Այն, որ Արցախյան պատերազմի մեկնարկի պայմանները, մանրակրիտ նախապատրաստվել էին, վերլուծվել, հաշվարկվել, զարգացման սցենարները մշակվել, կարծում եմ, որևէ մեկի մոտ այլևս կասկած չի հարուցում:
Բնականաբար, այդ արվել էր ոչ ադրբեջանական ուղեղային կենտրոններում, բայց ոչ էլ թուրքական, ավելի ճիշտ՝ ոչ միայն թուրքական: Աշխարհաքաղաքական գործոնները չեմ քննարկի, ուղղակի ուշադրություն եմ հրավիրում Ռուսաստանի ներսում ստեղծված վիճակին:
Ընդամենը ժամեր առաջ ռուսական աղբյուրներում տարածված տեղեկատվության համատեքստում: Հյուսիսային Կովկասի տարածաշրջանում ֆինանսա-տնտեսական համակարգային ճգնաժամի պայմաններում հայտարարվեց Ինգուշեթիայի սնանկացման մասին: Այդ ինքնավար հանրապետության վճարունակության վերականգման ճգնաժամային մենեջմենթը ստանձնեց Մոսկվան՝ ի դեմս ֆինանսների նախարարության: Ըստ որում, միաժամանակ հայտնի դարձավ, որ նման հանգուցալուծումը սպառնում է ևս 7 ռեգիոնների, որոնցից 4-ը Հյուսիսային Կովկասում՝ Չեչնիա, Կաբարդինո-Բալկարիա, Կարաչաևո-Չերքեզիա, Դաղստան, որտեղ դիտարկվում է տեղական բյուջեների կառուցվածքում դոտացիաների շատ մեծ տեսակարար կշիռ և գործազրկության բարձր մակարդակ:
Մի հետաքրքրական հանգամանք կա, այս իրավիճակը համարյա անհնար է հաղթահարել առանց տարածքային կառավարման համակարգի բարեփոխման, ինչը ապակայունացման դետոնացիայի կարող է հանգեցնել: Ակնհայտ է, որ ռուսները հասկանում են սպառնալիքը և լիարժեք գիտակցում հնարավոր բարդացումների հսկայական ռիսկը: Սա մեծ խոսակցության թեմա է, բայց իրավիճակը ուղղակիորեն ազդում է Արցախյան պատերազմի համայնապատկերում ուժերի դիրքավորման վրա: Մեզ համար կան ինչպես բարենպաստ, այնպես էլ անբարենպաստ սցենարներ ստեղծված պայմաններում:
Ռազմաճակատում իրավիճակի հստակեցումը միանշանակ կանխորոշիչ նշանակություն է ունենալու, անհրաժեշտ է ջանքերի առավելագույն կենտրոնացում հայկական բանակին աջակցության խնդրում, համազգային բոլոր ռեսուրսների ներգրավում, բոլոր՝ անխտիր:
