Երեկ Ազգային ժողովը երկրորդ ընթերցմամբ ընդունեց “Գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման մասին” ՀՀ օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին նախագիծը։ Դրանով 2021 թվականի հունվարի 1-ից շինարարական աշխատանքների ավարտին, երբ կադաստրի համակարգում գույքը գրանցվում է, չի պահանջվելու ճարտարապետաշինարարական նախագիծը։
Առաջին հայացքից լավ այս օրինագիծն ունի լուրջ ռիսկեր, քանի որ կադաստրը միակ օղակն է, որտեղ պետությունը թվայնացված հավաքագրում է բոլոր շենքերի նախագծերը, որոնք ունեն բազմաթիվ կիրառումներ՝ իրավապահ համակարգի անակնկալ ներխուժման կամ արտակարգ իրավիճակների դեպքում մարդկանց կյանքեր փրկելու համար, էլ չեմ ասում նույն շենքերի ապագա շահագործման դեպքում դրանց անհրաժեշտությունը։ Կարող եք ձևի համար մոտ երեք տարվա վաղեմության շենքի նախագիծ ուզել որևէ ՏԻՄ-ից ու նույնն ուզել կադաստրից, որպեսզի համոզվեք, թե որտեղ ինչպես է պահվում, կամ առհասարակ պահպանվո՞ւմ է, թե՞ ոչ։
Լուսավոր Հայաստանի իմ գործընկեր Andreasyan Edvard -ի այս առաջարկը Կադաստրի կոմիտեն պաշտոնապես չողջունեց նշածս պատճառով, որը կառավարության նիստին հնչեցվեց կոմիտեի ղեկավարի տեղակալի կողմից, քանի որ ես այդ ժամանակ գործուղման էի։ Մենք առաջարկում էինք դրան անդրադառնալ Ինտեգրված կադաստրի գործարկումից հետո միայն։ Սակայն, ցավոք, առանց խորամուխ լինելու, ինչպես նաև փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանի կողմից վարչապետին սխալ տեղեկություն փոխանցելու պատճառով, թե՝ մենք այլ մարմնից դրանք ստանում ենք, կառավարությունը հաշվի չառավ պետական լիազոր մարմնի կարծիքը և տվեց դրական դիրքորոշում։ Կառավարությունը հույս ունի, որ մինչ այս տարվա վերջ կգործարկվի 2012-ից բոլորին ներկայացված իբր “գործարկված” e-permits համակարգը, որը հենց այս նույն կառավարությունը պետք է գործարկեր 2019 թվականի դեկտեմբերին, ինչը, բնականաբար, չի արվել։
Ես գրեթե կասկած չունեմ, որ այն այս տարի ևս չի գործակվի, քանի որ կատարողը Քաղաքաշինության կոմիտեն է։ Այնպես որ, հոկտեմբերին կա´մ պետք է այս օրենքում էլի փոփոխություն արվի, կա´մ մենք մյուս տարվանից կկորցնենք մի շատ կարևոր, ռազմավարական նշանակություն տվյալների շտեմարան, ու առանց այն էլ կիսատ պռատ հավաքագրվող տվյալներն էլ ավելի կիսատ կդառնան միայն այն պատճառով, որ ոմանք իրենց կարճ խելքով կարծում են, թե “կադաստրը գրանցող” մարմին չի կամ չունի “տեսչական գործառույթ”։ Ուղղակի կադաստրը նորմալ վարչարարություն անելով բազմաթիվ դեպքերում բացահայտում էր պետական ու տեղական բազմաթիվ մարմինների “մոտավորապես” աշխատանքը։
Ի դեպ, այդ մարմնի կարծիքը նման կոպիտ ձևով հաշվի չառնելը դրա ղեկավարի պաշտոնից իմ հրաժարականի դիմումը հանրայնացնելու վերջին կաթիլներից մեկն էր։
Բոլոր հղումները կդնեմ մեկնաբանություններում։