Դպրոցներում 1-4-րդ դասարաններում և 5-րդ դասարանի առաջին կիսամյակում միավորային գնահատում չի իրականացվի, աշակերտների գիտելիքները և առաջընթացը, այդ թվում և ուսումնական տարվա ավարտին, կներկայացվեն բնութագրման միջոցով։ Միավորային գնահատում իրականացվելու է 5-րդ դասարանի երկրորդ կիսամյակից։ Միավորային գնահատման պարագայում 10 բալային սանդղակում անբավարար գնահատական չի լինի։ Նիշերից յուրաքանչյուրը բնութագրելու է աշակերտի ուսումնական հաջողությունները և նյութին տիրապետելու մակարդակը։ Այս և մի շարք այլ դրույթներ սահմանված են «Պետական հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների սովորողի ուսումնառության արդյունքների գնահատման կարգում», որը ԿԳՄՍ նախարարությունը հանրային քննարկման է ներկայացրել։ Նոր կարգի անհրաժեշտությունը պայմանավորված է հանրակրթության պետական նոր չափորոշչի ներդրմամբ։
Փաստաթղթի համաձայն՝ ուսումնական հաստատություններում կիրառվելու է գնահատման երեք տեսակ՝ հայտորոշիչ, որի նպատակը սովորողի նախնական գիտելիքները բացահայտելն է, ձևավորող և ամփոփիչ։
Կրթության փորձագետ Սերոբ Խաչատրյանն «Անկախի» հետ զրույցում նշում է, որ «փաստաթուղթն առանձնապես նոր բան չէ»։ «Հայտորոշիչ, ձևավորող և ամփոփիչ գնահատում նախկինում էլ ենք ունեցել։ Այստեղ նորությունն այն է, որ մինչև 5-րդ դասարանի առաջին կիսամյակը գնահատումը, այդ թվում և ամփոփիչ, պետք է կատարվի բնութագրական ձևով։ Եվ մյուս կարևոր փոփոխությունն այն է, որ 10 բալանի համակարգում անբավարար գնահատական այլևս չի լինելու։ Ներկայում 1-3 միավորն անբավարար է համարվում»,- ասում է Խաչատրյանը։
Նրա համոզմամբ՝ գնահատման կարգից առավել կարևոր է, թե որքանով ուսուցիչները կվերապատրաստվեն այդ թեմայով, որքանով կտիրապետեն մեթոդներին ու կկիրառեն դրանք։
«Շատ կարևոր է ձևավորող գնահատումը։ Այն բավականին աշխատատար է և դժվար կիրառելի հատկապես մեծ դասարաններում։ Այն նախկին փաստաթղթում էլ կար, բայց իրական կյանք չմտավ այդ պատճառով։ Մենք ունենք ուսուցիչներ, որ 100-200 աշակերտի հետ են աշխատում։ Միակ հույսն այն է, որ հնարավոր է՝ նախարարությունը դասարաններում աշակերտների թիվը նվազեցնի, և դրա արդյունքում մի փոքր ուսուցչի գործը թեթևանա»,- ասում է նա։
Խաչատրյանը նաև գնահատման նոր կարգի ռիսկերն է մատնանշում․ «Ռիսկերը շատ մեծ են։ Թվանշանային համակարգը հանելը խնդիր է։ Եթե անկեղծ լինենք, երեխաներին արտաքին մոտիվացիա ամեն դեպքում պետք է։ Այս դեպքում արտաքին մոտիվացիան հանում ենք և հույս դնում աշակերտի ներքին մոտիվացիայի վրա։ Եթե աշակերտը սովորելու ներքին մոտիվացիա չունենա, թվանշան էլ չլինի, իհարկե, այստեղ որոշակի ռիսկեր տեսնում եմ»։
Խոսելով փաստաթղթի թերությունների մասին՝ Խաչատրյանն ասում է, որ տերմինների որոշակի խառնաշփոթ կա։ «Չափորոշիչներում գրված է դիրքորոշում, այս կարգում՝ վերաբերմունք։ Դա կարող է շփոթմունք առաջացնել։ Լավ կլիներ, եթե տերմինների մասը հստակեցվեր։ Նաև լավ կլիներ, եթե մի փոքր ներկայացվեր, թե վերաբերմունք և արժեքներ գնահատելն ինչպես պետք է լինի»,- ասում է նա։ Միևնույն ժամանակ, Խաչատրյանը դրական է գնահատում, որ գնահատման մեթոդների ընտրության հարցում ուսուցիչներին ազատություն է տրվում։
Խաչատրյանն ասում է, որ փաստաթղթում առկա են նաև տեխնիկական խնդիրներ։ «Այս տեսակի փաստաթղթերը մինչև հանրային քննարկման հասնելը պետք է գոնե մի քանի մարդ կարդա։ Արդյոք չե՞ն կարդացել սա հրապարակելուց առաջ; Մե՞կ մարդ է այս փաստաթղթերը գրում և կարդում, թե՞ երկրորդ և երրորդ մարդիկ էլ կան։ Եթե կան, ինչո՞ւ չեն տեսնում ու խմբագրում։ Այս խնդիրը կա ԿԳՄՍՆ բոլոր փաստաթղթերում»,-ասում է նա։