Երիտասարդ հայ ռեժիսոր Մաննեի(Մանե Բաղդասարյան) «Ճայը» ֆիլմը, որը շուրջ երկու տարի է իր «թռիչքն» է կատարում   միջազգային տարբեր կինոփառատոններում և  բազում  հաջողությունների  հասնում,   վերջերս  Սարատովում  անցկացվող «Գագարին.Դոկ» կինոփառատոնում  արժանացել է «Լավագույն ֆիլմ» մրցանակի։ Ժյուրիի կազմում եղել են լեգենդար տիեզերագնաց Յուրի Գագարինի համակուրսեցիները,մարդիկ, ովքեր Գագարինի հետ նույն ժամանակաշրջանում թռել են տիեզերք և վերադարձել: ֆիլմը պատմում է մարդու կողմից գիտական նվաճումները ոչ ճիշտ օգտագործելու մասին, և որ թռիչքը կարող է մի օր կործանարար լինել Երկիր մոլորակի համար: «Ճայը»  ֆիլմը 2019թ-ին Ռուսաստանում տեղի ունեցած «Պահպանել և Փրկել միջազգային կինոփառատոնում» ճանաչվել է լավագույն ֆիլմ՝ ստանալով Գրան Պրի եզակի մրցանակը: Այն նաև ճանաչվել է լավագույն օպերատորական աշխատանք Ռուսական մեկ այլ փառատոնում և բազմիցս ցուցադրվել է Իտալիայում, Ռուսաստանում, Բրազիլիայում, Մեքսիկայում, Ալբանիայում և այլուր: 

Մաննեն  սովորել է Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտի՝ Կինոյի, հեռուստատեսության և անիմացիայի ֆակուլտետում (Ռուբեն Գրիգորյանի արվեստանոց):

Մաննեն  արդեն իսկ մի քանի վավերագրական ֆիլմերի հեղինակ է. «Ադապտացիա» , «Ճայը» «Շապիտո»: 

«Ադապտացիա»-ն ռեժիսորի առաջին ֆիլմն է, կուրսային աշխատանքը, պրոդյուսեր՝ Արարատ Գրիգորյան: 21 րոպե տևողությամբ ֆիլմը Երևան քաղաքի դիմանկարն է, որը նկարահանվել է իմպրեսիոնիստական ժանրում: Մոնտաժային այս ֆիլմը սև ու սպիտակ է: «Ադապտացիա» ֆիլմը ցուցադրվել է աշխարհի 27 երկրներում՝ ավելի քան 50 քաղաքներում: Ստացել է միջազգային և տեղական  18 մրցանակ: Ցուցադրվել է Չինաստանի կենտրոնական հեռուստատեսությամբ: 

Եթե «Ադապտացիայի» հերոսները մեր քաղաքի բնակիչներն են, ապա «Ճայը» համընդհանուր խնդիրներ է վեր հանում:  «Ճայը» էքսպերիմենտալ ֆիլմը ռեժիսորի դիպլոմային աշխատանքն է, պրոդյուսեր՝ Արարատ Գրիգորյան: Այս ֆիլմը նույն ժանրում է արված, ինչ նախորդը: Այն հիմնված է Անտոն Չեխովի նույնանուն պիեսից հայտնի մոնոլոգի վրա: Ֆիլմը պատմում է մերօրյա Երկիր մոլորակին սպառնացող վտանգների մասին: Միջուկային զենքի կիրառումը, գիտական ահռելի մեծ թռիչքները կարող են վերացնել մարդկությանը: Ֆիլմում որպես դերակատար հանդես է գալիս հեղինակը:

Երիտասարդ կինոռեժիսորը , ով առանձնանում է վավերագրական ֆիլմերի նկատմամաբ առանձնահատուկ վերաբերմունքով, շուտով հանրությանը կներկայացնի իր նոր աշխատանքը: Այն լինելու է  բժշկական թեմայով:

 «Անկախը»  զրուցել է երիտասարդ ռեժիսոր, արդեն իսկ մի քանի վավերագրական ֆիլմի հեղինակ, ՀՀ նախագահի երիտասարդական մրցանակի դափնեկիր, նաև մի շարք միջազգային կինոփառատոներում տարբեր մրցանակների արժանացած Մանե Բաղդասարյանի  հետ:

 -Հարգելի Մանե  Բաղդասարյան,  մեր ընթերցողներին  կպատմեք «Ճայը»  ֆիլմի  մասին: Ինչպե՞ս  ծնվեց  «Ճայի»  գաղափարը,  գուգե  Չեխովի  հերոսուհի Նինա Զարեչնայայի մենախոսությունի՞ց:

-Գաղափարը ձևավորվել էր վաղուց, երբ ուսումնասիրում էի տիեզերագնացների, ֆիզիկայի որոշ ոլորտներ, մտահոգվում էի շրջակա միջավայի աղտոտվածությամբ և մի օր կարծես հասավ այդ պահը` այն ֆիլմ դարձնելու: Ֆիլմի պրոդյուսերը՝ Արարատ Գրիգորյանը,  առաջարկեց այս ամենը միաձուլել  Չեխովի հետ, քանի որ Նինայի մոնոլոգը, ինչպես նկատեցիք, չափազանց  մոտ էր ֆիլմի նախնական մտահաղացմանը :  Եվ  մենք որոշեցինք ֆիլմը նկարահանել մոնոլոգի հիման վրա:

-Վերջերս Ձեր «Ճայը» ֆիլմը ճանաչվել է «Լավագույն ֆիլմ՝ Կոսմոս անվանակարգում» Գագարինի անվան վավերագրական փառատոնում: Ժյուրիի կազմում էին հենց լեգենդար տիեզերագնաց Յուրի Գագարինի համակուրսեցիները: Որքանո՞վ է այս մրցանակը Ձեզ համար պարտավորեցնող:

-Սա չափազանց պարտավորեցնող է, քանի որ ինքս Գագարինից շատ եմ ոգեշնչվում:  Եվ նույնիսկ  21-րդ դարում ես կարողանում եմ նրանից սովորել, նրան համարել ոգեշնչման աղբյուր: Նա մեծություն է ինձ համար և իրական հերոս, ով դարերով կմնա պատմության մեջ: Առնչվել նման մեծության հետ,  թեկուզ նրա ընկերների միջոցով, հաղորդակցվել տիեզերագնացների հետ՝  պարզապես ոգեշնչման ու նոր ֆիլմերի մի հսկայական աղբյուր է: Իսկ երբ այդ մարդկանցից ստանում ես մրցանակ, դա արդեն երջանիկ պահ է և ձեռքբերում, որով դու երջանիկ ես պարզապես:

-Տեղյակ եմ, որ արդեն մի քանի ամիս է, ինչ բժշկական թեմայով նոր ֆիլմ եք նկարահանում Արարատ Գրիգորյանի հետ: Կպատմե՞ք մեզ, ինչի մասին է այն լինելու:

-Արարատ Գրիգորյանը ֆիլմի պրոդյուսերն է, զբաղվում է պրոյեկտի ղեկավարմամբ, իսկ ես՝  ստեղծագործական  աշխատանքով: Ֆիլմը մեր բոլորիս մասին է: Մարդու մասին է, ով պետք է պարզապես ապրի՝ հասկանալով որ կյանքում ամենաթանկ բանը այդ պահն է և , որ կյանքը հենց դու ես, այստեղ և հիմա: Դիտարկելով բազմաթիվ վիրահատություններ, հիվանդություններ, մարդկանց մենք պատկերում ենք այդ գաղափարը:

Մի քանի ամսից այն կլինի պատրաստ և չնայած հետաքրքիր պրոցեսին ինքս շատ եմ սպասում այն պահին, երբ կկարողանամ կիսվել հանդիսատեսի հետ՝ էկրանից:

-Կարծես թե նախապատվությունը տալիս եք վավերագրական ֆիլմերին և ամբողջությամբ խորացել եք այդ ուղղության մեջ:Իսկ կա՞ ցանկություն գեղարվեստական ֆիլմով ներկայանալ հանդիսատեսին:

-Վավերագրական կինոն նույնպես գեղարվեստական է: Եթե խոսքը գնում է խաղարկային կինո ստեղծելու մասին, ապա իհարկե ապագայում կնկարահանեմ: Այս պահին վավերագրական կինոն ինձ տանում է իր ճանապարհով և ակտիվ ստեղծագործական ընթացքի մեջ եմ: Այն ժանրը, որը ես եմ ընտրել, ինձ թույլ է տալիս ստեղծագործել այնպես, ինչպես խաղարկային կինոյում և բացարձակապես չեմ զգում սցենարական ազատության պակաս: Համարում եմ, որ վավերագրական կինոյում նույնպես կարելի է անել այն, ինչ մտածում ես: Կարևոր  է լինել հետաքրքիր և էմոցիաներ փոխանցել մարդկանց:

-Կպատմեք, ինչպե՞ս են ծնվում Ձեր Ֆիլմերի թեմաները:

-Կարծում եմ դա չի  լինում մի վայրկյանում: Մենք ամենքս ունենք մեր ստեղծած մոլորակը և անընդհատ գտնվում ենք այդ մոլորակի հետ շրջապտույտի մեջ: Երևի թե հաճախ այդ աշխարհից և նրանից կառուցված գրքերից, ֆիլմերից , մարդկանցից ձևավորվում են այդ թեմաները: Ինքս չգիտեմ, թե որը կլինի հաջորդ ֆիլմի թեման,  բայց գիտեմ, որ պատմության մեջ մի քանի գաղափարներ կան, որոնց վրա միշտ նկարահանվում են տարբեր ֆիլմեր:

-Ինչպես  Հիչքոքն էր ասում. «Լավ  ֆիլմ  ստեղծելու  համար  պետք է երեք պայման՝  սցենար, սցենար և ևս մեկ անգամ սցենար»։ Իսկ ո՞րն  է  Ձեր  ֆիլմերի  գլխավոր առանձնահատկությունը:

-Միանշանակ պատասխանս նույնն է՝ սցենար: Իսկ եթե ավելացնենք որոշ տարրեր, որոնք ինքս սցենարից հետո համարում եմ կարևոր: Դրանք են՝ կինոմթնոլորտի ստեղծումը, որակյալ դիտարկումները, անկեղծությունը, սեփական նյութը  չխնայելու հատկությունը և ամեն օր ու ժամ կինոյով ապրելու ամենակարևոր գործոնը:

- Իսկ ո՞ր ռեժիսորներն են ամենամեծ ազդեցությունն ունեցել Ձեզ վրա։

-Ժամանակ առ ժամանակ փոխվում է այդ ցանկը, սակայն կան մի քանիսը, ովքեր մնում են անփոփոխ՝  Արտավազդ Փելեշյան, Գոդֆրի Ռեջջո, Օթար Իոսելիանի, Լուի Մալ, Իլյա Ավերբախ : Ժամանակակիցներից՝  Կիմ Կի Դուկ, Սորենտինո,  Ջիմ Ջարմուշ,  Քսավյե Դոլան և  այլք:

- ժամանակակից համաշխարհային կինոյում ունեցանք մի շարք հաղթանակներ, օրինակ հենց Նորա Մարտիրոսյանի «Երբ որ քամին հանդարտվի» ֆիլը: Ձեր կարծիքով ի՞նչն է խանգարում  հայկական կինոարտադրությանը դուրս գալ կինոյի մեծ աշխարհ։ Արվեստագետների համար ի՞նչ նշանակություն  ունեն  նմանատիպ փառատոնները:

-Շատ ուրախալի  է միջազգային փառատոններում նկատել հայկական անուններ: Կարծում եմ խանգարող  ոչինչ  չկա,  եթե ֆիլմը հաջողված է:  Սակայն, պետք է հիշել, որ ապրում ենք 21-րդ դարում և կան թեմաներ , որոնց առկայության դեպքում միայն աչքի կարող ես ընկնել: Իհարկե,  ամեն դարաշրջան իր թեմաներն է բերում և պահանջները: Գուցե հայկական մտածելակերպից հեռու են այդ նոր պահանջները : Սակայն այս ամենի հետ մեկտեղ համոզված եմ, որ լավ ֆիլմը, հաջողված ֆիլմը պարզապես կանցնի բոլոր խոչընդոտների վրայով և հաղթող դուրս կգա: Պետք է նկատի ունենալ, որ այսօր յուրաքանչյուր ոք կարող է անգամ հեռախոսով ֆիլմ նկարահանել և հսկայական քանակությամբ ֆիլմերի դեպքում մրցակցությունը բարդանում է: Մի ահռելի խառնարան է դարձել,  և դժվար է անգամ ընդգրկվելը փառատոններում: Կինոյի տեսակետից դա նաև լավ է՝ գնահատվում է ոչ թե տեխնիկական կողմը, այլ գաղափարայինը:

-Ինչո՞վ եք զբաղվում հիմա։ Ի՞նչ նոր ծրագրեր ունեք. գուցե պատերազմական թեմայով նոր ֆիլմ նկարահանեք:

- «Ճայը» ևս պատերազմական թեմայով է և առավել հակապատերազմական: Դեռևս նման պլաններ չկան:

-Որպես երիտասարդ ռեժիսոր՝ Ձեր մրցանակներն իսկապես աննախադեպ են: Ո՞րն է Ձեր հաջողության գրավականը, մտածե՞լ եք այդ մասին:

-Կարծում եմ հաջողությունը մի պահ է և այդ պահի հետևում հսկայական աշխատանք  է թաքնված: Եվ ամենահետքրքիրն էլ հենց այդ աշխատանքն է:

Հարցազրույցը՝ Թամարա Թորոսյանի