին՝ Գազայում գործողությունների համար
170
2023 թվականի դեկտեմբերին Հարավային Աֆրիկան Իսրայելի դեմ հայց ներկայացրեց Արդարադատության միջազգային դատարան՝ «Ցեղասպանության հանցագործության կանխարգելման և պատժի մասին» կոնվենցիայի հնարավոր խախտման համար։
Սիկտիվկարի դատարանը հեռակա ձերբակալել է Գարի Կասպարովին և Գենադի Գուդկովին
156
Յուրաքանչյուրի դերով պայմանավորված՝ ցանկում ներառվածները մեղադրվում են ահաբեկչական հասարակություն ստեղծելու, նրա ղեկավարության, ահաբեկչական գործունեությունը ֆինանսավորելու և դրանք հրապարակայնորեն արդարացնելու մեջ (հոդված 205.4, հոդված 205.2, հոդված 205.1):
Air France ավիաընկերության ինքնաթիռը հարկադիր վայրէջք է կատարել Բաքվում
55
Օդանավակայանում հայտարարված տագնապի ազդանշանից հետո վթարային-փրկարարական ծառայությունները բերվել են պատրաստության։ Air France-ի ինքնաթիռը բարեհաջող վայրէջք է կատարել Բաքվի ժամանակով 16:37-ին։ Ինքնաթիռի 280 ուղեւորներն անհապաղ տարհանվել են, տուժածներ չկան։
Լոնդոնում բանակի հեծելազորային գնդի ձիերը փախել են ախոռից` բախվելով մեքենաներին և ավտոբուսին (տեսանյութ)
62
Ձիերից մեկը բախվել է մեքենային և կոտրել ապակիները, մյուսը բախվել է զբոսաշրջային ավտոբուսին և վնասել նաև դիմապակին։ Չորս մարդ տուժել է ձիերի հետ բախումների և նրանց բռնելու փորձի հետևանքով։ Կենդանիներից մեկը նույնպես վնասվածքներ է ստացել:
Իրանի կողմից ատոմային ռումբ ստեղծելուն «շաբաթներ» են մնացել․ ՄԱԳԱՏԷ-ի ղեկավար
66
Լրագրողի հարցին՝ հնարավո՞ր է, որ Իրանն արդյունավետորեն միջուկային զենք է մշակում, և ՄԱԳԱՏԷ-ն չգիտի այդ մասին, Գրոսսին պատասխանել է, որ «չի կարող ենթադրություններ անել» տեղեկատվության պակասի պատճառով:
Մեծ Բրիտանիան ընդունել է ներգաղթյալներին Ռուանդա արտաքսելու օրենքը
60
Վարչապետ Ռիշի Սունակը երկուշաբթի հայտարարել է, որ ապաստան հայցողների առաջին ինքնաթիռները Ռուանդա կթռչեն երկու-երեք ամսից: Բրիտանական իշխանությունները փորձում են պայքարել անօրինական միգրացիայի ներհոսքի դեմ։ Երեքշաբթի հայտնի դարձավ, որ հինգ մարդ, այդ թվում՝ մեկ երեխա, մահացել են՝ փորձելով անցնել Լա Մանշը փոքր նավակով։ Ընդհանուր առմամբ, այս տարվա սկզբից վեց հազար մարդ է ծովով Մեծ Բրիտանիա հասել։
ԱՄՆ-ը չինական բանկերի դեմ պատժամիջոցներ է մշակում՝ ՌԴ-ի հետ համագործակցելու համար․ WSJ
61
Բանկերն էլ ծառայում են որպես հիմնական միջնորդ դեպի Ռուսաստան առևտրային արտահանման, վճարումների մշակման և հաճախորդ ընկերություններին առևտրային վարկերի տրամադրման գործում։ Ամերիկացի պաշտոնյաները հույս ունեն, որ դոլարի հասանելիությունը կորցնելու սպառնալիքն ու Եվրոպայի հետ առևտրային կապերի վատթարացման վտանգը Պեկինին կստիպեն «փոխել ուղղությունը»։
ՌԴ պաշտպանության փոխնախարարին բերման են ենթարկել կաշառք ստանալու կասկածանքով
220
ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինին զեկուցել են պաշտպանության փոխնախարար Թիմուր Իվանովի ձերբակալության մասին, նախապես տեղեկացվել է նաև պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգու: Ըստ РИА Новости-ի՝ դրա մասին լրագրողներին հայտնել է նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։
2030 թվականին Մեծ Բրիտանիան պաշտպանության վրա կծախսի իր ՀՆԱ-ի 2,5%-ը. Ռիշի Սունակ
211
Այս հայտարարությունը հաստատում է նախկին վարչապետ Բորիս Ջոնսոնի՝ 2022 թվականին առաջադրված նպատակը և հաստատում Սունակի սեփական դիրքորոշումը պաշտպանական բյուջեի վերաբերյալ։ Սունակն այդ ծրագիրը շարադրել է ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգի հետ Վարշավայի ռազմաբազայում անցկացված համատեղ ելույթի ժամանակ:
Եթե Իսրայելը հարձակվի Իրանի վրա, բոլորովին այլ պայմաններում կհայտնվի. Ռաիսի
368
Ռաիսին նշել է, որ Իրանի և Պակիստանի ժողովուրդները կիսում են պաղեստինյան ազգի պաշտպանությունը՝ որպես ընդհանուր կրոն:
Ուկրաինան և ՆԱՏՕ-ն քննարկել են Համատեղ վերլուծական կենտրոնի ստեղծման հարցը
172
Ուկրաինայի և Հյուսիսատլանտյան դաշինքի ներկայացուցիչները Լեհաստանում հանդիպման ժամանակ քննարկել են մայիսյան աշխատանքային ծրագիրը՝ մասնավորապես՝ Ուկրաինա-ՆԱՏՕ Համատեղ վերլուծական, ուսումնական և կրթական կենտրոնի (JATEC) ստեղծումը՝ նախապատրաստվելու համար ՆԱՏՕ-ի Վաշինգտոնի գագաթնաժողովին: Դրա մասին հայտնել է Ուկրաինայի պաշտպանության նախարարությունը։
Հավաքական Արևմուտքը, Ուկրաինայից հետո, ձգտում է ապակայունացնել իրավիճակը Հարավային Կովկասում. ՌԴ ԱԳՆ
334
Ռուսաստանը կշարունակի զարգացնել փոխադարձ հարգալից և փոխշահավետ համագործակցություն տարածաշրջանի բոլոր պետությունների հետ, որոնց հետ մեզ միավորում է ընդհանուր դարավոր պատմությունը, աշխարհագրական մերձությունը և սերտ մարդկային շփումները»,- ասված է ՌԴ ԱԳՆ հայտարարության մեջ։
ԱՄՆ-ն Ուկրաինայի համար 1 միլիարդ դոլարի ռազմական օգնության փաթեթ է պատրաստում
173
Ըստ Reuters-ի՝ օգնության փաթեթը ներառում է ավտոմեքենաներ, Stinger զենիթահրթիռային համակարգեր, բարձր շարժունակ հրետանային հրթիռային համակարգերի լրացուցիչ ռազմամթերք, 155 մմ հրետանային ռազմամթերք, TOW և Javelin հակատանկային ռազմամթերք և այլ զինատեսակներ, որոնք կարող են օգտագործվել անմիջապես մարտադաշտում:
Սի Ծինպինը կայցելի Բելգրադ՝ Չինաստանի դեսպանատան վրա ԱՄՆ-ի ռմբակոծության 25-րդ տարելիցին. Bloomberg
173
Ըստ Bloomberg-ի՝ առաջիկա այցի ստույգ ժամկետը դեռևս հայտնի չէ։ Լրատվամիջոցները, նախապատրաստական աշխատանքներին ծանոթ աղբյուրներին հղում անելով, հայտնում են, որ Չինաստանի ղեկավարը Սերբիա կայցելի մայիսի 7-ից ոչ ուշ:
Իրանի նախագահը պաշտոնական այցով ժամանել է Պակիստան
69
Երկուշաբթի օրը Իրանի նախագահը կհանդիպի Պակիստանի վարչապետ Շահբազ Շարիֆի հետ։ Միաժամանակ բանակցություններ տեղի կունենան պատվիրակությունների մակարդակով։ Այցի շրջանակում Ռաիսին կհանդիպի նաև Պակիստանի նախագահ Ասիֆ Ալի Զարդարիի և Իսլամական Հանրապետության խորհրդարանի վերին և ստորին պալատների նախագահների հետ։ Բացի այդ, Իրանի նախագահը կայցելի Լահոր և Կարաչի։
