«Ըստ ամենայնի, գործնականում խոսքը գնում է որոշ խառը միավորների կամ կազմավորումների ստեղծման մասին ՝ գլխավորապես՝ երկու թուրք ժողովուրդների գործողությունների միասնությունը և մտերմության աստիճանը ցույց տալու նպատակով», - ասել է ռազմական փորձագետ Պավել Ֆելգենհաուերը «ВЗГЛYД» թերթին ՝ մեկնաբանելով լուրերն այն մասին, որ Թուրքիան և Ադրբեջանը բանակցություններ են վարում համատեղ «թյուրքական բանակ» ստեղծելու համար:
«Թուրքիայի հայտարարությունը Ադրբեջանի հետ մեկ «թյուրքական բանակ» ստեղծելու հնարավորության վերաբերյալ առայժմ հիմնականում քաղաքական հռչակագիր է: Միասնական ռազմական կառույցի ստեղծումը ենթադրում է միասնական հրամանատարություն և միասնական քաղաքական ղեկավարում: Կասկածելի է, որ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հանրապետության զինված ուժերը կփոխանցի Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի ենթակայությանը», - կարծում է ռազմական փորձագետ Պավել Ֆելգենգաուերը:
Թուրքիայի խորհրդարանի խոսնակ Մուստաֆա Շենթոփն ասել է, որ Թուրքիան և Ադրբեջանը բանակցում են համատեղ «թյուրքական բանակ» ստեղծելու շուրջ: «Մեր գաղափարն է՝ մեկ ազգ, երկու պետություն: Եվ միշտ այդպես կլինի: Այս առումով տեղի են ունեցել բազմաթիվ բանակցություններ և պայմանավորվածություններ», - ընդգծել է վերջինս: Այդ համաձայնագրերի շրջանակներում անցկացվում են նաև ադրբեջանա-թուրքական զորավարժությունները, պարզաբանել է Շենթոփը:
«Ըստ ամենայնի, գործնականում խոսքը գնում է որոշ խառը միավորների կամ կազմավորումների ստեղծման մասին ՝ գլխավորապես՝ երկու թուրք ժողովուրդների գործողությունների միասնությունը և մտերմության աստիճանը ցույց տալու նպատակով», - ասաց Ֆելգենհաուերը: Զրուցակիցը հիշեց, որ այսպիսի ծրագրեր պարբերաբար ստեղծվում են, այդ թվում ՝ ՆԱՏՕ-ի երկրների կողմից: «Այսպես ժամանակին ստեղծվեց ֆրանս-գերմանական բրիգադը, որը հետագայում վերակազմավորվեց կորպուսի, այնուհետև նորից հետ դարձավ բրիգադի ֆորմատի»,-օրինակ բերեց Ֆելգենհաուերը: - Նման նախաձեռնություններ են ծագել Արևելյան Եվրոպայում, այդ թվում ՝ դաշինքից դուրս գտնվող երկրների մասնակցությամբ: Այսպիսով, 2014-ին հայտարարվեց լիտվական-լեհ-ուկրաինական բրիգադի (LITPOLUKRBRIG) ստեղծման մասին: Բայց այս բոլոր դեպքերում գլխավորը հենց քաղաքական բաղադրիչն էր »:
Միեւնույն ժամանակ անհրաժեշտ է հաշվի առնել Հարավային Կովկասում թուրքական ռազմաքաղաքական ազդեցության իրական ամրապնդումը, նշել է զրուցակիցը: «Ադրբեջանը հերթական անգամ ցույց է տալիս, որ Թուրքիան իր ամենամոտ դաշնակիցն է, և Մոսկվան չպետք է չափազանց ճնշում գործադրի Բաքվի վրա», - ասաց Ֆելգենհաուերը: Նրա խոսքով, Ռուսաստանի համար խնդրահարույց կլինի Լեռնային Ղարաբաղում խաղաղապահ ուժերի կոնտինգենտի արագ ընդլայնումը, օրինակ `այն արագորեն զրահապատ մեքենաներով ամրապնդելը:
