Եղիր  լավատես, տեղի ունեցողին այլ տեսանկյունից նայիր,  բաժակը միշտ կիսով չափ լիքն է. որքա՞ն հաճախ եք նման արտահայտություններ լսել, երբ ձախողվել եք ինչ-որ հարցում:  Այսպես ձեր զրուցակիցները փորձում են պահպանել դրական մտածողությունը։

Մեծ տարբերություն կա  միամիտ ու անհիմն լավատեսության և դրական մտածողության միջև։ Եվ նույնիսկ վերջինս միշտ չէ, որ լավագույն ընտրությունն է։ Բիզնես ոլորտի  հոգեբան Ելենա Լիտվինենկոյի հետ միասին կներկայացնենք,  թե ինչ է դրական մտածողությունը, որ դեպքերում այն ​​կարող է վնասել, և երբ է օգտակար։ Իսկ վերջում կներկայացնենք խորհուրդներ, որոնք կօգնեն զարգացնել նման մտածողություն։

Ի՞նչ է դրական մտածողությունը

Դրական մտածողությունը հոգեբանական  մոտեցում է, որը հիմնված է լավատեսական ակնկալիքների, սեփական ուժերի և հնարավորությունների նկատմամբ հավատի, լավատեսության և ցանկացած իրավիճակում բարենպաստ պահերի որոնման վրա:

«Դրական մտածողությունը չի բացառում խնդիրների կամ դժվարությունների գիտակցումը: Ընդհակառակը, այս մոտեցման կողմնակիցներն  ընդունում են բացասական գործոնների առկայությունը, բայց դրանք դիտարկում են որպես խնդիրը լուծելու և նոր մակարդակի բարձրանալու հնարավորություն»,- ասում է բիզնես-հոգեբան Ելենա Լիտվիենկոն:

Կարևոր է չշփոթել երկու եզրույթները՝ «դրական մտածողություն» և «դրական հոգեբանություն»։ Դրական մտածողությունն  իրերին լավատեսական դիտանկյունից նայելն է։ Մտածողության այս տեսակը կենտրոնանում է տեղի ունեցողի նկատմամբ դրական վերաբերմունքի պահպանման վրա:

Մինչդեռ դրական հոգեբանությունը հոգեբանության այն ճյուղն է, որն ուսումնասիրում է լավատեսության ազդեցությունը, ինչն է այն առաջացնում և երբ ավելի լավ է օգտագործել այն:

Որո՞նք են դրական մտածողության առավելությունները

Դրական մտածողությունն ունի առողջության վրա դրական ազդեցությունների լայն շրջանակ:  Դրական մտածողության պարագայում՝

• ավելի հեշտ  եք հաղթահարում սթրեսը և դժվարությունները,
• հոգեբանական վիճակը բարելավվում է,
• իմունային համակարգը ուժեղ  է, քանի որ օրգանիզմը ենթարկվում է ավելի քիչ սթրեսի, 
• վաղաժամ մահվան ռիսկը նվազում է, 
• նվազում է դեպրեսիայի և սրտանոթային հիվանդությունների ռիսկը:

1558 տարեցների շրջանում իրականացված  ուսումնասիրությունը  ցույց է տվել, որ դրական մտածելակերպը կարող է նաև նվազեցնել թուլությունը ծերունական տարիքում:

2018 թվականին Ծերացման հետազոտման ամսագրում հրապարակված ուսումնասիրության համաձայն՝ դրական մտածողությունը դեր ունի մահացության կրճատման ցուցանիշների մեջ  վերջին 35 տարիների ընթացքում: Նման մտածողություն ունեցող մարդիկ նաև ավելի հաճախ են կանոնավոր կերպով մարզվում, խուսափում են ծխելուց, հետևում են առողջ սննդակարգի և ավելի լավ են քնում:

Ակնհայտ է, որ դրական մտածելակերպը շատ առավելություններ ունի։ Բայց ինչո՞ւ է դրական մտածողությունն այդքան ազդում ֆիզիկական և հոգեկան առողջության վրա:

Հարցին պատասխանող տեսություններից մեկի համաձայն՝ դրական մտածողություն ունեցող մարդիկ ավելի քիչ են սթերսի ենթարկվում: Մեկ այլ տեսություն է, որ դրական մտածողություն ունեցող մարդիկ  հիմնականում ավելի առողջ կյանք են վարում, ինչպես նշվեց  վերևում:

Ե՞րբ կարող է դրական մտածելակերպը վնասակար լինել

Թեև ընդհանուր դրական վերաբերմունքը կարևոր է, անիրատեսական մեծ ակնկալիքները կարող են հանգեցնել հիասթափության: «Որևէ բացասական հույզեր ընդունելու անկարողությունը (հայտնի է որպես թունավոր պոզիտիվիզմ) նույնպես կարող է բացասական ազդեցություն ունենալ մտավոր բարեկեցության վրա»,- ասում է հոգեբանը:

Մեր ժամանակներում հատկապես սուր խնդիր է թունավոր պոզիտիվիզմը։ Այն միտքը, որ մարդը միշտ պետք է լավատես լինի, կարող է գրավիչ թվալ, բայց դա կարող է վնասել մարդու հոգեկանը։ Կյանքը միշտ չէ, որ բաղկացած է հաճելի պահերից և դրական հույզերից։ Բոլորն էլ դժվարություններ ունենում են։ Ուրախության քողի տակ բացասական զգացմունքները թաքցնելը կարող է հանգեցնել առողջական լուրջ հետևանքների:

Թունավոր պոզիտիվիզմը մերժում է բոլոր բացասական հույզերը և խրախուսում կեղծ դրականների արտահայտումը: Մարդիկ, ովքեր ենթարկվում են դրան, ձևացնում են, թե «վատը» գոյություն չունի։ Սա ոչ միայն անիրատեսական է, այլև խանգարում է, որ հասկանաք, ընդունեք ձեր հույզերը: 

«Մենք պետք է պատրաստ լինենք բացահայտ և ազնվորեն դիմակայելու դժվարին հույզերին, թույլ տանք մեզ զգալու և բարելավելու մեր հոգեկան առողջությունը»,- ասում  է հոգեբանը:

Դրական մտածողությունը և լավատեսությունը կարող են օգտակար լինել, բայց միայն այն դեպքում, երբ մարդն  ընդունում  է իր զգացմունքների ողջ սպեկտրը: Ցավն ու տխրությունը կյանքի բնական մասն են, և դուք պետք է կարողանաք հաղթահարել այդ զգացմունքները, այլ ոչ թե թաքնվեք դրանցից կեղծ ուրախության դրոշի տակ:

Ինչպե՞ս զարգացնել դրական մտածողությունը

Կան ռազմավարություններ, որոնք կարող եք օգտագործել ավելի դրական մարդ դառնալու համար: Այս մեթոդները զարգացնում են իրադարձությունների հանդեպ ավելի լավատեսական մոտեցում ցուցաբերելու  սովորություն:

Ուշադրություն դարձրեք ձեր մտքերին

Սկսեք ուշադրություն դարձնել այն մտքերին, որոնք ամեն օր ունենում եք: Եթե ​​նկատում եք, որ դրանցից շատերը բացասական են, ապա գիտակցաբար ջանք գործադրեք՝ ձեր մտածողությունը ավելի դրական ուղղությամբ ուղղորդելու  համար:

«Ֆիզիկական խրախուսանքը  համարվում է լավ պրակտիկա: Երբ կարողանաք կանխել վատ միտքը կամ այն դրականի վերափոխել, ինքներդ ձեզ խրախուսեք՝ այդ առիթով խմեք ձեր սիրելի թեյը կամ գնեք մի գեղեցիկ հուշանվեր»,- ասում է հոգեբանը: 

Սակայն  պետք է զգույշ լինել  խրախուսանքի  հարցում, որպեսզի այլ վատ սովորություններ չձևավորվեն, օրինակ՝ բացասական հույզերի ժամանակ շատ ուտելը. երկարաժամկետ հեռանկարում դա կարող է նույնիսկ հանգեցնել սննդային վարքի  խանգարման և քաշի ավելացման:

Պահեք երախտագիտության օրագիր

Երախտագիտության օրագիրը անձնական օրագրի մի տեսակ է, որտեղ դուք գրում եք այն ամենը, ինչի համար երախտապարտ եք այսօր: Այս պրակտիկան օգնում է նույնիսկ ամենաանհաջող թվացող օրը գտնել մի բան, որը կուրախացնի ձեզ: Դուք նույնիսկ կարող եք օրագիր պահել ձեր հեռախոսի հավելվածում: Բայց եթե դուք այն մարդկանցից եք, ովքեր սիրում են փոքրիկ, հաճելի ծեսեր, ապա երախտագիտության համար պահեք առանձին տետր կամ նոթատետր։ Ի դեպ, շատ գրախանութներում  կարող եք գտնել հատուկ երախտագիտության օրագրեր. սովորաբար այնտեղ նախապես գրված են հիմնական հարցերը, որոնք կօգնեն ձեզ սկսել շարադրել:

Պոզիտիվ զրույց ունեցեք  ինքներդ ձեզ հետ 

Ինքնախոսությունը մի բան չէ, որով մարդիկ անընդհատ զբաղվում են: Որպես կանոն, շատ ժամանակ մտքերը հոսում են առանց կապակցվածության, և մարդն իրականում չի կենտրոնանում դրանց վրա։ Բայց երբ ինչ-որ բանի մասին պետք է մտածել, իրավիճակին անդրադառնալ, ներքին երկխոսություն է առաջանում։ Այն, թե ինչպես եք խոսում ինքներդ ձեզ հետ, կարող է կարևոր դեր խաղալ ձեր աշխարհայացքի ձևավորման գործում: Ի՞նչ բառեր և ձևակերպումներ եք ընտրում: Դուք հաճա՞խ եք նախատում ինքներդ ձեզ, թե՞ գովաբանում եք:  Աշխատեք ինքներդ ձեզ սխալների համար չհանդիմանել և չքննադատել։

«Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ ավելի դրական ինքնախոսության անցնելը կարող է դրական ազդեցություն ունենալ ձեր զգացմունքների և սթրեսին արձագանքելու ունակության վրա»,- ասում է Ելենա Լիտվիենկոն:

Աղբյուրը՝ www.sport-express.ru