Իսրայելի իշխանությունները հրաժարվել են իրանական ռազմական օբյեկտներին ավելի մեծ հարվածից՝ ԱՄՆ-ի և այլ դաշնակիցների ճնշման ներքո․ NYT
64
Իսրայելի ավելի մեծ հարձակումը կմեծացներ տարածաշրջանային ծավալուն հակամարտության հավանականությունը, նշում է թերթը։ Ամերիկյան լրատվամիջոցների փոխանցմամբ՝ ուրբաթ գիշեր Իսրայելը «սահմանափակ» պատասխան հարված է հասցրել Իրանի թիրախներին։
Գերմանիայի նախագահը Թուրքիա այցի շրջանակում առաջինը հանդիպել է Ստամբուլի ընդդիմադիր քաղաքապետին
60
Իմամօղլուն Էրդողանի հիմնական քաղաքական մրցակիցն է, որը, չնայած իշխող ուժի մեծ ջանքերին, կարողացավ կրկին հաղթել Ստամբուլի ընտրություններում։
Իսրայելի ռազմական հետախուզության ղեկավարը հրաժարական է տվել
59
Սպասվում է, որ նա կհեռանա պաշտոնից իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտության ավարտից հետո։ ՀԱՄԱՍ-ի զինյալները 2023 թվականի հոկտեմբերի 7-ին հարձակվեցին Իսրայելի վրա՝ սպանելով 1200 մարդու, հիմնականում խաղաղ բնակիչների, ինչպես նաև գերեվարեցին շուրջ 240 իսրայելցու։
Ղարաբաղից դուրս բերված ռուսական զորքերը հավանաբար Ուկրաինա կուղարկվեն. Bild
220
Ըստ Bild-ի՝ արդեն մտավախություն կա, որ այդ զորախումբը կարող է ուղարկվել Ուկրաինա։ «Խաղաղապահները» զինված էին տասնյակ՝ համեմատաբար նոր BTR-82A-ներով։
Դաշնակիցները Հունաստանից և Իսպանիայից պահանջում են ՀՕՊ համակարգեր տրամադրել Կիևին. FT
218
Ուկրաինայի էներգետիկ ենթակառուցվածքի վրա ռուսական հարձակումների ուժգնացման ֆոնին Կիևն ավելի վաղ դիմել էր արևմտյան դաշնակիցներին՝ յոթ լրացուցիչ հակաօդային պաշտպանության համակարգեր, մասնավորապես, ամերիկյան Patriot կամ խորհրդային S-300 անհապաղ տրամադրելու խնդրանքով: Առայժմ միայն Գերմանիան է հայտարարել մեկ Patriot համակարգի առաքման մասին (որը մոտ ապագայում կհասցվի Ուկրաինա) և այլ երկրներին հորդորել է լրացուցիչ համակարգեր տրամադրել։
Կիևը հայտարարել է, որ մոտ ապագայում Ուկրաինան կհայտնվի բավականին բարդ իրավիճակում
217
Ըստ Ուկրաինայի հետախուզության ղեկավարի՝ դա համալիր մոտեցում է, քանի որ ռուսները համալիր մոտեցում են ցուցաբերելու։ Նա նշել է, որ Ուկրաինայի համար մայիսի կեսից մինչև հունիսի սկիզբ ծանր ժամանակաշրջան է լինելու։ Բուդանովի համոզմամբ՝ պատերազմը կավարտվի այն բանից հետո, երբ Ուկրաինայի զինված ուժերը կհասնեն 1991 թվականի սահմաններին, սակայն Ռուսաստանը դրանով կանգ չի առնի, քանի որ ուզում է ոչնչացնել Ուկրաինան։
Արևմուտքը միջուկային տերությունների միջև ուղիղ ռազմական բախման եզրին լարախաղացություն է անում. Լավրով
213
«Արևմտականները միջուկային տերությունների միջև ուղիղ ռազմական բախման եզրին վտանգավոր լարախաղացություն են անում, ինչը հղի է աղետալի հետևանքներով: <...> Դրանում միջուկային վտանգի մակարդակի բարձրացմանը հանգեցնող լուրջ ռազմավարական ռիսկեր ենք տեսնում»,- ընդգծել է Լավրովը։