Մյուս կողմից, դժվար թե Ադրբեջանը և Թուրքիան որոշեն վերսկսել ղարաբաղյան հակամարտությունը և այն հաղթական ավարտին հասցնել՝ Ստեփանակերտը վերցնելով, կարծում է փորձագետը: «Եթե նրանք ցանկանային դա անել, կանեին: Բայց Մոսկվայի հետ ուղղակի առճակատման մեջ մտնելն ակնհայտորեն ոչ Ադրբեջանի, ոչ էլ Թուրքիայի ծրագրերի մեջ չէ», - ասաց Ֆելգենհաուերը: Նրա կարծիքով, Ղարաբաղում ռուսական ներկայությունը թույլ է տալիս պահպանել ստատուս քվոն առնվազն առաջիկա 5-10 տարիների ընթացքում: «Շփման գծում տեղի ունեցած բոլոր միջադեպերի հետ մեկտեղ իրավիճակը կայուն է», - ասաց փորձագետը:
«Միասնական թյուրքական բանակի» ստեղծման մասին թուրքերի հայտարարությունների կապակցությամբ այն, ինչ կարելի է կանխատեսել, ՆԱՏՕ -ի մեկ այլ երկրի` Հունաստանի դժգոհ արձագանքն է, նշել է Ֆելգենհաուերը: «Միևնույն ժամանակ, Միացյալ Նահանգները կարող է դեմ չլինել Թուրքիայում նման նախագծի իրականացմանը: Վաշինգտոնի համար կարևոր է Ադրբեջանին ավելի սերտորեն կապել Իրանի դեմ ուղղված նախագծերի հետ: Եվ ընդհանրապես, Ադրբեջանը ռազմավարական նշանակություն ունի Միացյալ Նահանգների համար», - ասաց փորձագետը: Ուստի, փորձագետը եզրակացնում է, որ չպետք է ակնկալել, որ ՆԱՏՕ-ի ղեկավարությունը դեմ կլինի Էրդողանի պանթյուրքական ռազմական նախագծերին:
Ավելի վաղ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հայտարարել էր Ադրբեջանում թուրքական ռազմակայանի ստեղծման հնարավորության մասին ՝ հունիսի 15 -ի դաշնակցային հռչակագրի շրջանակներում: Այս պայմանագիրը, նշենք, ստորագրվել է Էրդողանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի կողմից ղարաբաղյան Շուշի քաղաքում, որը գրավվել է ադրբեջանական բանակի կողմից 2020 թվականի պատերազմի վերջին փուլում:
Շուշիի հռչակագրում նշվում է նաև, որ երկու երկրները միասին կգործեն երրորդ պետության կողմից սպառնալիքի կամ ագրեսիայի դեպքում: Այսպիսով, եթե Ադրբեջանը Հայաստանին կամ չճանաչված Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությանը մեղադրի ագրեսիվ գործողությունների մեջ, ապա Թուրքիան հակամարտության մեջ մտնելու իրավական պատճառ կունենա:
Թերթը հավելում է, որ հունիսին Բաքվում անցկացված «Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք -2021» թուրք-ադրբեջանական մարտավարական զորավարժություններում մշակվել էր երկու երկրների բանակների փոխգործակցությունը ռազմական գործողությունների ընթացքում:
Հիշեցնենք, որ Թուրքիայի խորհրդարանի նախագահ Շենթոփը, ելույթ ունենալով ադրբեջանական Գյանջա քաղաքում, Հայաստանին մեղադրեց Ադրբեջանի հետ սահմանին սադրանքների մեջ, որոնք կարող են հանգեցնել տարածաշրջանային պատերազմի: «Եթե այս սադրանքները չդադարեն, ապա ավելի դառը հետևանքներն անխուսափելի են: Համաշխարհային հանրությունը պետք է նաև կոչ անի Հայաստանին դադարեցնել սադրանքները, որոնք վտանգ են ներկայացնում տարածաշրջանում խաղաղության համար», - մեջբերում է Sputnik Ադրբեջանի խոսնակը:
