Օգոստոսի 4-ին Բեյրութի նավահանգստում տեղի ունեցած հզոր պայթյունը հսկայական ավերածություների, մեծաթիվ մարդկային զոհերի և հազարավոր վիրավորների պատճառ դարձավ Լիբանանի մայրաքաղաքում։ Ի թիվս այլոց, խիստ տուժեցին նաև հայաբնակ թաղամասերը, որոնք մոտ էին գտնվում նավահանգստին։ Թեև Հայաստանի Կառավարությունը որոշակի հումանիտար աջակցություն ցույց տվեց Լիբանանին, ներառյալ նաև տեղի հայկական համայնքին, պայթունի և նրան նախորդած երկարատև քաղաքական և տնտեսական անկայունությունը ծայրահեղ դժվարին իրավիճակ են ստեղծել Լիբանանի հայկական համայնքի համար, և այսօր պահանջում են շատ ավելի ընդգրկուն, համակարգային լուծումներ։
Դեռ մինչև պայթյունը, Սիրիայում շարունակվող ռազմական գործողությունների ֆոնին և Լիբանանում խորացող ճգնաժամի ազդեցությամբ, նկատելի էր տեղի հայ բնակչության Հայաստան տեղափոխվելու աճող միտումը։ Պայթյունը էլ ավելի է սրել իրավիճակը, և օրակարգային է դարձրել տարերայնորեն ընթացող հայրենադարձությանը կազմակերպված և վերահսկելի իրականացումը, մասնավորապես հաշվի առնելով նաև Լիբանանի հայկական համայնքի կարևորությունը, և նրա ստեղծած վիթխարի ինստիտուցիոնալ կարողությունը պահպանելու անհրաժեշտությունը։
Այս կապակցությամբ, «Ազգային օրակարգ» կուսակցության Խորհուրդը առաջարկում է Հայաստանի և Արցախի Հանրապետության պետական մարմինների, հիմնական քաղաքական ուժերի, Լիբանանի հայ համայնքը ներկայացնող հասարակական և քաղաքական ուժերի, և բոլոր այլ հայկական շահագրգիռ կազմակերպությունների մասնակցությամբ անցկացնել խորհրդաժողով՝ նվիրված Լիբանանի, ինչպես նաև Մերձավոր Արևելքի այլ հայ համայնքներից հայրենադարձության համակարգմանը։ Այս համատեքստում, ի թիվս այլոց, պետք է պատասխան տրվի մի քանի խումբ կարևոր հարցերի՝
Ա) Հայրենադարձության ինչպիսի ծավալներն են խելամիտ ստեղծված իրավիճակում՝ հաշվի առնելով մի կողմից Լիբանանում հայկական ներկայության պահպանության անհրաժեշտությունը, մյուս կողմից հայրենադարձվողների համար նվազագույն անհրաժեշտ պայմանների ստեղծման հնարավորությունները Հայաստանում և Արցախում;
Բ) Ինչպես շարունակվող հայրենադարձության պայմաններում պահպանել հայկական քաղաքական, հանրային և մշակույթային հաստատությունները Լիբանանում, և ապահովել համայնքի հետագա բնականոն զարգացումը;
Գ) Հայաստանի և Արցախի որ շրջանները և բնակավայրերն են ընդունելու հայրենադարձվողների հիմնական հոսքը, նաև հաշվի առնելով կոմպակտ համայքներ ձևավորելու բնականոն ձգտումը;
Դ) Պետական աջակցության ինչպիսի փաթեթ է տրամադրվելու հայրենադարձվողներին Հայաստանի և Արցախի կողմից, և ինչ հավելյալ աջակցություն են հատկացվելու ծրագրում ներգրավված հասարակական ու մասնավոր կազմակերպությունների կողմից;
Ե) Ինչպիսի մասնակցություն կարող են ստանձնել հայկական հիմնական քաղաքական և հասարակական ուժերը ծրագրի իրականացման գործում։
Որպես հաջորդ քայլ, մենք նաև առաջարկում ենք, նույն ընդգրկուն մասնկակցությամբ, ձևավորել մշտապես գործող համակարգող կենտրոն, որը կմշակի հայրենադարձության ընդհանուր ռազմավարությունը, դրա շրջանակներում կոնկրետ ծրագրեր և դրանց իրականացման մեխանիզմենրը, և անմիջականորեն կհամակարգի այդ ծրագրերի հետագա իրականացումը ներգրավված կողմերի հետ։ Մինչ այդ, անհրաժեշտ ենք համարում դյուրացնել ժամանակավոր կացության կարգավիճակ ստանալու ընթացակարգերը Լիբանանում բնակվող մեր այն հայրենակիցների համար, ովքեր արդեն իսկ ցանկութուն ունեն տեղափոխվել Հայրենիք, ինչպես նաև հայրենադրձումից հետո կազմակերպել նրանց համար առաջին օժանդակության փաթեթը։
Համոզված ենք, որ Լիբանանի հայության այդ երկրից արտագաղթելու շարունակվող գործընթացի պայմաններում հրամայական է դառնում, որ մեր հայրենակիցները հայրենադարձվեն և բնակություն հաստատեն Հայաստանում ու Արցախում, իրենց կարողություններով շենացնեն և հզորացնեն Հայրենիքը, աշխարհով մեկ սփռվելու և տարալուծվելու փոխարեն։ Ավելին, ներկայիս հայրենադարձության հոսքերը արդյունավետ կառավարելու դեպքում, մենք նաև աշխարհասփյուռ հայության համար իրական դրական նախադեպ կստեղծենք՝ վերադառնալու Հայրենիք, և այստեղ կառուցելու իրենց արժանապատիվ և բարեկեցիկ կյանքը։ Վերոնշյալի համազգային կարևորության գիտակցությամբ, մեր անվերապահ պատրաստակամությունն ենք հայտնում համակողմանիորեն ներգրավվել այդ գործընթացին, հատկացնելով թե նյութական, և թե կազմակերպչական ռեսուրսներ՝ այն առավել արդյունավետ իրականացնելու նպատակով։
«Ազգային օրակարգ» կուսակցության Խորհուրդ
Հարգելի գործընկերներ
Կից կարող եք տեսնել «Ազգային օրակարգ» կուսակցության խորհրդի հայտարարությունը՝ լիբանանահայերի հայրենադարձության վերաբերյալ
«Ազգային օրակարգ» կուսակցության հանրային կապերի թիմ
www.nationalagedan.am
