Վերջին ամիսներին, երբ լրահոսը լցված է ամբողջ աշխարհը ցնցած կորոնավիրուսի մասին պատմող ամենատարբեր նյութերով, տանը մեկուսացած մեր քաղաքացիները, բնականաբար, ավելի շատ ժամանակ են անցկացնում համացանցում՝ անհրաժեշտ տեղեկատվության փնտրտուքներին զուգահեռ կարդալով նաև բացասական տրամադրություն հաղորդող բազմաթիվ նյութեր: Դրա համար էլ  «Անկախը»  նոր «Կորոնավիրուս. դժվարություններ և հնարավորություններ», հոդվածաշարի շրջանակներում որոշել է թեմային անդրադառնալ ավելի լուսավոր դիտանկյունից: Այսօրվա մեր զրուցակիցը «Արտ Լանչ» ցանցի համահիմնադիր Բակուր Մելքոնյանն է:

-Պարոն Մելքոնյան, շատ կարճ զրուցենք Ձեր ծավալած գործունեությունից և անցնենք վերջին շրջանի  զբաղվածությանը:  

-Մինչ այժմ մենք զբաղվում էինք ճաշարանային բիզնես «Արտ Լանչ»-ով: ՀՀ-ում  ունենք 50-ից ավելի կետեր, և մեր ծառայություններն ենք մատուցում Զինված ուժերում ու քրեակատարողական հիմնարկներում: Սննդի կետեր ունենք նաև Ռուսաստանում, Ղազախստանում, Վրաստանում: Այժմ մեր գործունեության տարբերությունն այն է, որ  Զինված ուժերի ու քրեակատարողական հիմնարկների մասով շարունակում ենք աշխատել նույն ձևով, իսկ մյուս կետերը փակված են:  «Արտ Լանչ»-ի հազար աշխատակիցներից հինգ հարյուրն այս պահին գտնվում են հարկադիր պարապուրդում, բայց եկել ենք որոշակի փոխհամաձայնության. որևէ մեկին չենք կրճատել, մարդիկ աշխատում են միմյանց փոխարինելով: Սկսել ենք իրականացնել նաև առաքման ծառայություններ:    

-Ինչպե՞ս եք օգտագործում Ձեր այժմյան ազատ ժամանակը:

-Մենք բոլորս անընդհատ ասում էինք՝ ժամանակ չկա: Հիմա կարծես թե համեմատաբար ազատ եմ և այս ընթացքում նոր գաղափարներ ու նոր նախագծեր եմ պլանավորում: Օրինակ՝ շատերն այսօր անցնում են օնլայն վաճառքների, որոնք աստիճանաբար սկսում են իրենց արդարացնել: Պետք է այնպիսի նոր մոտեցումներ մշակել բիզնեսի բոլոր բնագավառներում, որ հետագա դժվարությունների ժամանակ արդեն պատրաստ լինենք դիմակայելու, քանի որ վերջին տարիները ցույց են տալիս՝  ամենատարբեր ճգնաժամերն աստիճանաբար դառնում են ավելի հաճախակի:  

-Ինչպե՞ս եք գնահատում մարդկանց գործելաոճը վերջին շաբաթների ընթացքում:  

-Դրսևորումները շատ տարբեր են: Մարդիկ կան, որ խուճապի են մատնվել, կան իրավիճակը սթափ գնահատողներ, կան նաև այնպիսի մարդիկ, որ մտածում են՝ այս ամենը խաղ է ու չեն էլ ուզում ենթարկվել ոչ մի կանոնի: Բնականաբար, պետք է գրագետ մոտեցում ցուցաբերել, և այս առիթը օգտագործել ինքնազարգանալու, սովորելու վրա: Մեր հասարակության մեջ կան որոշակի տարիքի հասած մարդիկ, որ մտածում են՝ իրենք մեծ են անգամ համացանցից օգտվելու համար: Այնինչ, միշտ պիտի շարժվել ժամանակի պահանջներին համապատասխան: Այս դադարը հրաշալի առիթ է այդ ամենին ծանոթանալու համար: Եվրոպական երկրներում անգամ յոթանասունն անց մարդիկ են շարունակում ինքնակրթվել,  անընդհատ սովորել, ինչն էլ հնարավորություն է տալիս ցանկացած իրադրությունից ավելի քիչ կորուստներով դուրս գալ:  

-Որո՞նք են ստեղծված իրավիճակի դրական ու բացասական կողմերը:

-Ինձ համար այս դադարի ամենահետաքրքիր կողմերից մեկը մեկ ամսվա ընթացքում աշխարհի էկոլոգիական վիճակի փոփոխությանն ականատես լինելն էր: Անզեն աչքով անգամ կարող ենք տեսնել՝ ինչպես է օդը մաքրվել թեկուզ հենց միայն Երևանում: Բնությունը մեզնից մի փոքր հանգիստ է ուզում, ուզում է, որ այս դադարն օգտագործենք ու խորհենք ընդհանուր շրջակայքի մաքրության և մեր առողջության պահպանման շուրջ: Պարզապես աշխատելով ու միայն տվյալ օրվա մասին մտածելով՝ կկորցնենք ամենաթանկը՝ մեր առողջությունը: Ինչպես տեսնում ենք, հիվանդությունը հաղթահարում են բարձր դիմադրողականություն ունեցողները:  

Դրական կողմերից է նաև ընտանիքի անդամների հետ շփվելու մեզ տրված հնարավորությունը: Եթե ընդամենը մեկ ամիս առաջ մարդիկ բողոքում էին կյանքի արագ տեմպից, որ զրկում էր մինչև իսկ ընտանիքի անդամների հետ շփվելուց,  այժմ կարող ենք մնալ տանն ու կարոտն առնել միմյանցից:  

Դժվար հաղթահարվող խնդիրներն արդեն ոլորտային են: Բնագավառներ կլինեն, որ արագ կվերականգնվեն, բայց և կլինեն բավականին լուրջ խնդիրներ ունեցող ոլորտներ, օրինակ՝ զբոսաշրջայինը: Անգամ վիրուսի հաղթահարումից հետո զբոսաշրջիկները միանգամից չեն գալու Հայաստան. ողջ աշխարհն է ֆինանսական ճգնաժամ ապրում: Նման խնդիրների առկայությամբ դժվար թե շատ մարդ ծրագրի իր երկրից դուրս գալ, թեկուզ համավարակի նահանջից մի քանի ամիս անց:  

-Դուք այս ընթացքում բարեգործական միջոցառումներ եք իրականացնում առավել խոցելի խավերի համար:  Ինչպիսի՞ արձագանքներ են գտնում նման նախագծերը:

-Ճիշտն ասած, սկզբում մենք փոքրիկ ակցիա արեցինք ՖԲ-ում տեղադրված իմ ինքնաբուխ գրառման տեսքով, բայց դրան այնքան տեղական արտադրողներ ու կազմակերպություններ արձագանքեցին, որ ակամայից ամեն ինչ այլ ընթացք ստացավ: Նախկինում մենք միշտ մասնակցել ենք բարեգործական միջոցառումների, բայց առաջին անգամ ենք հանդես գալիս որպես կազմակերպիչ: Մեզ այնքան շատ ապրանքներ ուղարկեցին, որ կարողացանք ոչ թե մի քանի տասնյակ, այլ հազարից ավելի ընտանիքների համար պատրաստել փաթեթներ, որոնք կառաքենք մի քանի օրվա ընթացքում: Այժմ արդեն երկրորդ փուլ անելու առաջարկներ են հնչում, որ օգնենք առավել մեծ թվով մարդկանց, հատկապես ռիսկային խմբում գտնվող ծերերին: Այս համախմբումն ինձ շատ է ոգևորում:  

Ուրախալի է նաև, որ տեղական արտադրողները ցուցաբերեցին և ցուցաբերում են սոցիալական մեծ պատասխանատվություն: Անգամ փոքր հնարավորություններ ունեցող գործարարները փորձում են ինչ-որ ձևով մասնակից լինել: Մի պահ թվում էր՝ մարդիկ անտարբեր են դարձել, բայց իրականությունը ցույց տվեց ճիշտ հակառակը: Սա նաև  այս օրերի իմ հիմնական բացահայտումն է:  

-Ի՞նչ ներքին անհանգստություններ կամ վախեր եք ունեցել վերջին շրջանում, և ի՞նչ խորհուրդներ կտաք մեկուսացման մեջ գտնվող մարդկանց:

-Ես երբևէ վախի զգացում չեմ ունեցել, բայց օրեր առաջ զգացի, որ վախենում եմ: Վերլուծելուց  հետո հասկացա, որ անհանգստանում եմ մեզ հետ ապրող մայրիկիս համար: Բայց այժմ, երբ նրան արդեն ինքնամեկուսացրել եմ մեր հյուրատներից մեկում (այս օրերին դատարկ են), այլևս վախի զգացում չունեմ: Մարդկանց խորհուրդ կտամ ուրախ լինել թեկուզ միայն այն փաստից, որ առողջ են. մնացած խնդիրները ժամանակավոր են: Եթե հիշենք, թե ինչ դժվար պայմաններում  ենք գոյատևել 1990-ականների հետերկրաշարժյան, պատերազմական դժվարին տարիներին,  երբ անգամ լույսի հետք չէր երևում թունելի վերջում, ապա կկարողանանք հաղթահարել նաև այս դժվարությունները: Հատկապես, որ վերջին օրերին նկատում ենք կորոնավիրուսով վարակվածների նվազման միտում: Նույնիսկ ամենավատ կանխատեսումներով կորոնավիրուսի դեմ պատվաստանյութը պատրաստ կլինի վեց ամսից մինչև այս տարվա վերջն ընկած ժամանակահատվածում, բայց հուսով ենք՝ ամեն բան ավելի արագ կլուծվի:  

-Դուք բավական ակտիվ եք ՖԲ հարթակում, որտեղ հիմնականում հանդես եք գալիս Ձեր ոգևորիչ, դրական զգացողություններ արթնացնող գրառումներով: Ինչու՞ եք կարևորում այդ տիրույթը: Եվ արդյոք հուսադրող խոսքը կարո՞ղ է օգնել մարդկանց նման իրավիճակներում:    

-Լրագրողների մատուցած ոչ գրագետ ու ոչ ճիշտ ինֆորմացիան՝ խտացված բացասական հույզերով, հաճախ կարդում են հազարավոր մարդիկ, և արդյունքում կարող են խուճապի մեջ ընկնել, հուսահատվել: Իրական կյանքում բացասականն այնքան շատ է, որ մարդիկ փորձում են գոնե համացանցից դրական ինֆորմացիա ստանալ, դրականի մասին կարդալ: Շատ կարևոր է հասարակությանը չգցել հուսահատության գիրկը, որովհետև միայն հուսալքված մարդն է, որ ելքեր չի փնտրում, ուստի պիտանի չէ ոչ մի բանի: Դրա համար շատ եմ կարևորում լրագրողների պրոֆեսիոնալ աշխատանքը, և ցանկությունս է, որ այս օրերին շատ գրվեն դրական հույզերով լի հոդվածներ: Արդյունքում հենց իմ ՖԲ հարթակում սկսեցի հուսադրող երևույթների շատ անդրադառնալ: Եթե առաջ գրառում էի անում շաբաթական 3-4 անգամ, ապա այժմ, հաշվի առնելով նաև որոշակի ազատ ժամանակս, մարդկանց հետ իմ մտքերով կիսվում եմ գոնե օրը մեկ անգամ: Ի դեպ, երբ ինչ-որ բան ես գրում, պետք է նաև հասցնես հետևել մարդկանց արձագանքներին: Գուցե մարդիկ, բացի դրական մեկնաբանություններից, նաև թերություններ են մատնանշում, որ կարող են օգնել հետագայում ճիշտ հետևություններ անել:    

Հետաքրքիր է՝ ինչ-որ բանի մասին գրելով՝ մենք նաև ինքներս մեզ ենք դաստիարակում, պարտավորվում հետևել մեր իսկ բարձրաձայնած իրողություններին: Շատ պարզ մի օրինակ, երբ ես գրում եմ արագ չվարելու մասին, հաջորդ անգամ մեքենա վարելիս, եթե անգամ շատ եմ շտապում, չեմ գերազանցում անհրաժեշտ արագությունը:

-Ի՞նչ փոփոխություններ կլինեն Ձեր գործնական կյանքում համաճարակի հաղթահարումից հետո:  

-Բնականաբար, վաճառքի հետ կապված կսկսենք առավել ակտիվ աշխատել օնլայն հարթակում, կզարգացնենք առողջ սննդի հետ կապված ոլորտները, քանի որ մարդիկ արդեն իսկ հասկանում են անվտանգ սննդի դրական ազդեցությունը: Նախագծերը շատ են: Միայն թե կցանկանամ՝ երբ այս ամենը մնա ետևում, մեր գործարարները շարունակեն աշխատել նույն սոցիալական պատասխանատվության զգացումով, ինչ այս օրերին: Մյուս կողմից էլ  ցանկալի կլինի, որ մեր հասարակ քաղաքացին սկսի սիրել ու գնահատել բիզնես երևույթը, և այն չնույնացնի պարտադիր կեղեքող, խաբող «օլիգարխի» կերպարի հետ: Երբ նման մոտեցումները վերանան, մենք կհասկանանք, որ իրականում բիզնեսը երկրի շարժիչ ուժն է: Եվ որքան շուտ հասարակությունը դրականորեն ընդունի բիզնես երևույթը, այնքան արագ կկայանա երկիրը:  

-Պարոն Մելքոնյան, ինչպե՞ս կեզրափակեք զրույցը:

-Ուզում եմ, որ մարդիկ չլարվեն այս ընթացքում, վայելեն իրենց ընձեռված ազատ ժամանակը, շատ ընթերցեն, այս օրերն օգտագործեն նաև հետագա արդյունավետ ծրագրեր մշակելու համար և հավատան, որ այս ամենը շատ շուտով վերջանալու է...  

           Արփի Խաչատրյան