ՀՀ ԱԺ-ն երկրորդ ընթերցմամբ ընդունեց «Հայաստանի Հանրապետության Ընտրական Օրենսգիրք Սահմանադրական Օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» որոշումը:
Օրենքում կատարված փոփոխություններից առնվազն երկուսն ուղղակի ազդեցություն կարող են ունենալ խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքների վրա:
Որոշման 67-րդ հոդվածը փոխում է խորհրդարան անցնելու համար սահմանված նվազագույն շեմը, դա կուսակցությունների համար իջեցնելով 4 տոկոսի, իսկ մինչև երեք կուսակցություններից կազմված դաշինքի դեպքում դա բարձրացնելով՝ 8 տոկոսի, իսկ 4-ից ավելի կուսակցությունների դեպքում 10 տոկոսի:
Հաջորդ փոփոխությունը, որը կարծես դուրս է մնացել հանրության ուշադրությունից վերաբերում է որոշման 69-րդ հոդվածով հետընտրական քաղաքական կոալիցիաների ձևավորման հարցում մտցված փոփոխությանը, որն իր կարևորությամբ գերազանցում է նախորդին:
Ըստ գործող օրենքի «6 օրվա ընթացքում, ընտրական արգելապատնեշները հաղթահարած ցանկացած կուսակցություն (կուսակցությունների դաշինք) կարող է քաղաքական կոալիցիա կազմել ընտրական արգելապատնեշները հաղթահարած այլ՝ առավելագույնը երկու կուսակցությունների (կուսակցությունների դաշինքների) հետ»:
Նոր օրենքում՝
ա) 6 օրվա ժամկետը բարձրացվել է 9 օրվա,
բ) կոալիցիա ձևավորելու նախապատվությունը տրվել է նախ հարաբերական մեծամասնությունը ստացած կուսակցությանը (դաշինքին),
գ) եթե 9 օրվա ընթացքում հարաբերական մեծամասնությունը չի կարողանում կոալիցիա ձևավորել, խորհրդարան անցած ցանկացած կուսակցություն (դաշինք) իրավունք է ստանում 5 օրվա ժամկետում կոալիցիա կազմել,
դ) հանվել է առավելագույնը երկու այլ կուսակցությունների հետ կոալիցիա կազմելու սահմանափակումը:
Հարց է ծագում ե՞րբ է գործադրման հանձնվելու նոր օրենքը:
Օրենքի գլխավոր բաժինը գործադրման է հանձնվելու 2022 թվականի հունվարի 1-ից, որոշ հոդվածներ՝ պաշտոնական հրապարակումից 30 օր անց: Ինչ վերաբերում է հիշյալ կարևոր ու ազդեցիկ փոփոխություններին դրանք գործադրվելու են «հերթական» ընտրությունների նշանակման օրվանից:
Քանի որ առաջիկա ենթադրյալ ընտրություններն օրենքի բացատրությամբ լինելու են ոչ թե «հերթական», այլ «արտահերթ» առաջին հայացքից այնպես է թվում, որ հիշյալ փոփոխությունները չեն տարածվելու հունիսի 20-ի ընտրությունների վրա:
Սակայն որոշման 104-րդ հոդվածում թաքնված հակասությունը խոսում է այլ բանի մասին:
Սովորական պայմաններում Հայաստանի Հանրապետությունում օրենքով հաջորդ «հերթական» ընտրություններն անց են կացվելու ամենաշուտը 2023 թվականի դեկտեմբերին (եթե արտահերթ ընտրություններ չլինեն) և ամենաուշը 2026 թվականի հունիսին (եթե ընտրություններ լինեն): Երկու դեպքում էլ դրանք լինելու են 2022 թվականի հունվարի 1-ից հետո, երբ արդեն ուժի մեջ մտած կլինի 100 էջանոց փոփոխությունների փաթեթը: Ապա ինչո՞ւ պիտի առանձնացվեին մի շարք օրենքներ և դրանց գործադրման հանձնվելու թվականը նշվեր «հերթական ընտրությունների նշանակման օրը»:
Դրա համար գոյություն ունի պարզ բացատրություն: Օրենքում մտածված կերպով տեղ գտած այս անորոշությունը դավաճան իշխանությունների ձեռքի խամաճիկը դարձած ԿԸՀ-ին թույլ է տալու համաձայն ընտրություններում արձանագրված արդյունքների որոշել հունիսի 20-ի ընտրություները համարվում են «հերթական», թե «արտահերթ» և դրա հետ կապված որ օրենքը կօգնի դավաճան իշխանությունների վերարտադրությանը:
Սահմանադրությունը բազմաթիվ անգամ սեփական մեկնաբանությամբ ոտնահարածների համար դժվար չի լինելու «հերթական» եզրույթը մեկնաբանել իրենց ցանկության համաձայն ու վերջին պահին փոխել խաղի կանոնները:
Հ.Գ. Օրեքի փաթեթի հղումը ներքևում:
