Հայաստանի մուայթայի ֆեդերացիայի մարզիկները տարեսկզբից սկսել են ինտենսիվ մարզումները՝ հայտնի պատճառներով նախորդ տարվա բացը լրացնելու և առաջ շարժվելու, նորանոր ձեռքբերումներ ունենալու նպատակաով:
Անկախի հետ զրույցում Հայաստանի մուայթայի ֆեդերացիայի նախագահ Արտակ Բրուտյանն ամփոփում է 2020-ը, խոսում 2021-ի ծրագրերից և ֆեդերացիայի կողմից իրականացվող բազմաբնույթ աշխատանքների մասին:
-Պարոն Բրուտյան, մուայթայն աշխարհում օր օրի զարգացող և մեծ տարածում ունեցող մարզաձևերից է: Ի՞նչ կարգավիճակ ունի այն Հայաստանում:
-Հայաստանի մուայթայի ֆեդերացիան միջազգային IFMA ֆեդերացիայի պաշտոնական ներկայացուցիչն է, որը մեծ հեղինակություն է վայելում ողջ աշխարհում: Մուայթայը Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի կողմից ճանաչվել ու ընդգրկվել է ոչ օլիմպիական մարզաձևերի շարքում. նման կարգավիճակ ունեն ուշուն, սամբոն, որոնք շատ մոտ են օլիմպիական ընտանիքում ընդգրկվելուն, ինչպես, օրինակ, կարատեն: Նշեմ, որ Հայաստանում ՀԱՕԿ-ի կողմից մեր ֆեդերացիան ճանաչված է արտոնագրով, թեև կան բազմաթիվ այլ ֆեդերացիաներ ու գործող ակումբներ, որոնց գործունեությունն օրինական չէ:
Մեր ֆեդերացիան լայնածավալ աշխատանքներ է տանում մարզաձևի տարածման և զարգացման ուղղությամբ. ունենք մասնաճյուղեր Երևանում, մարզերում, ինչպես նաև Արցախում: Թե՛ սիրողական, թե՛ պրոֆեսիոնալ ասպարեզում մարզիկների շարքում ունենք աշխարհի, Եվրոպայի չեմպիոններ, մրցանակակիրներ:
Ֆեդերացիան մշտապես քայլեր է ձեռնարկում, որպեսզի արտերկրում գործունեություն ծավալող հայազգի բարձրակարգ ու ճանաչված մարզիկները հանդես գան Հայաստանի դրոշի ներքո: Նրանց թվում են Ալբերտ Ամիրջանյանը, որն աշխարհի և Եվրոպայի չեմպիոն է, նաև պրոֆեսիոնալ մրցաշարերի չեմպիոն, Արտյոմ Ավանեսովը, որը բնակվում է Բելառուսում. աշխարհի չեմպիոն է, 2017 թվականին աշխարհի լավագույն մարզիկ է ճանաչվել և այսուհետ հանդես կգա Հայաստանի մուայթայի հավաքականում:
-Ուրախալի է, որ ֆեդերացիայի մարզիկները հաջողությամբ հանդես են գալիս թե՛ սիրողական, թե պրոֆեսիոնալ մակարդակներում:
- Մուայթայում հնարավոր է միաժամանակ հանդես գալ թե՛ սիրողական, թե՛ պրոֆեսիոնալ ասպարեզում: Նշեմ, որ սիրողականն ավելի դժվար է, քանի որ եզրափակիչ հասնելու համար մարզիկները մի քանի փուլ պետք է անցնեն: Տարբեր քաշային կարգերում հանդես են գալիս աշխարհահռչակ և ուժեղ մարզիկներ, իսկ պրոֆեսիոնալում՝ մեկ մարզիկի դեմ է հարկավոր պայքարել:
IFMA-ն այնքան հեղինակություն ունի, որ վերջին աշխարհի առաջնության ժամանակ 105 պետություն էր մասնակցում: Մուայթայը շատ դիտարժան է, գրավիչ, աշխարհում առաջին հարվածային մարզաձևն է, թեև կոշտ է, բայց միաժամանակ շատ անվտանգ ու պաշտպանված: 6 տարեկանից թույլատրվում է, որ երեխաները զբաղվեն, բայց լուրջ արդյունքներ սկսում են գրանցել 10 տարեկանից:
-2020 թվականը սպորտում խառենց բոլոր խաղաքարտերը. հետաձգված մրցաշարեր, մարզվելու անբավարար պայմաններ: Ֆեդերացիայի մարզիկներն ինչպե՞ս հաղթահարեցին այդ բարդ շրջանը:
-Կարանտինի պայմաններում բոլոր մրցաշարերը չեղարկվեցին: Մի փոքր նահանջ ունեցանք, քանի որ հնարավոր չէր լիաժեք մարզումներ անցկացնել, առավել ևս մրցաշարեր կազմակերպել: Բացօթյա պայմաններում էին մարզիկները պարապում, իսկ Հայաստանի առաջնությունն ու մյուս մրցաշարերը, բնական է, չկարողացանք կազմակերպել: Հետաձգվեցին ու չեղարկվեցին միջազգային Mix Fight մրցաշարը, Չինաստանում, Ռուսաստանում կայանալիք մրցաշարերը: Պատերազմն էլ իր գործն արեց. Արցախում բազմաթիվ մասնաճյուղեր ունեինք, շատ մարզադահլիճներ ռմբակոծություններից հետո ավերվեցին:
Նշեմ սակայն, որ մեր մարզիկներից արցախցի 12-ամյա Էդգար Բաբայանն օնլայն հեռարձակմամբ սեպտեմբերի 29-ից հոկտեմբերի 2-ը մասնակցեց «Մարտ ստվերի հետ» խորագրի ներքո անցկացվող պատանիների աշխարհի առաջնությանը և վարժությունների համալիր կատարելով՝ դարձավ աշխարհի չեմպիոն:
-2021-ի ծրագրերից կխոսե՞ք: Տեղյակ եմ, որ ֆեդերացիայի մարզիկներն արդեն վերսկսել են մարզումները:
-Հունվարի 15-ից մեր բոլոր մասնաճյուղերը լիարժեք սկսել են գործել՝ համավարակի հետ կապված անվտանգության բոլոր կանոնները պահպանելով:
Ապրիլին պլանավորում ենք անցկացնել Հայաստանի պատանիների, երիտասարդների և մեծահասկաների առաջնությունները, որոնց արդյունքների հիման վրա կձևավորվի ազգային հավաքականը, որն այս տարի կմասնակցի Եվրոպայի և աշխարհի առաջնություններին:
Մարտին Հայաստանում նախատեսվում է անցկացնել Mix Fight մրցաշարը՝ մեր հայրենակից Վարդան Մնացականյանի նախաձեռնությամբ: Վերջինս նաև Հայաստանի մուայթայի ֆեդերավցիայի փոխնախագահն է: Մրցաշարին 3 մարզիկ է մասնակցելու՝ Ալբերտ Ամիրջանյանը, Արտյոմ Ավանեսովը և Գոռ Նազարյանը: Մրցավարական կազմը մեր ֆեդերացիայից է լինելու, քանի որ միջազգային ֆեդերացիաների կողմից ունենք արտոնագրված մրցավարներ: Եթե համավարակը թույլ տա, այլ միջազգային մրցաշարերի էլ կմասնակցեն մեր մարզիկները:
-Ֆերդերացիայի ներկայացուցիչները պատերզամի օրերին, որպես իրական հայրենասերներ, Արցախում էին, այժմ էլ ակտիվ բարեգործական աշխատանքներ եք իրականացնում:
-Արցախյան 2-րդ պատերազմի ժամանակ մեր ֆեդերացիայի մարզիչնրը, մարզիկները կամավոր մեկնեցին Արցախ, ունեինք նաև ժամկետային զինծառայողներ: Պատերազմում իր կյանքը հանուն հայրենիքի տվեց ժամկետային զինծառայող,18-ամյա Գևորգ Կուլիջանյանը, որը «Չեմպիոն» ակումբի սանն էր, էջմիածնի Ծաղկունք համայնքից: Պատերազմում վիրավորվեցին արցախցի մարզիկներ Դավիթ Հայրապետյանը, Արման Գալստյանը, հայաստանցի Վալերիկ Գասպարյանը, որոնք Հայաստանի առաջնությունների չեմպիոններ և միջազգային մրցաշարերի մեդալակիրներ են, մարզիչ Վան Ահարոնյանը:
Արցախյան ազատամարտին մեր ֆեդերացիան իր ներդրումն էլ է ունեցել և շարունակում է ունենալ, ինչով կարողացել ենք, օգտակար ենք եղել. հայրենասիրությունը միայն բառերով չէ:
Նշեմ, որ ֆեդերացիայի մարզիկ Ալբերտ Ամիրջանյանը, որը բնակվում է Մոսկվայում, իր ընկերոջ՝ «Братская Армения» բարեգործական հիմնադրամի նախագահ Լև Եղիազարյանի հետ ֆեդերացիայի նախաձեռնությամբ սկսեցին վիրավոր զինվորներին ինչ-որ կերպ աջակցել դրամական օգնություն, փոքր ուշադրություն ցուցաբերելով: Ինչ էլ արվի հերոս տղաների համար, քիչ է: Ես միտք տվեցի, որ այդ ամենը ներկայացնենք, որ մարդիկ տեղյակ լինեն, որ սրտացավ ենք: Այս ամենը շարունակական բնույթ է կրելու. պլաններ կան մրցաշարերի տեսքով տղաներին օգնելու, քանի որ նրանք ընկճված բարոյահոգեբանական վիճակում են: Չեմ ցանկանում փնովել պետությանը, սակայն, ցավոք, բազմաթիվ խնդիրների են բախվել այսօր: Մենք փորձում ենք հնարավորության սահմաններում օգտակար լինել, աջակցել, ոգևորել, ցույց տալ, որ չեն մոռացվել: Ուշադրությունը շատ կարևոր է: Մեր ֆեդերացիան, որքան հնարավոր է, նմանատիպ նախաձեռնություններով հանդես կգա, որովհետև այս տղաների շնորհիվ է, որ մենք այսօր շարունակում ենք ապրել: Սա ցավալի թեմա է. փառք ու պատիվ մեր տղաներին և Հայոց բանակին: Ամպագոռգոռ պետք չէ խոսել, պետք է գործել: Նրանք այսօր ունեն բնակության վայրի, ապրելու, պրոթեզավորման և բազմաթիվ այլ խնդիրներ: Պետությունը պետք է աջակցի, սակայն տեսանելի աշխատանք, ցավոք, չի տարվում:
Մեր հայրենակիցները հայրենիքի համար չխնայեցին իրենց կյանքը, իսկ երբ հայրենիքը պետք է որևէ բան անի նրանց համար, թև ու թիկունք լինի, աջակցի այդ ժամանակ պետություն չկա: Չպետք է թույլ տանք, որ մեր հերոս տղաները ընկճվեն, հնարավոր և անհնար ամեն բան պետք է անենք:
Նշեմ, որ «Սև հովազ» կամավորական ջոկատի լեգենդար հրամանատար Ռուստամ Գասպարյանը Արմավիրի մարզի մուայթայի ֆեդերացիայի նախագահն էր, նա իմաստուն մարդ էր, մեծ հայրենասեր, որի հետ շփումից միշտ մեծ բավականություն կարելի էր ստանալ: Գիտակցված գնաց ռազմաճակատ 2 տղաների, եղբոր, քրոջ որդիների, հարազատների հետ: Ոչինչ չխնայեց, զոհվեց որդու հետ՝ հանուն հայրենիքի: Նրան Արցախի հերոսի կոչում տվեցին,իրականում նա արժանի է Ազգային հերոսի կոչման:
-Ի՞նչ է հարկավոր այս բարոյալքված վիճակը հաղթահարելու և առաջ շարժվելու համար:
- Հայ ազգը Աստծո կողմից օրհնված է, առաջին քրիստոնյա պետությունն ենք: Քաջի, արիության հոգին մեր մեջ է դարեդար: Մեզ կարող են դավաճանել, սպանել, ծնկի բերել, բայց միևնույնն է գնալու ենք առաջ: Մենք երբեք չենք ընկրկել, շատ դժվար է, չպետք է ծնկի գալ, պետք է ուժ գտնել, իրավունք չունենք նահանջելու, թեև դժվար է, բայց լույս կբացվի: Մի բան գիտեմ, մեկը, եթե մի վատ բան է անում, վաղ թե ուշ պատասխան է տալիս: Պետք է մեջքներս ուղղենք, շարժվենք առաջ, դա է միակ փրկությունը: Ամեն մեկը՝ մարզիկը, ուսուցիչը, դասախոսը, ինժեները, իր տեղում պետք է լինի: Հարկավոր է մեծ ուշադրություն դարձնել կրթությանը, գիտությանը և նորագույն տեխնոլոգիաներին: Դա է փրկությունը, որովհետև երեկվա օրն արդեն կորած է, լավ թե վատ, արդեն անցել է, այլևս հետ չի գալու, մենք պետք է ապրենք վաղվա օրվա համար, բացասականը կյանքում շատ է, իսկ դրականը դժվար է տրվում, բայց կյանքը հիմնված է հենց դրականի վրա: Շատ կարևոր է միասնական լինել, մեկ բռնունցք լինել, այսօր չկա միասնություն, կա ատելություն, բաժանում: Եթե անընդհատ խոսենք երեկվա անցած վատ օրից, վաղը ոչինչ չենք փոխի. ատելությանը ատելությամբ, բռնությանը բռնությամբ պատասխանելով ոչ մի լավ բանի չենք հասնի, այդ ամենը միայն տարանջատելու է մեզ բոլորիս: Պետք է լինենք միասնական, մեկ բռունցք, որ կարողանանք առաջ գնալ:
