Ռազմա-քաղաքական փորձագետ, իսրայելական «Նաթիվ» հատուկ ծառայության նախկին ղեկավար Յակով Քեդմին ITON.TV կայանի եթերում գնահատական է տալիս Արցախում հայ-ադրբեջանական հակամարտության շուրջ ծավալվող իրադարձություններին և Ռուսաստանի՝ նախկին ԽՍՀՄ-ի տարածքում այդ և այլ համանման խնդիրները լուծելու կարողությանը, մեկնաբանում է Ռուսաստանի և Թուրքիայի ղեկավարության խոսքերն ու գործերը, համեմատում է ռազմա-քաղաքական իրավիճակները Անդրկովկասում և Մերձավոր Արևելքում, ինչպես նաև կարծիք է հայտնում ներկայիս «Ռուսաստանի մեծության» մասին: «Հատուկ թղթապանակ» հաղորդումը վարում է Ալեքսանդր Վայլդմանը:
Վայլդման – Ղարաբաղի պատերազմը մնում է բացարձակապես ողջ ռուսալեզու լրատվամիջոցների ուշադրության կիզակետում: Հոկտեմբերի 14-ին Ադրբեջանը հարված հասցրեց ռազմական տեխնիկային արդեն ոչ թե Ղարաբաղի, այլ Հայաստանի տարածքում: Ընդ որում, Բաքուն հաստատեց այդ հարվածը և այն նախազգուշական անվանեց: Ռուսաստանի լրագրող Վլադիմիր Սոլովյովն իր ալիքով այդ հարվածն անվանեց մարտահրավեր և ապտակ Ռուսաստանին: Եվ հարց տրվեց՝ ՀԱՊԿ-ն ի՞նչ է: Դուք համաձա՞յն եք Սոլովյովի կարծիքին, որ դա ապտակ էր Ռուսաստանին: Եվ երկրորդ, իսկապես, ՀԱՊԿ-ն ի՞նչ է:
Քեդմի- Այդ հարցին պետք է պատասխանի Ռուսաստանի նախագահը: Բարեբախտաբար ես Ռուսաստանի նախագահ չեմ: Ինչ է ՀԱՊԿ-ն, ինչ արժի այն: Դե՜, թող բացատրի, թե ինչու է Ադրբեջանը հարվածում Հայաստանի բանակին, դա Ղարաբաղի զինված ուժերը չէ: Նա խոսել է Ալիևի հետ, թող պարզի այդ հարցը: Իրավիճակն այնպիսին է, որ մի կողմից՝ Ռուսաստանը կարծես ամենից շատ հնարավորություններն ունի, քան մյուս երկրները, որպեսզի փորձի ինչ-որ կերպ հաղթահարել խնդիրը, մյուս կողմից՝ այդ հնարավորությունից նա, որ չասենք անճարակ, զգուշավոր-անճարակ է օգտվում: Է, օգո՞ւտն ինչ է: Եղել է Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի «հանճարեղ» առաջարկությունը, եթե ճիշտ եմ հասկանում, թե արժի ռուսական զորքեր մտցնել այդ շրջան: Որպեսզի ի՞նչ անի… Սովորաբար, երբ հրադադարի պայմանավորվածություն է ձեռք բերվում, դրանից հետո են զորքեր մտցվում: Ես չեմ լսել, որ զորքեր մտցնեն, որպեսզի հրադադար հաստատվի: Իսկ եթե կողմերը չեն պայմանավորվել, ապա զորքեր մտցնելու իմաստը ո՞րն է: Եվ կլինի՞ արդյոք այդ համաձայնությունը: Առայժմ այդ կոնֆլիկտի առնչությամբ ես բազմաթիվ հայտարարություններ եմ լսել, շատ խոստումներ, բայց լուծում առայժմ չի երևում:
Վայլդման – Հրադադարի համաձյանությունը, որ ձեռք բերվեց Մոսկվայում, ընդամենը մի ժամ տևեց:
Քեդմի- Հավանաբար խնդիրն այն է, որ այն մարդիկ, որոնք կնքում են այդ համաձայնությունները, նրանք չեն, որոնք կռվում են: Իսկ նրանք, ովքեր կռվում են, թքած ունեն, թե ինչ են խոսում դիվանագետները Մոսկվայում, Մինսկում կամ այլ վայրում: Դե, այդպիսին է մշակույթն այդ երկրներում: Ղարաբաղի հիմնախնդիրը կարող է լուծվել միայն մի միջոցով՝ գալ որևէ համաձայնության: Բայց երկու կողմերն էլ ինչ-որ բաներից հրաժարվում են: Անցած ժամանակաշրջանում շարունակ փորձել են լուծել խնդիրը, այդ ընթացքում Հայաստանում փոփոխություններ են տեղի ունեցել, որոնք հստակ բնութագրեց Ալիևը, Ռուսաստանն էլ Թուրքիայի հետ սիրախաղեր էր անում: Եվ հիմա Թուրքիան փորձում է խաղալ նաև Լեռնային Ղարաբաղում, իհարկե, Ադրբեջանի ձեռքերով՝ հրելով նրան գործողությունների, որոնք ողջամիտ չեն: Բայց խնդիրը պետք է, չէ՞, լուծել: Այնպես որ բոլոր հարցերը և բոլոր պատասխանները Մոսկվայում են: Եթե Մոսկվան չտա այդ հարցերի պատասխանները և բավարար բանիմացություն չցուցաբերի, ուրեմն այդ դեպքում կարելի է Անդրկովկասում Ռուսաստանի ներկայության և ազդեցության հետհաշվարկը սկսել: Եթե Ռուսաստանն ի վիճակի չէ լուծելու խնդիրը իր սահմաններից երկու քայլի հեռավորությամբ, այն երկրներում, որտեղ պետք է իր լուրջ ազդեցությունն ունենար, ելնելով իհարկե Ռուսաստանի շահերից, ուրեմն համապատասխան եզրակացություններ կարվեն այն բոլոր համաձայնությունների վերաբերյալ, որոնք մնացել են այնտեղ:
