2019-nCoV կորոնավիրուսի շտամն արագ տարածվում է Չինաստանում, բայց ավելի արագ են տարածվում աշխարհում դրա մասին հորինված լուրերն ու «այլընտրանքային տեսությունները»: Ասում են, թե վիրուսը կարելի է բուժել աղաջրով կամ Բան Լան Գեն թեյով և այն տարածվում է բանանների ու AliExpress-ի ծանրոցներով:
BBC-ն հավաքել է կորոնավիրուսի մասին այն առասպելները, որոնք տարածված են Չինաստանում և նրա սահմաններից դուրս:
1. Կորոնավիրուսը գալիս է բանանների հետ
Ռուսաստանի, Ղազախստանի, Բելառուսի և Ուկրաինայի սոցցանցերում և մեսինջերներում շրջանառվում է հաղորդագրություն այն մասին, որ կորոնավիրուսով կարելի է վարակվել բանանի կամ այլ մրգի միջոցով:
«Սինհուայի հիվանդանոցում երեկ գիշերը մահացավ 23 մարդ, մի քանիսը վարակված էին n7n9 վիրուսով: Ամենատարեցը 35 տարեկան էր, ամենափոքրը՝ մի տարեկան, նրանց հետ շփված բժիշկները կարանտինի մեջ են: Գլխավոր ալիքի նորություններում խնդրել են ժամանակավոր բանան չօգտագործել, հատկապես՝ հարավից բերված»:
«Հենց որ ստանաք այս հաղորդագրությունը, անմիջապես ուղարկեք այն մարդկանց, որոնց համար անհանգստանում եք: Եվ նվազեցրեք բանանի օգտագործումը… Օգնեք ուրիշ մարդկանց նույնպես հոգ տանել իրենց մասին»:
Սակայն որևէ փորձագետ, պաշտոնյա կամ քաղաքական գործիչ Չինաստանում և այլ երկրներում երբեք վիրուսը չի կապել մրգերի հետ: Բացի այդ, հաղորդագրության մեջ ճիշտ չի նշված վիրուսի շտամի անունը:
2019-nCoV շտամը փոխանցվում է օդակաթիլային ճանապարհով մարդուց մարդուն, հիշեցնում են փորձագետները: Վիրուսը չի կարող երկար գոյատևել մարդու կամ կենդանու օրգանիզմից դուրս, համենայն դեպս իր ներկայիս կերպով:
2. AliExpress-ի ծանրոցները
Նույնը կարելի է ասել այն վարկածի մասին, թե վիրուսը կարող է մեզ հասնել Չինաստանից նոր ականջակալների կամ ռոբոտ-փոշեկուլի ծանրոցի միջոցով:
AliExpress ընկերությունը Ուհանում վիրուսի բռնկման առաջին օրերին ստիպված էր հայտարարել, որ իր բոլոր ծանրոցները սանիտարական մշակում են անցնում: Մի քանի օր անց ռուսական ԶԼՄ-ները հայտնեցին, որ ռուսաստանցիները հրաժարվում են AliExpress-ի ծառայություններից: Ընկերությունում դա չհաստատեցին:
AliExpress-ի և կորոնավիրուսի կապը մեմերի և կատակների ամենատարածված մոտիվներից է: Բայց դա ճիշտ չէ: Ռուսաստանում և Ուկրաինայում առողջապահության փորձագետները և պաշտոնյաները վստահեցնում են, որ հնարավոր չէ վարակվել ծանրոցներից: Բժիշկների համար շատ դժվար է պատկերացնել, որ վիրուսը կարող է գոյատևել ծանրոցի մակերեսին կամ ներսում դրա տեղ հասնելու ժամանակմիջոցում:
AliExpress-ի ռուսաստանյան ստորաբաժանման ներկայացուցիչները նշում են, որ մինչև հիմա ծանրոցի միջոցով գեթ մեկ վարակման դեպք չի հաստատվել:
3. Ալկոհոլ
«Հայրս աշխատում է առողջապահության նախարարությունում: Այսօր շտապ կանչեցին խորհրդակցության: Վերադարձավ և գաղտնի ասաց մամայիս, որ կառավարության հատուկ կարգադրություն կա չինական վիրուսի դեմ պայքարի համար: Բոլոր տղամարդիկ, որոնք, ի տարբերություն կանանց և երեխաների, ավելի խոցելի են, պետք է ամեն երեկո առնվազն 250 գրամ օղի, վիսկի կամ կոնյակ խմեն»:
Այս ակնհայտ կատակն այսօր շրջում է ռուսական համացանցում, բայց Ուհանում իրոք շատերը կարծում են, որ կորոնավիրուսից կարելի է բուժվել ալկոհոլի միջոցով:
Ինչպես պատմել են Ուհանի բնակիչները BBC-ի թղթակից Նատալյա Զոտովային, քաղաքի բնակիչների մի մասը, հիմնականում՝ ավագ սերնդի, ջանասիրաբար փորձում է բուժվել թունդ ալկոհոլով:
«Ավագ սերունդը հավատում է, որ ալկոհոլը սպանում է վիրուսը: Մեր հարևանները հարբած են ման գալիս, ասում են՝ սա նրա համար է, որ ողջ մնանք»,- ասում է քաղաքի բնակիչ Անտոնինա Ստարցևան:
Փորձագետները հիշեցնում են, որ ալկոհոլը, ընդհակառակը, ճնշում է իմունային համակարգը և թուլացնում օրգանիզմը՝ բարդացնելով վիրուսի դեմ պայքարը: Ավելի լավ է ալկոհոլն օգտագործել մթերքների կամ ձեռքերի ախտահանման համար:
Միակ միջոցը, որ այսօր կարող է նպաստել վարակման վտանգի նվազեցմանը, հիգիենայի կանոնների պահպանումն է:
Ամերիկյան սոցցանցերում նաև վարկած շրջանառվեց, թե կորոնավիրուսին կարելի է հաղթել մարիխուանա ծխելով, և դա էլ հերքվեց:
4. Աղաջուրը
Այն առասպելը, թե կորոնավիրուսին կարելի է հաղթել, եթե կոկոդը ողողենք աղաջրով, ծագել է համացանցի չինական սեգմենտում այն ժամանակ, երբ ՉԺՀ-ի իշխանությունները հայտարարեցին, որ այն փոխանցվում է օդակաթիլային ճանապարհով:
Այդ տեսության հեղինակ են համարում Գուանչժոուի բժշկական համալսարանի պուլմոնոլոգ Չժուն Նանշանին, որը մեկնաբանություն էր տվել «Սինհուա» գործակալությանը: Եվ մեկնաբանության բովանդակությունը չէր հանգում նրան, թե հիվանդությունից կարելի է բուժվել աղաջրով, բուժհաստատության ներկայացուցիչն ընդամենն ընդգծել էր հիգիենիկ միջոցառումների և կանխարգելման կարևորությունը:
Սակայն սոցցանցերում այդ խորհուրդը վերածվեց վիրուսի դեմ պայքարի մի ամբողջ այլընտրանքային տեսության:
Իրականում վիրուսը կարող է հայտնվել օրգանիզմում ոչ միայն օդակաթիլային ճանապարհով, այլև, օրինակ, աչքի լորձաթաղանթով: Ուստի բժիշկները խորհուրդ են տալիս հնարավորինս հազվադեպ տրորել դեմքն ու աչքերը:
Տեղեկատվությունն այն մասին, որ վիրուսը կարելի է ոչնչացնել աղաջրով, հեղինակավոր աղբյուրներից չի ստացվել:Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության ներկայացուցիչը «Ֆրանսպրես» գործակալությանը տված հարցազրուցում ասել է, որ այդ տեղեկատվությունը ֆեյք է:
5. Ամեն ինչ սկսվեց չղջիկից
Արևմտյան սոցցանցերում մի քանի օր առաջ վարկած տարածվեց, որ կորոնավիրուսի ներկայիս բռնկումը սկսվել է այն ժամանակ, երբ երիտասարդ չինուհին ռեստորանում չղջիկի մսով ապուր է կերել: Որպես կանոն, այդ տեղեկությունն ուղեկցվում է տեսանյութով, որում աղջիկն իրոք ափսեից չղջիկի նման մի բան է հանում և կծում այն:
Այն վարկածը, թե բռնկումը սկսվել է չինական արտասովոր կերակուրներից, տարածում գտավ նաև ռուսների շրջանում: Եվ դա էլ է կասկածելի: Աղջկա տեսահոլովակը չղջիկով սոցցանցերում հայտնվել է ներկայիս վիրուսի բռնկումից մի քանի տարի առաջ: Իսկ վարկածը շատերը համարում են այլատյացության և մարդկանց վախի վրա խաղալու դրսևորում:
Ինչ վերաբերում է վիրուսի և վայրի կենդանիների կապին, այն իրոք գոյություն ունի: Ըստ իշխանությունների վարկածի՝ կորոնավիրուսն իրոք ծագել է ծովամթերքի շուկայում, որտեղ վաճառել են վայրի կենդանիներ կերակուր պատրաստելու համար:
Նման շուկաներ կան ողջ Չինաստանում և համաճարակաբանների կարծիքով՝ իրոք վտանգավոր են: Ինչպես BBC-ի հետ զրույցում ասել է «Վարակ» գրքի հեղինակ Դևիդ Կուամմենը, նման շուկայում նոր վիրուսի ի հայտ գալը Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության փորձագետները գուշակել են դեռ մի քանի տարի առաջ:
Այսպես թե այնպես, չղջիկի հետ կապված տեսահոլովակը որևէ կապ չունի կորոնավիրուսի հետ: Այն նկարվել է ո՛չ Ուհանում, որտեղ չղջիկը դելիկատես չի համարվում, ո՛չ առհասարակ Չինաստանում, այլ Պալաուի Հանրապետությունում: Սննդի մեջ չղջիկ օգտագործում են Լաոսում և աֆրիկյան Սան Տոմեի և Փրինսիփիի Հանրապետությունում: Բացի այդ, փաստեր կան, որ նախկինում (Երկրորդ համաշխահային պատերազմից հետո) այն սննդի մեջ օգտագործել են նաև Իտալիայի որոշ շրջաններում:
