ՄՇԱԿՈՒՅԹ
Կրասարի կամուրջը
52
Կամրջի կառուցումը վստահվում է ալեքսանդրապոլցի մեծանուն վարպետներին, ովքեր կառուցել էին Ալեքսանդրապոլի Ամենափրկիչ եկեղեցին՝ Պապիկ Բարտաշողեանցը և Թադէոս Անտիկեանցը։
Շողակաթ Վարդանյանի «1489» ֆիլմը Տրիեստի միջազգային փառատոնում ճանաչվել է «Լավագույն վավերագրական ֆիլմ»
67
«1489». ռազմական գործողության մեջ անհայտ կորած անհատի մարմնի անանուն թիվն է։ Դա այն համարն էր, որը տրվել էր Սողոմոն Վարդանյանին։
«Ես այս ֆիլմը նկարահանել եմ բոլոր այն տղաների համար, ովքեր մահացել են...
Սիրո և բարության արտացոլնքներ
99
Գրում էի այս տողերը և հիշեցի, որ մի պատկառելի անձ ոչ միայն իմ ներկայությամբ դժգոհում էր, որ մորը ծերանոցում լավ չեն պահում և հանդիմանում իշխանություններին ծերանոցի համար փաստաթղթերը պատրաստելիս ձգձգումների համար։ Իսկ ով է առաջին հերթին պարտավոր խնամել նրա մորը ․․․
Սերն առանց ծածկագրի և տողատակերի
109
Հարգարժան ընթեցող ես սիրով սպասում եմ նամականիի շարունակությանը: Կարծում եմ զուր չի լինի այս ուշագրավ աշխատության ընթերցանության վրա ծախսվաց ձեր ժամանակը, իսկ տիտղոսաթերթը հուշում է, որ նամականին հասցեագրված է գրականագետներին, սփյուռք հայրենիք առընչություներով զբաղվողներին և ընթերցող լայն հանրությանը:
Հրատարակվել է ՀՀ ԳԱԱ Հ. Աճառյսնի անվան լեզվի ինստիտուտի ավագ գիտսշխատող, բանասիրական գիտությունների թեկնածու Արտակ Վարդանյանի՛՛Դիտարկումներ մայրենիի շուրջ՛՛ գիրքը
88
Նվիրել եմ սիրելի ուսուցչիս՝ Ռաֆայել Իշխանյանի հիշտակին, այլև այն առումով, որ շապիկին իմ ծննդյան օրը երբևէ ստացած ամենաթանկ նվերի ուրվանկարն է...
Խոհ և խորհուրդ բաժակաճառում
89
Այս փնջի նման մտքերի, խոհերի շարան է այս գիրքը, որ ուշագրավ խմբավորումներով ընթերցողին տանում է դեպի մտքի հրավառություն, ուր սեղանապետ է կարգված Գևորգ Միրզոյանը։ Ուսանելի են նրա մտքերը, որ հայելային արտացոլանք են մեր առօրյա հույզերի և ապրումների։
Ու՞մ խոսքը լսենք
58
Որպես ժամանակակից գրականության առժեվորման ինքնատիպ միջոց Ա.Ափինյանն էլ հնչեցնում է. ՛՛Մրցանակ են տալիս, բայց գոհ չեն՛՛ տագնապը և մեզ ուղղորդում առաջ դեպի Կարապենցի մեծ աշխարհը:
Վերնագրեր են դարձել ազգի հերոսացած զավակների խոսքերը
153
…Ամեն անգամ Ալավերդում նորոգվող ճանապարհներով անցնելիս ինձ թվում է թե շինարարությունը երկնքից ղեկավարում է նրա որդին՝ Մարտական ծառայության մեդալակիր Արման Ղուլյանը ով ասել է,,Գնամ սըվորիմ, գամ էս Ալավերդու ճամփեքը սարքեմ,էս ինչ ա սաղ քանդված ա,,:
Գրիգոր Սաֆարյանի դիմապատկերը ժամանակի և մշակույթի խճանկարին
139
․․․ Սիրով փակում եմ գիրքը և թողնում գրասեղանիս կրկին ձեռքս առնելու, հմայվելու և դասեր քաղելու ակնկալիքով։ Շարունակելու եմ ապրել ժամանակի և մշակույթի խճանկարի ինքնատիպ և ընդգծվող սաֆարյանական դիմապատկերի հետ։
ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ԿԻՆՈՅԻ ՎԱՐՊԵՏՆԵՐԻՑ ՄԵԿԸ՝ ՍԵՐԳԵՅ ՓԱՐԱՋԱՆՈՎԸ ՀՈՒՆՎԱՐԻ 9-ին ԿԴԱՌՆԱ 100 ՏԱՐԵԿԱՆ
80
Հուղարկավորությանը մասնակցելու համար, այդ ժամանակ Կիևից Երևան էր եկել Փարաջանովի կինը՝ Սվետլանա Շչերբատյուկը, որը ժամանակավոր ինձ տրամադրեց, բանտից՝ Փարաջանովի իրեն ուղղված նամակներ, հեռագրեր, որոնցից մի քանիսը թագմանաբար հրապարակեցինք «ՖԻԼՄ» թերթում:
Մշակույթի գործիչները լռում են, որովհետև վախեցած են, չեն ուզում հարվածի տակ լինել. Տիգրան Ներսիսյան
122
Ամփոփելով՝ 2023 թվականը, Տիգրան Ներսիսյանը գրել է.
