Քրեորեն կա հանցանքի երկու տեսակ` դիտավորյալ և անզգուշությամբ կատարված։ Երկուսն էլ համարվում են հանցագործություն, որոնց կատարողները ենթակա են պատժի։ Հանցանքին չկա արդարացում, հանցանքը ենթակա է պատժի, եթե ապացուցվում է։
Պետական պաշտոնյաները իրենց լիազորությունները չարաշահելիս ու պարտականությունները չկատարելիս գործում են հանցանք, որը պետք է քրեորեն հետապնդվի։ Դա շատ բարդ պրոցես է և հաճախ հանրությունը չի էլ ակնկալում իրավական պատիժ։ Իսկ ինչու չի ակնկալում։ Հարցը միայն դատաիրավական համակարգի հանդեպ անվստահությունը չէ։
Օրինակ պետական դավաճանությունը պատժվում է 10-15 տարի ազատազրկմամբ։ Բայց միթե դա արդարացի պատիժ է։ Կարելի է, օրինակ, ապացուցված համարել, որ ինչ-որ X պաշտոնյա 5 մլրդ դոլարի դիմաց հանձնել է Արցախի տարածքի մի մասը, որի հետևանքով զոհվել է մոտ 5000 մարդ, հաշմանդամ է դարձել 10,0000։
10-12 տարի ազատազրկում է նախատեսվում նաև օրինակ սովորական բոմժի սպանության համար։ Բայց այ պետական, քաղաքական ու հասարակական գործչի սպանության համար հասնում է ցմահ ազատազրկում։ Այսինքն պետական դավաճանությունը, որի հետևանքով կարող են զոհվել հազարավոր մարդիկ և կործանվի հայրենիք, ավելի մեղմ է պատժվում, քան ինչ-որ մի քաղաքական գործչի սպանությունը։
Անգամ եթե օրենքը գործի ամբողջ իր խստությամբ միևնույն է, մարդիկ արդարության այլ ընկալումներ ունեն, քան օրենքներն են նախատեսում։ Քրեականից ավելի կարևոր է բարոյաքաղաքական պատասխանատվությունը։ Որպես կանոն մեր երկրի բոլոր նախկին ու ներկա պաշտոնյաները երբեք չեն ընդունում, որ արել են եթե ոչ դիտավորյալ, ապա անզգույշ սխալներ, մեղքեր, որոնց համար պետք է քավություն խնդրեն, քանի որ այդ սխալները կործանարար հետևանքներ են ունեցել։
Բայց որքան նրանք խուսափում են այդ մեղքի քավությունից, այնքան ավելի դաժան են պատժվում, քան նախատեսում է քրեական օրենսգիրքը։ Նրանց ամբողջ կենսագրությունը մխտռված է, կուտակած հարստությունը փոշիացած։ Նրանք կամ մերժված են, կամ հետապնդվում են կամ այդ հերթում են։
Բոլոր նրանք, ովքեր չեն ցանկանում տալ իրենց իսկ արած սխալների գնահատականը, կյանքն է պատժում իրենց։ Արդյունքում որքան նրանք փորձում են մաքրվել ուրիշի վրա իրենց կոշիկները սրբելով, թարսի պես ավելի են կեղտոտվում։
Ոմանք կասեն քաղաքականությունն ուր, բարոյականությունն ուր։ Բանն այն է, որ քաղաքականությունն առանց վեհ նպատակների, արժեքների ու սկզբունքների որևէ իմաստ չունի։ Ըստ այդմ բարոյազրկված քաղաքական գործիչներից ավելի խղճուկ կերպար չկա աշխարհում։ Իսկ այսօր ստացվել է այնպես, որ բարոյազրկված են գրեթե բոլորը։ Նրանց խոսքը ուժ չունի, նրանց ասելիքը չի հուզում, քանի որ չեն մեղանչել։
