ՀՀ կառավարությունը վտանգել է յուրահատուկ կենսաբազմազնության պահպանության  համար նախատեսված բնության երեք տարածք` առաջ մղելով 426 միլիոն ԱՄՆ դոլլար արժողությամբ Ամուլսարի ոսկու հանքի հետ կապված պլանները: Այս կապակցությամբ  նոր բողոք է ներկայացվել «Եվրոպայի վայրի բնության և բնական միջավայրի պահպանության մասին կոնվենցիայի (Բեռնի կոնվենցիա) քարտուղարություն (https://ecolur.org/files/uploads/2020/Complaint%20to%20Bern%20convention/complaintformenarmenia2020withannex.pdf):

Բողոքում ներկայացված է, թե ինչպես է ՀՀ կառավարությունն անտեսել Ամուլսարի ոսկու հանքի ծրագրի շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատականում առկա ապացույցները, որոնք մատնանշում էին Էմերալդ բնապահպանական հատուկ հետաքրքրություն ներկայացնող թեկնածու երեք տարածքների (ԲՀՀՏ)՝ Ջերմուկի, Գորհայքի և Սևանա լճի բուսական և կենդանական աշխարհների վրա զգալի ազդեցությունները: Էմերալդ ԲՀՀՏ-ն մի կարգավիճակ է, որը շնորհվում է Բեռնի կոնվենցիայի կողմից բնության կարևոր նշանակություն ունեցող տարածքներին:

Ամուլսարի հանքի շինարարությունը մեկնարկել է 2016թ., բայց 2018թ. հունիսից ի վեր շինարարությունը կանգնեցվել է տեղի բնակիչների կողմից հանք տանող ճանապարհները փակելու միջոցով:

Նախագիծը 2009թ. ստացել է 5.8 միլիոն և 2016թ.՝ 10.5 միլիոն կանադական դոլլարի ներդրում Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկի (ՎԶԵԲ) կողմից: Ամուլսարի ոսկու ծրագրի շինարարության փուլը 70%-ով ավարտվել է: Նախագծով նախատեսվում է մետաղական հանքաքարի արդյունահանում բացհանքերից և ցիանիդի միջոցով ոսկու կորզում կույտային տարրալվացման հարթակում: Նախագիծն արդեն վնասել է Էմերալդի թեկնածու ԲՀՀՏ-ները՝ աղտոտելով Արփա գետը և կարող է ավելի շատ վնաս հասցնել տեսակներին և բնակմիջավայրերին՝ աղտոտելով այն ջրերը, որոնք թափվում են երեք թեկնածու ԲՀՀՏ: Հանքային ենթակառուցվածքների կառուցումը նաև ոչնչացրել է շրջապատող տարածքները և մեծացրել փոշով աղտոտումը:

Անդրեյ Ռալև՝ կենսաբազմազանության անկախ փորձագետ և բողոքը ստորագրող կողմ.  «Հանքը նաև կործանիչ ազդեցություն ունի ավելի քան 70 պաշտպանվող կենդանիների, տասնյակ էնդեմիկ բուսատեսակների և Կովկասի ամենամեծ քարցրահամ ջրային մարմնի՝ Սևանա լճի վրա: Արդյո̉ք նպատակը արդարացնում է միջոցները»:

CEE Bankwatch միջազգային ցանցի ՎԶԵԲ քաղաքականության պատասխանատու Ֆիդանկա ՄըքԳրաթ. «Կենսաբազմազանությունն այժմ ոչնչացնելը և այնուհետև վճարելը այն պաշտպանելու համար ՎԶԵԲ-ի կողմից ռիսկային մոտեցում է: Բանկը պարտավորված է ԵՄ չափորոշիչներով, և ենթադրվում է, որ բանկի ներդրումները պետք է փոխհատուցեն կենսաբազմազանության վրա ազդեցությունը: Բայց իրականում վնաս է պատճառվել Էմերալդ ցանցին և փոխհատուցում պարզապես չկա»:

«ԷկոԼուր» տեղեկատվական ՀԿ-ի նախագահ Ինգա Զարաֆյան. «Հայաստանի կառավարությունը պետք հաստատի իր կողմնորոշումը եվրոպական արժեքների նկատմամբ և պահպանի այն պարտավորությունները, որոնք ստանձնել է միջազգային կոնվենցիաների շրջանակներում»:

Անդրեյ Ռալև

Էլ. հասցե՝ [email protected]

Հեռ.՝ +359 88 426 8552

Ֆիդանկա ՄըքԳրաթ

ՎԶԵԲ քաղաքականության պատասխանատու, CEE Bankwatch միջազգային ցանց

Էլ. հասցե՝  [email protected] Հեռ.՝ +359 87 730 3097

Ինգա Զարաֆյան

«ԷկոԼուր» տեղեկատվական ՀԿ

Էլ. Հասցե՝ [email protected]

Հեռ.՝ +374 91 92 12 64

31.03.2020թ.