«2023թ․դեկտեմբերի 29 . Կարող ենք ամփոփել տարին .
Հայրենիքի՝ Արցախի կորուստ․
Թշնամու զորքեր Հայրենիքի տարածքում․
Ցեղասպանված գաղթական հայրենակիցներ․
Բազմաթիվ զոհեր՝ զինվորականներ, քաղաքացիներ․
Գերիներ, անհետ կորածներ, թշնամու բանտերում հայեր․
Ազգային արժեքների ոտնահարում, ոչնչացում․
Սոպրանո Մարիա Սարդարյանը՝ Պրահայի Սուրբծննդյան համերգի հայտնություն
88
Իսկ 2022 թվականին Հռոմում նա մասնակցել է Օտտավիո Ձինո միջազգային պատվավոր մրցույթին եւ նվաճել երկրորդ մրցանակն ու հանդիսատեսի մրցանակը։
Հուշագրություն Մուշեղ Գալշոյանի մասին․ Մովսես Ծիրանի (Հերկելյան)
293
«Թարգմանչաց Տօներ»ու սերունդը շարունակեց կրակել նոյն կէտին, թիրախը փշրուեցաւ ու մենք անկախութիւն յայտարարեցինք: Սակայն այսօր այդ չարաբաստիկ «Թիրախները» այնքան շատ են ու բազմազան, որ մենք ազգովին փշրուելու վտանգին տակ ենք:
Հորդանանի Շոուբակ ամրոցի հայերեն արձանագրությունները կարող են թվագրվել 17-18-րդ դարերով. Համլետ Պետրոսյան
483
Երրորդ կարևոր հանգամանքն այն է, որ Հորդանանում հայկական արշավախումբը կարող է ուսումնասիրել այլ պատմական հուշարձաններ, ինչպես նաև թեկուզ փոքր, բայց հինավուրց հայկական համայնքի մշակութային կյանքը:
Ծննդյան օրվա առթիվ ,,Դուք ինձ չփնտրեք գերեզմանոցում,…,,
68
110-ից ավելի գրքեր հեղինակ լոռեցւին դեռևս կենդանության օրոք իր ճանապարհից իսպառ հեռացրել էր մոռացումի փոշին և լիուլի իրավունք վաստակել պատգամելու սերունդներին,
Պատմական գերեզմանատների ոչնչացումը բռնազավթված տարածքներում Ադրբեջանի քաղաքականության հստակ ուղղությունն է
91
Մշակութային ժառանգության նմանօրինակ դիտավորյալ ոչնչացման քաղաքականությունը դատապարտվում է նաև «Մշակութային ժառանգությունը դիտավորյալ ոչնչացնելու մասին» ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2003 թվականի հռչակագրով»։
Հավատաբույր խոհեր եվ հոբելյանական ինքնանվեր
99
Ընթերցողին շատ բան կհուշեն այն հանգամանքները որ գրքի մասնագիտական խմբագիրը ակադեմիկոս,պրոֆեսուր Էդուարդ Չուբարյանն է, իսկ վերահրատարակման երախտավորը, ցավոք արդեն երջանկահիշատակ, Սերգո Երիցյանը:
Շողակաթ Վարդանյանի «1489» ցնցող և անձնական ֆիլմը Լեռնային Ղարաբաղի պատերազմի մասին ռեժիսորական դեբյուտ է, որը ստացել է IDFA-ի գլխավոր մրցանակը՝ XXI դարի ամենամեծ պարգևը հայ կինեմատոգրաֆին
785
«Կինո, որպես գոյատևման գործիք, որը հնարավորություն է տալիս առերեսվելու այն իրողություններին, որոնք կգերադասեինք չտեսնել: Եվ, վերջապես, կինո, որպես սիրո դրսևորման անմոռանալի օրինակ»:
Սարոյանի առողջ ու համարձակ հայկականությունը ամերիկյան գրականության օվկիանոսում և Մայքլ Առլենի հեռացումն ու գուցե նույնիսկ հրաժարումը իր հայկականությունից. Դավիթ Մուրադյան
173
Մեկն իր փրկությունը տեսնում է ազգության բեռից ձերբազատվելու մեջ: Մյուսը` իր տեսակի անունից խոսելու: Մեկը միայն ու միայն ուզում էր լինել մարդ: Մյուսի համար հայ լինելը կարևոր էր նույնքան, որքան և մարդկության զավակ լինելը:
Մեկնարկում է Խաչատրյանի անվան 11-րդ միջազգային փառատոնը
108
Խաչատրյանի անվան 11-րդ միջազգային փառատոնը նվիրված է Արամ Խաչատրյանի 120-ամյակին։
Հայագիտակ զարդատուփի գաղտնիքները
73
Լենվել անունն այնքան էլ տարածված չէ: Հարգարժան հեղինակի անունն ինձ հիշեցրեց ճանաչված աշխարհագրագետ Լենվել Վալեսյանին (1929-2009թթ), ով 1979թ. որպես Երևանի մանկավարժական ինստիտուտի նորանշանակ ռեկտոր ստորագրել է իմ ավարտական դիպլոմը։